حقایق علمی ۲۳؛
دلفینها مانند انسانها خود را در آینه میشناسند که نشانگر خودآگاهی است.
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دلفینها پستانداران آبزی هستند که به هوش بالا و رفتار بازیگوش خود مشهورند. آنها در اقیانوسها زندگی میکنند و بسیاری مواقع در حال پریدن از آب دیده میشوند. دلفینها از یک مکانیزم تولید صدای مختصر و سوتمانند برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده میکنند. اغلب ماهی مرکب و برخی از گونهها سختپوستان را میخورند. دلفینها حیواناتی بسیار اجتماعی هستند و به صورت گروهی به سفر و شکار میروند. آنها چابکند و تا سرعت 60 کیلومتر در ساعت میتوانند در آب حرکت کنند.
با این حال نکته جالب توجه این است که دلفین از معدود موجودات آبزی است که خودآگاهی بالایی دارد. این موجودات شگفتانگیز و دوستداشتنی مانند انسانها خود را در آینه تشخیص میدهند! این توانایی به عنوان شاخصی از خودآگاهی در نظر گرفته میشود که یک ویژگی شناختی بسیار پیچیده است. این یافته قابل توجه دانشمندان را به مطالعه بیشتر تواناییهای شناختی این پستانداران دریایی سوق داده است.
خودآگاهی به معنای توانایی تشخیص خود به عنوان فردی جدا از دیگران است. این ویژگی از دیرباز به عنوان خصیصه تعیین کننده تفکر مرتبه بالاتر در انسانها در نظر گرفته شده است. با این حال اکنون مشخص شده که برخی از حیوانات نیز از این قابلیت بهره میبرند.
یکی از معروفترین تستها برای خودآگاهی، آزمون آینه (Mirror test) است. اساس این تست این است که آیا حیوان میتواند با نگاه کردن به تصویرش در آینه تشخیص دهد که دارد به خودش نگاه میکند یا خیر؟ در سطح پیشرفته آزمون آینه، روی بدن حیوان علامتی زده میشود. آنگاه آینهای را در برابر حیوان قرار میدهند. اگر حیوان بتواند علامتی که بدنش زدهشده را در آینه تشخیص دهد (مثلاً کنجکاوی نشان دهد که این روی سر و صورتش چیست) آنگاه او را دارای سطحی از خودآگاهی میپندارند.
تحقیقات در مورد دلفینها نشان داده است که وقتی با آینه روبرو میشوند، رفتارهایی دال بر خودآگاهی از خود نشان میدهند. این واقعیت که دلفینها میتوانند این آزمایش را پشت سر بگذارند نشاندهنده سطحی از خودآگاهی مشابه انسانها است و آنها را به یکی از معدود گونههای غیرانسانی تبدیل میکند که دارای این ظرفیت هستند. این توانایی تاکنون در چندین گونه از جمله میمونها، فیلها و دلفینها دیده شده است.
خودآگاهی دلفین نشان میدهد که آنها درک پیچیدهای از بدن و هویت خود دارند. این خودآگاهی احتمالاً در رفتارهای اجتماعی، ارتباطات و مهارتهای حل مسئله آنها نقش کلیدی دارد. این مسئله باور نکردنی است! به عمق تواناییهای شناختی آنها و اینکه چگونه خود را در محیط اطراف میبینند فکر کنید. توانایی دلفینها در تشخیص خود در آینه، گواهی بر هوشمندی قابل توجه آنهاست و درک ما از هوش و آگاهی در حیوانات را به چالش میکشد.
در این ویدئو آینهای در برابر دلفین قرار داده شده است. دلفین با دیدن آینه شروع به کاوش بدن خود میکند.