معرفی کامل آجر رسی

آجر یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین مصالح ساختمانی هست و از آن اغلب برای ساخت دیوار ها و نما های ساختمان استفاده می‌شود. آجر ها به لحاظ مواد تشکیل‌دهنده دارای انواع مختلفی می‌باشند؛ اما در اینجا به معرفی دو نوع آن‌ یعنی آجر های رسی و ماسه آهکی که بیشتر به‌عنوان مصالح ساختمانی برای ساخت دیوار ها و نما ها استفاده می‌شوند می‌پردازیم شما میتوانید برای مشاهده عکس های بیشتر به پیج اینستاگرام ما مراجعه کنید.

1- آجر های ماسه آهکی

2- آجر های رسی

آجر های ماسه آهکی

آجر های کلسیم سیلیکاتی به‌عنوان آجر های ماسه آهکی نیز نامیده می‌شوند. در ساخت این نوع آجر ها به‌ جای استفاده از خاک رس از آهک و سیلیس استفاده می‌شود. برای تولید این آجر ها از آهک و سیلیس با یک نسبت مشخص و همراه با رنگ‌دانه‌های معدنی استفاده می‌شود. در فرآیند تولید ابتدا ماسه و پودر سیلیس یا کوارتز با آهک مخلوط می‌شوند و سپس اجازه داده می‌شود تا آهک به‌طور کامل هیدراته شود.

سپس مخلوط در داخل قالب فشرده‌شده و به اتوکلاو منتقل می‌گردد. در اتوکلاو به مدت چند ساعت در دمای حدود 200 درجه سانتی‌گراد باقی می‌ماند تا واکنش شیمیایی بین آهک و سیلیس به‌طور کامل انجام شود و آجر سخت شود. به دلیل امکان استفاده از رنگ‌دانه‌های معدنی آجرهای ماسه آهکی را می‌توان در انواع رنگ‌های مختلف مانند سفید، سیاه، اخرا و غیره تولید کرد.

آجر های رسی

اجر رسی همان‌طور که از نامشان پیداست از خاک رس تولید می‌شوند. بنابراین کیفیت آنها به شدت به کیفیت خاک رس اولیه بستگی دارد.

خاک رس

خاک رس به لحاظ شیمیایی و مواد تشکیل‌دهنده می‌تواند شامل کانی‌هایی از قبیل فلدسپات، ايليت و کائولن و برخي از کانی‌های دیگر مانند کلسيت – کوارتز، ميکا و آلومين و … باشد. عناصر اصلی تشکیل‌دهنده این کانی‌ها اغلب شامل سیلیسیم، آلومینیوم، اکسیژن، فلزات قلیایی و فلزات اصلی مانند آهن و منگنز می‌باشند. درصد عناصر و مواد تشکیل‌دهنده خاک رس به جنس سنگ مادر و طول مسير حمل شده، شرايط اقليمي و توپوگرافي هر منطقه وابسته هست.

دمای پخت آجر های رسی

خاک مناسب برای تولید آجر جزء خاک‌هایی با دیرگدازی پایین هستند که در دمای کمتر از 1250  درجه سانتی‌گراد پخت می‌گردند. درجه حرارت لازم برای پخت آجر بستگی به نوع خاک و تعداد عناصر معدنی موجود در خاک دارد. درجه حرارت مناسب بین 900 تا 1200 درجه هست. موادی نظیر اکسید آهن، آهک، نمک‌های سدیم و پتاسیم باعث کاهش نقطه ذوب خاک می‌گردد. خاک رس درصورتی‌که سیلیس و آلومین بالایی داشته باشد جزء خاک‌های نسوز محسوب شده و در دمای بالای 1250 درجه پخت می‌گردد.

 اثر رنگ خاک بر روی رنگ آجر های رسی

رنگ خاک با توجه به شرایط کوره و دمای پخت و همچنین ترکیبات موجود در آن بعد از عملیات پخت تغییر می‌کند. خاک رس دارای 10 درصد اکسید منگنز بعد از پخت به رنگ‌های زرد، قهوه‌ای تیره، ارغوانی و مشکی تبدیل می‌شود و به‌عنوان یک گدازآور قوی عمل می‌نماید. کانی‌هایی مانند هماتیت و لیمونیت (ترکیبات آهن‌دار) به خاک رنگ قرمز یا قهوه‌ای روشن و زرد می‌دهد. استفاده از این نوع خاک در آجر نما بستگی به دمای پخت، تولید آجر هایی به رنگ ای قرمز، قهوه‌ای، قهوه‌ای سوخته و مشکی می‌کند.

