مجمع عمومی عادی و فوق العاده چیست؟

مجمع عمومی از ارکان مهم شرکت های تجاری محسوب می شود و امکان تصمیم گیری و اعمال تغییرات عمده در ساختار و برنامه های شرکت را فراهم می سازد. بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران مجامع عمومی به دسته های عادی و فوق العاده تقسیم می شوند که هر یک دارای وظایف اختیارات و شرایط قانونی خاصی است. در این مقاله به بررسی مجمع عمومی عادی و فوق العاده تشریفات برگزاری اختیارات قانونی و نکات حقوقی مهم پیرامون این موضوع خواهیم پرداخت.

مجمع عمومی عادی

مطابق با قانون تجارت ایران مجمع عمومی عادی مهم ترین رکن تصمیم گیری در شرکت هاست که به طور سالانه تشکیل شده و بررسی مواردی از قبیل تصویب صورت های مالی تعیین سود و زیان و انتخاب مدیران و بازرسان را در دستور کار دارد. این نوع مجمع بر اساس آیین نامه های داخلی و مفاد اساسنامه شرکت تشکیل و رسمیت می یابد.

مجمع عمومی فوق العاده

مجمع عمومی فوق العاده برخلاف مجمع عادی به منظور رسیدگی به امور خاص و تغییرات اساسی در شرکت همچون اصلاح اساسنامه افزایش یا کاهش سرمایه انحلال یا ادغام شرکت و تصمیم گیری های بزرگ دیگر تشکیل می شود. ضرورت تشکیل این مجمع ممکن است در طول سال و بر اساس نیازهای خاص شرکت بروز یابد.

مقایسه مجمع عمومی عادی و فوق العاده

یکی از تفاوت های اصلی میان این دو مجمع در نوع تصمیماتی است که اتخاذ می کنند. در حالی که مجمع عمومی عادی به امور جاری و معمول شرکت رسیدگی می کند مجمع عمومی فوق العاده به موضوعات استراتژیک و حیاتی شرکت که نیازمند تغییرات اساسی و تصمیم گیری های کلان هستند اختصاص دارد.

تشریفات تشکیل مجمع عمومی

تشکیل مجمع عمومی تابع قوانین و مقررات خاصی است و نیازمند رعایت تشریفاتی مانند دعوت نامه ها اعلام زمان و مکان و حد نصاب لازم برای برگزاری جلسات می باشد. عدم رعایت این مقررات می تواند به ابطال مصوبات مجمع منجر شود. به همین دلیل آگاهی از این تشریفات برای تمامی سهامداران و اعضای شرکت ضروری است.

زمان و نحوه دعوت به مجمع

بر اساس قانون تجارت دعوت به مجمع عمومی باید حداقل ۱۰ روز و حداکثر ۴۰ روز قبل از تاریخ برگزاری جلسه انجام شود. این دعوت نامه ها معمولاً از طریق روزنامه های رسمی یا سایر رسانه های معتبر منتشر می شود. در صورت عدم رعایت این مدت مصوبات مجمع ممکن است قابلیت اجرا نداشته باشند و توسط سهامداران قابل اعتراض باشند.

حد نصاب و رسمیت جلسات مجمع

برای رسمیت یافتن جلسات مجمع حضور حداقلی از سهامداران که بر اساس اساسنامه شرکت تعیین می شود الزامی است. معمولاً برای جلسات اولیه حد نصاب دو سوم از سهامداران مورد نیاز است. اگر این حد نصاب حاصل نشود جلسه دوم با حد نصاب کمتری برگزار می شود. تصمیمات اتخاذ شده در جلسات مجمع عمومی باید با رای اکثریت تصویب شوند تا اعتبار قانونی داشته باشند.

اختیارات مجمع عمومی عادی

مجمع عمومی عادی از اختیارات وسیعی برخوردار است. از جمله مهم ترین اختیارات این مجمع انتخاب یا عزل مدیران و بازرسان تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان و تعیین سود نقدی برای سهامداران می باشد. به عبارتی تصمیماتی که در این مجمع اتخاذ می شود به عملکرد سالانه شرکت ارتباط دارد.

