خطر کوتاه‌قدی با کاهش مصرف شیر/ کاهش سرطان روده بزرگ با مصرف کافی لبنیات

دکتر سیّد محمد طباطبایی با اشاره به پویش ملی سلامت برای اطلاع رسانی تغذیه سالم عنوان کرد: یادمان باشد مصرف غذا و خوراکی و رفع گرسنگی یک نیاز حیاتی است، اما مصرف مواد غذایی سالم یک هنر است. پیروی از الگوی غذایی متنوع، متعادل و متناسب، یکی از مهمترین و اساسی‌ترین عوامل در حفظ سلامت است که علاوه بر حفظ و ارتقای سلامتی، می تواند موجب کاهش ابتلا به انواع بیماری‌ها شود.

وی ادامه داد: هر ساله پویش ملی سلامت – اطلاع رسانی تغذیه سالم با هدف ارتقای سطح سواد تغذیه‌ای جامعه، فرهنگ سازی و اصلاح الگوی تغذیه جامعه و همچنین کاهش عوامل خطر تغذیه‌ای در سطح کشور برگزار می‌شود. براین اساس چهاردهمین سال برگزاری این پویش در نیمه اول بهمن سال ۱۴۰۲ با هدف اطلاع رسانی درخصوص مصرف نمک تصفیه شده ید دار و ارتقای دانش آحاد جامعه درخصوص شیر و لبنیات با دو شعار ” انتخاب همه – نمک کم اما تصفیه شده ید دار” برای هفته نخست بهمن و ” از کودکی تا پیری، لبنیات دوست سلامتی” برای هفته دوم بهمن؛ فرصت طلایی، ارزشمندی است تا با حساس سازی آحاد جامعه نسبت به رعایت اصول تغذیه سالم به عنوان شاه کلید دستیابی به سلامتی، بتوانیم با اطلاع‌رسانی صحیح، دانش تغذیه‌ای مردم را ارتقا و فعالیت‌های مداخله‌ای مؤثری را انجام دهیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به لزوم و اهمیت مصرف لبنیات از سوی تمامی گروه‌های سنی اظهار داشت: ﺷﻴــﺮ ﻳﻚ ﻏﺬﺍی ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻥ پروتئین با کیفیت بالا، ﺍﻧﻮﺍﻉ مواد معدنی ﻭ ﻭﻳﺘـﺎﻣﻴﻦ‌ﻫـﺎ، ﻧﻘـﺶ مهمی ﺩﺭ ﺭﺷــﺪ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ. ﺷﻴﺮ ﻭ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩ‌ﻫﺎی لبنی ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺗـأﻣﻴﻦ ﻛﻠﺴـﻴﻢ است ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﺁﻥ برای ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﺍﺳﺘﺨﻮان‌ها، ﺩﻧﺪﺍﻥ­ﻫﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ میﺷﻮﺩ.

وی افزود: مطالعات نشان می‌دهد که اگر مصرف لبنیات به اندازه کافی باشد خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ کاهش می‌یابد و در پیشگیری از اختلالات متابولیک، بیماری‌های قلبی و عروقی، فشارخون و پوکی استخوان مفید است و از فراورده‌های لبنی باید روزانه دو تا سه واحد (روزانه ۲۲۰ گرم) مصرف شود.

معاون بهداشت دانشگاه با ذکر این مطلب که در کشور ما متاسفانه سرانه مصرف شیر در سال‌های گذشته به علل مختلف کاهش یافته و از استانداردهای جهانی بیش از پیش فاصله گرفته است، گفت: در دهه اخیر مصرف لبنیات در خانوارهای ایرانی روند کاهشی داشته است و به حدود ۱۶۰ گرم در روز رسیده است که با میزان پیشنهادی در سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی، مبنی بر مصرف روزانه ۲۵۰ گرم لبنیات فاصله زیادی دارد.

طباطبایی ادامه داد: مصرف شیر با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر مانند پوکی استخوان و همچنین کاهش سرطان روده بزرگ و دیابت نوع ۲ همراه است. همچنین کاهش مصرف شیر در جامعه می‌تواند منجر به کوتاهی قد در نسل جدید شود.

وی خاطرنشان کرد: نگرانی در مورد ارتباط احتمالی بین مصرف زیاد لبنیات و سایر بیماری‌های غیر واگیر مانند بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان پروستات بیان شده است که نتایج جدید مطالعات مروری سیستماتیک نشان می‌دهد که هیچ ارتباط معناداری بین چربی اشباع موجود در شیر و لبنیات با سکته‌های قلبی و مغزی و بیماری‌های قلبی وجود ندارد. اما باید توجه داشت که به جز کودکان زیر ۲ سال، تمامی افراد باید لبنیات کم چرب ( ۱.۵ درصد و کمتر) مصرف کنند.

بنابر اعلام روابط عمومی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ایران، طبق جدیدترین آمار مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۶ مصرف شیر در افراد ۱۵ سال و بیشتر، در هفته به طور متوسط ۳.۶۶ لیوان و در سال ۱۳۹۹، ۲.۸ لیوان گزارش شده است و درخصوص مصرف ماست نیز با یک روند کاهشی روبه رو هستیم؛ به طوری که میزان مصرف طی ۲۶ سال گذشته، تقریباً به نصف رسیده است که این کاهش مصرف لبنیات، می‌تواند هزینه سنگینی بر نظام سلامت وارد آورد.