سواد مالی به چه معنا است؟
تعاریف مختلفی برای پاسخ به سوال دوره سواد مالی چیست؟ ارائه شدهاست. در بیانی ساده، سواد مالی به دانش و درک کلی از مسائل مالی کمک میکند. معمولا این اصطلاح برای مسائل مالی شخصی استفاده میشود که تصمیمگیری درست در رابطه با موضوعاتی مانند سرمایهگذاری، برنامهریزی مالی برای دوران بازنشستگی، خرید و فروش املاک و مستغلات، پسانداز کردن، بیمه و مباحث مرتبط با مالیات بر درآمد را بهبود میدهد. بنابراین در تعریف کلی و همه جانبه سواد مالی چیست؟ می توان گفت: داشتن دانش، مهارت و اعتماد به نفس برای اتخاذ تصمیمات مالی سخت برای درک دقیقتر مفهوم سواد مالی، چند تعریف ارائه شده از آن را مرور میکنیم:
توانایی داشتن اصول سرمایه گذاری و اتخاذ تصمیمات موثر و قابل استفاده و در نتیجه مدیریت پول. (استرادلینگ)
سواد مالی همان دانش خود ارزیابی مالی و یا دانش هدفمند است. (کورچین و زورن)
سواد مالی شخصی همان توانایی خواندن، تحلیل، مدیریت و ارتباط با شرایط مالی شخصی است که بر رفاه مادی تاثیر دارد. (ویت)
سواد مالی یک دانش پایه است که مردم برای زنده ماندن در جامعه مدرن به آن نیاز دارند. (کیم)
توانایی فرد در درک و استفاده از مفاهیم مالی، همان سواد مالی است. (سرون و کایستنر)
با در نظر گرفتن تعاریف بالا، فردی میتواند ادعای سواد مالی مناسب داشته باشد که بتواند به درستی امور مالی مانند:
- مدیریت و بودجهبندی درست درآمد خود
- برنامه ریزی و تعیین اهداف مالی برای زندگی شخصی
- پرداخت به موقع هزینههای جاری زندگی و پس انداز کردن بخشی از درآمد ماهیانه
- شناخت کافی از اصول و بهره وامهای بانکی به منظور مدیریت میزان بدهی خانواده
را مدیریت کند و با اتخاذ تصمیمات مناسب، از بودجه و سرمایه خود بهترین بهره را ببرد.
ضرورت سواد مالی در دنیای پیچیده امروز
امروزه بازارهای مالی (بازارهایی که در آنها تجارت صورت میگیرد) اهمیت زیادی پیدا کردهاند و اغلب افراد در این بازارها به دنبال فرصتهای جدید برای سرمایهگذاری و افزایش داراییهای خود هستند. واضح است برای دسترسی به این بازارهای مالی و استفاده از فرصتهای موجود برای سرمایهگذاری و مشارکت در این بازارها، به سطحی از سواد مالی نیاز است.
بنابراین فقر سواد مالی، به واسطه اتخاذ تصمیمات مالی نادرست بر زندگی فرد، خانواده، دوستان و حتی شریک کاری تاثیر سوء داشته و میتواند رفاه مالی در سطح جامعه را به میزان چشمگیری کاهش دهد. به همین دلیل است که بهویژه در کشورهای توسعه یافته، ارتقا سطح سواد مالی جامعه از طریق آموزشهای مختلف مورد توجه قرار گرفتهاست. سواد مالی چیست؟ سواد مالی بالا در سطح جامعه، «نابرابریها» و «تاثیر مستقیم سطح درآمد بر میزان پیشرفت مالی» را کاهش میدهد.
