نیروهای اوکراینی روز دوشنبه مدعی شدند که با موفقیت یک سامانه موشکی اس-۳۰۰ روسیه را با استفاده از تسلیحات غربی در داخل خاک روسیه هدف قرار داده اند.
ایرینا ورشچوک، وزیر دولت اوکراین، در فیسبوک همراه با تصویری که مدعی نشان دادن این حمله بود، نوشت: «به زیبایی میسوزد. این اس-۳۰۰ روسی است. در خاک روسیه. در اولین روزهای پس از مجوز استفاده از سلاحهای غربی در قلمرو دشمن.»
این حمله تنها چند روز پس از آن صورت میگیرد که جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، به اوکراین اجازه انجام حملات محدود با استفاده از سلاحهای آمریکایی در خاک روسیه در اطراف خارکف را داد، پس از آن که چندین کشور اروپایی محدودیتهای استفاده از این سلاحها را حذف کردند.
مشخص نیست که آیا تسلیحات مورد استفاده در حمله توصیف شده توسط ورشچوک توسط ایالات متحده تامین شده است یا خیر.
اوکراین برای ماهها از واشنگتن درخواست کرده بود که به او اجازه دهد تا اهدافی در خاک روسیه را با سلاحهای آمریکایی مورد حمله قرار دهد، زیرا مسکو حمله هوایی و زمینی شدیدی را به خارکف آغاز کرد، در حالی که مطمئن بود نیروهایش میتوانند به خاک روسیه عقبنشینی کنند تا دوباره سازماندهی شوند و تسلیحات جمعآوری کنند و انبارها را نمیتوان با سلاحهای غربی هدف قرار داد.
مجوزی که ایالات متحده اعطا کرد، هم مبتکرانه و هم جسورانه بود، اما آزمایشی و بسیار مشروط بود. اوکراین فقط میتواند اهدافی در اطراف خارکف را هدف قرار دهد و ایالات متحده قاطعانه به اوکراین اجازه نمیدهد از مهیبترین مهماتی که برای شلیک به روسیه داده شده است استفاده کند: موشکهای دوربرد معروف به ATACMS که میتواند اهدافی را در فاصله ۳۰۰ کیلومتری مورد اصابت قرار دهد.
در عوض، اوکراین تنها میتواند از موشکهای با برد کوتاهتر موسوم به GMLRS استفاده کند که بردی در حدود ۷۰ کیلومتر (حدود ۴۰ مایل) دارند.
به همین دلیل، تحلیلگران نظامی این تصمیم را تحسین کردند، اما انتظارات را پایین آوردند. فرانتس استفان گدی، یکی از همکاران موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک، به سیانان گفت که حملات برون مرزی GMLRS به اوکراین این امکان را میدهد که «به برخی مناطق، مراکز فرماندهی و کنترل روسیه و همچنین انبارهای تدارکات ضربه بزند. این عملیات نظامی روسیه علیه خارکف را متوقف نمیکند، بلکه پیچیدهتر میکند.»
متیو بالگ، یکی از مشاوران در چتام هاوس مستقر در بریتانیا، به سیانان گفت که تغییر سیاست «به خودی خود یک تغییر دهنده بازی نیست. این یک مکمل، یک استروئید، یک تقویت کننده اضافی برای اوکراین برای دفاع از خود است.»
در حالی که به نظر میرسد حذف این ممنوعیت فصل جدیدی از جنگ را نشان میدهد، روسیه قبلاً حملات اوکراینی را با سلاحهای غربی در سرزمینی که بر آن ادعای مالکیت میکند، تجربه کرده است.
اوکراین بارها کریمه اشغالی را که روسیه در سال ۲۰۱۴ ضمیمه خود کرد، با استفاده از موشکهای استورم شادو ارائه شده توسط بریتانیا هدف قرار داده است.
اوکراین همچنین در اواخر سال ۲۰۲۲ حملاتی را به خارکف و خرسون انجام داد، زیرا به دنبال آزادسازی مناطق تحت اشغال روسیه در هفتههای اولیه جنگ بود.
در آن زمان، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و دیگر مقامات روسی در تلاش برای جلوگیری از حمایت غرب، تهدید به استفاده از سلاح هستهای کردند. قبل از اینکه بایدن به کیف چراغ سبز نشان دهد، پوتین گفت که این تصمیم میتواند به «عواقب جدی»، بهویژه برای «کشورهای کوچک و پرجمعیت» منجر شود.
ایالات متحده به چندین کشور اروپایی دیگر از جمله بریتانیا، فرانسه و آلمان پیوست تا این محدودیت خاص را در مورد نحوه استفاده اوکراین از تسلیحاتی که به او داده شده بود، حذف کند.
ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، تصمیم بایدن برای اجازه دادن به برخی حملات در خاک روسیه را بهعنوان «گامی رو به جلو» که به نیروهای او کمک میکند تا از منطقه درگیری در خارکف دفاع کنند، ستوده است.