۱۰شاهکار موسیقی که بهار را تداعی می‌کند

موسیقی گاه می‌تواند آنچنان بهار را در ذهن تداعی کند که به فصل نسیم‌های گرم، چکاوک‌ها و گل‌های زعفران خوش آمد بگوید. اکنون که در فصل بهار آن هم در ماه اردیبهشت به سر می‌بریم، در این گزارش نگاهی خواهیم داشت به ۱۰ اثر موسیقی کلاسیک که یادآور این فصل هستند.

لودویگ فان بتهوون، Violin Sonata No. ۵, Op. ۲۴ («بهار»)

قطعه سونات ویولن شماره پنج بتهوون بیشتر به عنوان «سونات بهار» او شناخته می‌شود. البته کسی چه می‌داند که بتهوون خود درباره این اثر چگونه می‌اندیشیده است؛ چراکه این اثر تا بعد از درگذشت او در سال ۱۸۲۷ عنوان «سونات بهار» را به خود نگرفته بود.

به هر حال این اثر ویژگی‌های سرزندگی فصل بهار را به درستی تداعی کرده است.

آنتونیو ویوالدی، «چهار فصل»؛ «بهار»

مگر می‌شود از قطعات بهاری حرف زد و «بهار» ویوالدی را از یاد برد؟ این اثر که برای ویولن و ساز‌های زهی ساخته شده است، دقیقا همان چیزی است که در این زمان از سال به آن نیاز داریم. این قطعه در اوایل دهه ۱۷۲۰ توسط کشیش موقرمز از ونیز ساخته شد. کنسرتو «بهار» که بعدا «تابستان»، «پاییز» و «زمستان» در ادامه آن ساخته شد، دارای سه موومان آرام، سریع و آرام است.

الکساندر گلازونف، «فصل‌ها»، (باله)

الکساندر گلازونف، آهنگساز روسی و ماریوس پتیپا طراح رقص باله امپراتوری روسیه با همکاری یکدیگر باله «فصل‌ها» را برای آخرین تزار روسی، نیکولاس دوم و دربارش در کاخ زمستانی واقع در پترزبورگ در سال ۱۹۰۰، ارائه کردند. در آغاز دومین بخش از این باله چهار صحنه ای، ساز چنگ فرا رسیدن بهار را نوید می‌دهد.

ادوارد گریگ، «برای بهار»

آهنگساز و پیانیست نروژی مجموعه بزرگی با بیش از ۶۰ سولوی پیانو و تعدادی اثر ارکسترال نوشت. این آثار در ۱۰ مجموعه از Lyric Pieces این هنرمند موجود هستند که قطعه «برای بهار» در کتاب سوم در کنار سایر آثار مشهور او است.

یوهان اشتراوس (پسر)، «صدا‌های بهار»

این والس معروف در اصل یک سوپرانوی کلوراتورا را ارائه می‌دهد که مجموعه‌ای از یک میلیون صدای کوچک بهار است. نسخه پیانو یا ارکسترال این والس همان چیزی است که این روز‌ها بیشتر می‌شنوید، گرچه ماهیت آن در ابتدا همان موسیقی نسیمی بود که از میان درخت‌ها زمزمه می‌شد.

کریستیان سیندینگ، «خش خش بهار»

«خش خش بهار» یکی از محبوب‌ترین آثاری است که تا به حال توسط این آهنگساز نروژی نوشته شده است. این قطعه در اوایل دهه ۱۹۰۰ بین پیانیست‌های آماتور محبوب بود.

در حالی که نت آهنگ ملودی عاشقانه کوتاه سیندیگ نواخته می‌شد، فضایی که در آن جاری بود را روح می‌بخشید.

فردریک دلیوس، «در حال و هوای شنیدن اولین فاخته بهاری»

آهنگساز انگلیسی این اثر را ساخت که برای اولین بار در لایپزیگ آلمان در سال ۱۹۱۳ اجرا شد. 

آیا می‌توانید صدای فاخته‌ها را بشنوید؟ صدای آن‌ها با ظرافت تمام در ابتدا و میانه اثر جایگذاری شده است.

رابرت شومان، Symphony No. ۱ in B-flat major «بهار»

رابرت شومان ـ آهنگساز و منتقد موسیقی آلمانی ـ اولین سمفونی «بهار» را بر اساس آنچه در ذهن داشت، در فصل بهار ساخت. ازدواج او با پیانیست کلارا ویک در سال ۱۸۴۰ باعث ایجاد یک دوره شدید خلاقیت در او شد و «بهار» از جمله آهنگ‌هایی بود که او در آن زمان نوشت.

همسر جدید شومان او را تشویق کرد که از پیانو به موسیقی ارکسترال روی بیاورد و «بهار» پیروزمند او در سال ۱۸۴۱ آغاز شد.

کلود دبوسی، سوئیت سمفونیک «Printemps»

این قطعه به عنوان یک دونوازی پیانو آغاز شد که بعدا توسط آهنگساز فرانسوی به نام «دبوسی» برای افرادی که به او کمک کردند تا ادامه تحصیل دهد، ارسال شد؛ چراکه این افراد خیر پس از اعطای بورسیه به او گزارش پیشرفت در کارش را می‌خواستند. دبوسی قرار بود قطعه کامل این اثر را ارسال کند، اما در سال ۱۸۸۷ ادعا کرد که قطعه در آتش‌سوزی از بین رفته است. تقریباً ربع قرن بعد، دبوسی یک موسیقی ارکستر به آن اضافه کرد و دوستش هنری بوشر با زمزمه‌های کُر و پیانویی که امروز می‌شنویم به تکمیل آن کمک کرد.

جوزپه وردی، «چهار فصل»

باله «چهار فصل» وردی، از میانه یک اپرا درباره قیام سیسیلی قرن سیزدهم علیه اشغال پالرموی ایتالیا توسط فرانسه می‌آید. نسخه آوازی او در اصل به زبان فرانسوی برای اپرای پاریس اجرا شد. میانه‌گویی باله اشاره‌ای بود به سنت قرن نوزدهم اپرای فرانسوی که در آن باله نمایش سوم را شروع می‌کند.