تحقیقاتی که در زمینه سواد مالی و تاثیر آن بر زندگی مالی فرد انجام شدهاست، ثابت کردهاند تفاوتهای کوچک در دانش مالی میتواند تفاوت چشمگیری بر ثروت افراد داشتهباشد. زیرا افراد دارای سواد مالی به احتمال بیشتری به فکر برنامهریزی مالی برای دوران بازنشستگی و استفاده از داراییهای فعلی خود برای سرمایهگذاری در بازار سهام هستند و قدرت تحلیل بالاتری نسبت به مسائل اقتصادی دارند. اینجاست که شما باید به خوبی درک کنید که سواد مالی چیست؟
توضیح سواد مالی
سواد مالی چیست؟ سواد مالی باید در برنامههای آموزشی مدارس قرار بگیرد و کودکان از همان ابتدا با مفاهیم مالی مانند پسانداز، بودجهبندی مالی، هزینهها و سرمایهگذاری آشنا شوند. البته از آنجا که در برنامه آموزشی ما این مفاهیم جایگاه ویژهای ندارند، بهتر است خود به دنبال کسب اطلاعات و افزایش سواد مالی خانواده باشیم.
چرا آموزش سواد مالی برای هر فرد بسیار مهم است؟
سواد مالی به دانش و مهارت فرد در مدیریت مالی زندگی شخصی کمک میکند. سواد مالی چیست؟ تصمیمات فرد در زمینه پسانداز و سرمایهگذاری به کمک سواد مالی پایه و اساس محکمتری خواهد داشت؛ و به همین دلیل میتواند به ثبات مالی کمک کند. فردی که توانسته است به سطح مناسبی از سواد مالی دست یابد، چند فاکتور مهم را برای رسیدن به آینده مالی بهتر رعایت میکند. در این بخش این فاکتورها را معرفی میکنیم:
از مفاهیم مهم در سواد مالی، بودجهبندی درست درآمد است. بودجهریزی به معنای تخصیص درآمد یا دارایی به برنامههای کوتاه مدت و بلند مدت مد نظر است تا بتوان آنها را اجرایی کرد. بنابراین در خانواده نیز مهم است که درآمد صرف چه کارها و برنامههایی میشود. بنابراین باید عادتهای مالی افراد بررسی شوند تا هزینههای ضروری و غیرضروری به درستی شناسایی و برای مدیریت آنها تصمیمگیری شود. از این طریق، تخصیص درآمد به هزینهها حساب شده خواهد بود.
از ابعاد مالی مهم در زندگی هر فرد، اختصاص بخشی از درآمد ماهیانه به عنوان پسانداز است. در بحث مدیریت مالی شخصی، بر اولویت قرار دادن پس انداز تاکید فراوان شده است. اینکه باید هر ماه بخشی از درآمد و پیش از پرداخت هزینهها، پس انداز شود. درحالیکه افراد اغلب هزینههای ماهیانه را انجام داده و مبلغ باقیمانده از درآمد را به عنوان پس انداز در نظر میگیرند.
از آنجا که پسانداز باعث ایجاد امنیت مالی برای آینده میشود، یکی از ابعاد مهم در سواد مالی در نظر گرفته میشود. اغلب افرادی که آیندهنگر هستند و قدرت تحلیل بالایی از اوضاع اقتصادی دارند، پسانداز کردن را جدی میگیرند. در مقالهای با عنوان «7 عادت مالی مناسب برای پس انداز کردن» چند راهکار ساده برای شروع این عادت مالی مناسب ارائه کردهایم.
از فاکتورهای مهم دیگر در سواد مالی، شناسایی بدهیها و علت به وجود آمدن آنها است. بدهی را میتوان پول خرج شدهای دانست که از دارایی یا سرمایه فرد نبوده است و بخشی از هزینه زندگی از طریق وام گرفتن تامین شده است. بنابراین در بحث سواد مالی مهم است که به چه علتی این بدهی به وجود آمده است. آیا پول بدهی برای هزینههای ضروری صرف شده است یا خرید اجناس تجملاتی بنابراین شناخت درست هزینههای ضروری و غیرضروری و تخصیص بودجه به آنها به مدیریت بهینه بدهیها کمک میکند. به منظور درک دقیقتر تاثیر بدهی بر دارایی، پیشنهاد میکنیم مقاله «» که در آن رابطه بین بدهی، سرمایه و دارایی در حسابداری توضیح داده شده است را مطالعه نمایید.
فردی که دید روشنی نسبت به آینده و اوضاع مالی دارد، میداند که باید بخشی از دارایی خود را با هدف حفظ ارزش پول و افزایش دارایی در بازارهای مختلف سرمایهگذاری کند. سواد مالی چیست؟ سواد مالی در اینجا به فرد کمک میکند برای انتخاب بازار سرمایه و نحوه سرمایهگذاری در آن و نیز افزایش مبلغ پس انداز برای سرمایهگذاری آگاهانه تصمیم بگیرد.
