گزارشات متعدد برخی شرکت‌های بزرگ بورسی حاکی از معافیت‌های مالیاتی گسترده این شرکت‌ها است. این مسئله‌ای است که چندی قبل مورد اشاره رئیس سازمان امور مالیاتی نیز قرار گرفت.
سیدهادی سبحانیان در این خصوص گفت که در سال ۱۴۰۰ فقط ۴۰ شرکت از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی استفاده کردند. وی همچنین در اظهار نظر دیگری گفت که دولت در لایحه برنامه هفتم توسعه معافیت‌های مالیاتی شرکت‌های بزرگ را حذف کرده است.
لازم به ذکر است، با توجه شرایط و قوانین موجود در حال حاضر شاهد معافیت‌های مالیاتی گسترده‌ای در اقتصاد ایران هستیم به طوری که به گفته مدیر کل دفتر حسابرسی‌های معافیت‌های مالیاتی رقمی در حدود ۴۶۰ هزار میلیارد تومان و تقریبا برابر همان میزان مالیاتی است که در حال وصول می‌شود.
بررسی‌های مقدماتی که به طور مشخص بر روی برخی شرکت‌های پتروشیمی فعال در بورس انجام شده نشان می‌دهد که آن‌ها از معافیت‌های مالیاتی چند هزار میلیارد تومانی استفاده کرده‌اند.
براین اساس شرکت پتروشیمی جم مشمول ۱۶۰۶ میلیارد تومان معافیت مالیاتی شده و به این ترتیب مجموع مالیات و معافیت این شرکت برابر ۲ هزار و ۱۹۸ میلیارد تومان بوده است. این میزان مالیات پرداختی به معنای پرداخت مالیات ۵ درصدی به نسبت سود ناخالص است.
در کنار این شرکت، پتروشیمی پردیس تنها مشمول ۱۸ میلیارد تومان مالیات و معافیت ۴ هزار و ۶۰۸ میلیارد تومانی شده است. به این ترتیب این شرکت درصد بسیار کمی از سود ناخالص خود را به عنوان مالیات پرداخت می‌کند.
در نمونه‌ای دیگر، شرکت آریا ساسول مشمول ۵۰۲ میلیارد تومان مالیات شده و هزار و ۵۷۳ میلیارد تومان معافیت دریافت کرده است. به این ترتیب مجموع مالیات و معافیت این شرکت برابر ۲ هزار و ۷۵ میلیارد تومان است. نسبت مالیات به سود ناخالص این شرکت نیز ۴ درصد است.
در مثالی دیگر پتروشیمی نوری مشمول ۱۳۲ میلیارد تومان مالیات و ۲ هزار و ۸ میلیارد تومان معافیت شده است. به این ترتیب مجموع مالیات و معافیت این شرکت برابر با ۲ هزار و ۱۴۰ میلیارد تومان است.
همچنین پتروشیمی مارون معافیت مالیاتی ۲ هزار و ۹۲ میلیارد تومانی دریافت کرده و مالیات بر درآمد آن صفر است. در کنار این شرکت، پتروشیمی کرمانشاه نیز ۸۷۴ میلیارد تومان معافیت مالیاتی دریافت کرده و مالیات بر درآمد این شرکت نیز صفر است.
گفتنی است، براساس پیگیری‌های انجام شده بر روی آمار‌های مقدماتی مربوط به شرکت‌های بورسی، ۴۰ شرکت بزرگ فعال در بورس ایران مشمول ۱۱۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان معافیت مالیاتی شده‌اند و تنها قرار است ۵۶ هزار و ۴۴۶ میلیارد تومان مالیات پرداخت کنند.
نمودار میزان معافیت مالیاتی ۳۸ شرکت بورسی در سال ۱۴۰۱ در مقایسه با مالیات بر درآمد آن‌ها به شرح زیر است:
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