در اکثر خاک‌های رس بقایای موجودات حیوانی و گیاهی وجود دارد که به خاک رنگ خاکستری یا تقریباً سیاه می‌دهد. در تولید آجر، سوختن این ماده آلی در طی پخت می‌تواند گاهی در صرفه‌جوئی سوخت مؤثر واقع شود، اما احتمالاً از کیفیت خواص فیزیکی و مکانیکی آجر به علت خالی ماندن فضای حاصل از سوختن مواد آلی کاسته خواهد شد.تأثیر میزان هر یک از عناصر موجود در خاک رس بر روی کیفیت و رنگ آجر های رسی

اکسید سیلیسیم

طبق استاندارد مقدار مناسب اکسید سیلیسیم بین 40 تا 60 درصد خاک هست. از طرفی دانه‌های سیلیس با بالا رفتن درجه حرارت هنگام پختن آجر دائماً حجم آن افزایش می‌یابد و با جمع شدن یکنواخت خشت هنگام پخت هماهنگی ندارد و در آجر اطراف دانه‌های سیلیس ترک‌های موئی ایجاد می‌شود. افزایش مقدار سیلیس باعث توپر و سنگین شدن آجر و افزایش دمای پخت آن می‌گردد.

اکسید آلومینیوم یا آلومین

حدود قابل‌قبول اکسید آلومینیوم 9 تا 21 درصد هست. اکسید آلومینیوم جزء ترکیبات دیرگداز بوده و افزایش آن در خاک باعث بالا رفتن نقطه ذوب آجر شده و آجر در دمای بالاتری پخته می‌شود. همچنین بالا بودن آن در خاک باعث می‌شود خشت خام هنگام خشک شدن ترک بردارد و هنگام پخت آجر می‌شکند.

اکسید آهن

اکسید آهن در گرمای بیش از 1000 درجه سانتی‌گراد در آجر نقش گدازآور (دمای پخت آجر را کاهش می‌دهد) را دارد. خاک رس دارای 5 الی 8 درصد اکسید آهن در شرایط معمولی پخت، تولید آجر قرمزرنگ می‌نماید. خاک رس دارای اکسید آهن بستگی به درصد اکسید آهن، درصد ترکیبات قلیایی و دما و شرایط کوره (اکسید یا احیاء) بعد از پخت تولید آجر به رنگ‌های مختلفی می‌دهد.

در دمای پایین‌تر از 1000 درجه سانتی‌گراد و در شرایط اکسید آجر به رنگ قرمز است و در دمای 1100 درجه سانتی‌گراد و کوره در شرایط اکسیدکنندگی تولید آجر به رنگ قرمز پررنگ متمایل به قهوه‌ای می‌نماید. در شرایطی که کوره در حالت احیاء باشد رنگ آجر خاکستری یا سیاه خواهد بود. درصورتی‌که خاک رس دارای 3 الی 4 درصد ترکیبات قلیایی نظیر سدیم و پتاسیم باشد و یا در دمای بالا پخت شود رنگ آجر پررنگ‌تر و به رنگ ارغوانی درمی‌آید.

سنگ‌آهک (کربنات کلسیم)

کربنات کلسیم به مقدار کم و به شکل پودر به آجر آسیب نمی‌رساند و آجر را سفید رنگ می‌کند ولی مقدار زیادتر از حد آن نقش گدازآور داشته و درجه ذوب شدن خاک رس را پایین می‌آورد و در گرمای کوره، خشت خمیری شکل و ذوب می‌شود.

ضمناً درصورتی‌که سنگ‌آهک به‌صورت دانه‌های درشت داخل آجر استفاده شود. هنگام پخت در کوره به آهک زنده  (اکسید کلسیم) تبدیل می‌شود و در هنگام استفاده آب ملات را جذب کرده و باد می‌کند و سبب ترکاندن آجر می‌شود که این عمل را آلونک زدن می‌گویند.برای جلوگیری از متلاشی شدن آجر در اثر شکفته شدن آهک (پدیده آلونک) درصورتی‌که آهک به‌صورت سنگ‌دانه درشت در خاک وجود داشته باشد باید خاک آجر را الک کرد.

سولفات‌ها

سولفات کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم کم‌وبیش در رس‌ها وجود دارند. مقدار بیش‌ازحد معمول این مواد موجب سفیدک زدن آجر پس از مصرف می‌شوند. ترکیبات کلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم در خاک رس باعث کاهش نقطه ذوب آجر شده بنابراین آجر در دمای پایین‌تری پخته می‌شود.برای استعلام  و خرید آن با ما تماس بگیرید.