چگونه میتوان سواد مالی خود را افزایش داد؟
بهتر است سواد مالی از همان دوران کودکی آموزش داده شود. زیرا چنین افرادی در بزرگسالی موفقتر هستند؛ حتی برخی تحقیقات نشان دادهاند والدینی که سواد مالی بالاتری داشته و در مدیریت امور مالی خانواده موفقتر عمل کردهاند، کودکان آنها هوش مالی بالاتری دارند. به همین دلیل بهتر است فرزندان را از همان ابتدا با مفاهیم ارزش پول، پس انداز کردن برای خریدن وسایل مورد نیاز، دقت در انتخاب و خرید آنچه مورد نیاز است، برنامهریزی و بودجهبندی مالی و مدیریت هزینهها آشنا کرد.
برای بهبود سطح سواد مالی میتوان کتابهای منتشر شده در این زمینه مانند ثروتمندترین مرد بابل را مطالعه کنید. اگر اهل مطالعه نیستید یا زمان کافی برای آن را ندارید، میتوانید از پادکستهای مالی و شرکت در دورههای آموزشی که دیدگاه شما را نسبت به بازارهای سرمایه و نحوه تحلیل آنها تغییر میدهد استفاده کنید. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم در برنامههای روزانه خود زمانی را برای ارتقاء دانش و رسیدن به درک اینکه سواد مالی چیست؟ اختصاص دهید و از طریق مطالعه در زمینههای مرتبط دانش اقتصادی و مالی خود را افزایش دهید.
علاوهبر این موارد، باید هزینهها و درآمد ماهیانه خود را به دقت ثبت و پیگیری کنید. زیرا بدون آگاهی از نحوه خرج کردن و هزینهها نمیتوانید تصمیمات مالی درستی بگیرید. ابزارهای مختلفی برای بودجهبندی و ثبت هزینههای شخصی وجود دارد که از طریق آن مدیریت مالی خانواده بسیار راحتتر و دقیقتر خواهد بود. ، میتواند پیشنهاد مناسبی برای مدیریت هزینهها و بودجههای تعیین شده باشد.
در این برنامه حسابداری شخصی، شما میتوانید تمام هزینههای ماهیانه را با نام اشخاص ثبت کنید. بنابراین در پایان هر ماه گزارشی جامع و دقیق از هزینههای کلی خانواده و هزینههای اختصاص داده شده به هر فرد را در اختیار دارید. همچنین میتوانید برای اهداف مالی خود بودجه مشخصی تعیین کنید که با ثبت اطلاعات مالی در بخش بودجهبندی این برنامه، روند پیشرفت پسانداز و تامین بودجه برای برنامه مالی مد نظر را پیگیری خواهید کرد.
نحوه مدیریت درآمد
جالب است این نکته را هم یادآوری کنیم که برخلاف نظر عموم، نتایج تحقیقات نشان دادهاند که در بازههای بلند مدت، زنان سرمایهگذاران موفقتری نسبت به مردان هستند. اغلب خانمها تمایل به افزایش سرمایه و نگهداری آن دارند و از آنجا که وابستگی عاطفی کمتری نسبت به داراییهای خود دارند، در شرایط بحران اقتصادی تصمیمات عاقلانهتر و به دور از هیجان آنها باعث میشود بهتر بتوانند اوضاع مالی خود را مدیریت کنند.
علاوه براین، اغلب خانمها مسئولیت مدیریت مالی خانواده را به عهده دارند و به طور ناخودآگاه توانایی تحلیل و تصمیمگیریهای مالی خود را بهبود میدهند. بنابراین افزایش سواد مالی برای خانمها در بهبود رفاه مالی خانواده میتواند بسیار موثر باشد. بنابراین با توجه به اینکه سواد مالی مبنایی ضروری برای پیشگیری یا حل مسائل مالی خانواده است که میتواند زندگی موفق و شادی را برای فرد و خانواده به همراه داشته باشد، لازم است بیشتر از پیش مورد توجه قرار گیرد.