اختیارات مجمع عمومی فوق العاده

اختیارات مجمع عمومی فوق العاده شامل تصمیم گیری درباره موضوعات استراتژیک و حیاتی شرکت است. از جمله این موارد می توان به تغییر اساسنامه افزایش یا کاهش سرمایه انحلال شرکت و موارد خاص دیگری که اساسنامه یا قانون مشخص کرده اند اشاره کرد. این اختیارات باعث می شود که مجمع عمومی فوق العاده تأثیر عمیقی بر ساختار و آینده شرکت بگذارد.

ضمانت اجرای تصمیمات مجامع عمومی

تصمیمات و مصوبات مجامع عمومی ضمانت اجرایی قوی دارند و می توانند مبنای اقدامات حقوقی و قانونی قرار گیرند. در صورت عدم اجرای مصوبات توسط مدیران سهامداران حق دارند از دادگاه درخواست اجرای تصمیمات را نمایند. همچنین در صورت مغایرت مصوبات با قوانین امکان اعتراض و ابطال آن ها از طریق مراجع قانونی وجود دارد.

نحوه ارائه اعتراضات و پیگیری حقوقی

اگر سهامداران یا اعضای شرکت نسبت به مصوبات مجمع عمومی اعتراض داشته باشند می توانند اعتراض خود را از طریق ثبت دادخواست به مراجع قانونی مطرح کنند. بر اساس قانون هر گونه اعتراض به مصوبات مجمع باید ظرف مدت معین و در مراجع صالح مطرح گردد. به همین دلیل دقت در ارائه اعتراضات و مستندات لازم از اهمیت زیادی برخوردار است.

توصیه های حقوقی برای سهامداران شرکت

پیشنهاد می شود سهامداران قبل از حضور در جلسات مجمع عمومی از مواد قانونی مربوطه آگاهی کامل داشته باشند و با وکلای حقوقی مجرب مشاوره کنند. حضور فعال در این مجامع و آگاهی از حقوق و اختیارات خود می تواند از بروز مشکلات حقوقی و اختلافات احتمالی جلوگیری نماید. همچنین در صورت بروز اختلافات توصیه می شود که به جای پیگیری های قضایی طولانی مدت از روش های داوری و صلح بهره مند شوند.

نتیجه گیری

مجمع عمومی به عنوان رکن تصمیم گیری اصلی شرکت نقشی اساسی در حفظ حقوق سهامداران و هدایت شرکت به سمت اهداف بلندمدت خود دارد. آگاهی از قوانین مرتبط با مجامع عمومی و نقش مؤثر این نهاد در شرکت می تواند به ارتقای شفافیت و انسجام در شرکت کمک نماید. توصیه می شود در موضوعات حقوقی مرتبط با مجامع عمومی با وکلای متخصص مشاوره شود تا از هرگونه خطا و تبعات حقوقی آن جلوگیری گردد.

پرسش های متداول

۱. در چه مواردی می توان به مصوبات مجمع عمومی اعتراض کرد؟ اعتراض به مصوبات مجمع عمومی در صورتی ممکن است که این مصوبات با قوانین جاری یا اساسنامه شرکت مغایرت داشته باشند و یا حقوق سهامداران را نقض کرده باشند.

۲. در صورت عدم رسیدن به حد نصاب در جلسه اولیه مجمع چه باید کرد؟ در صورت عدم حصول حد نصاب لازم در جلسه اولیه جلسه دوم مجمع با حد نصاب کمتری و در زمانی که اساسنامه مشخص کرده برگزار می شود.

۳. چه کسانی می توانند تقاضای برگزاری مجمع عمومی فوق العاده را داشته باشند؟ تقاضای برگزاری مجمع عمومی فوق العاده ممکن است توسط هیأت مدیره یا تعدادی از سهامداران که درصد معینی از سرمایه شرکت را دارند انجام شود. این درصد در اساسنامه شرکت تعیین شده است.

منبع مقاله  موسسه ثبت شرکت ثبت شاخص