جتی که می‌توانست آمریکا را رهبر هایپرسونیک‌ها کند /عکس

امیرمسعود عابدین_ امروز، ایالات‌متحده در تلاش است تا روسیه و چین را پشت سر بگذارد، که هر دو گام‌های مهمی در توسعه و استقرار سلاح‌های مافوق صوت برداشته‌اند. فقدان آینده‌نگری، همراه با جاسوسی صنعتی توسط رقبا، ایالات‌متحده را در این زمینه حیاتی عقب مانده است.

درس‌های پروژه X-۴۳ می‌توانست ایالات‌متحده را به‌عنوان یک رهبر در فناوری مافوق صوت معرفی کند، اما اعطای نظارت‌های امنیتی به دیگران این امکان را داده است که دست برتر را به دست آورند.

هواپیماهایی که از سیستم اسکرم جت استفاده می‌کنند، در هنگام سفر از سرعت بالایی برخوردارند اما تجربه‌ای شبیه به هواپیما دارند. ناسا یک اسکرم جت را با یک هواپیمای آزمایشی به نام X-۴۳A Hyper-X تلفیق کرد.

اسکرم‌جت که نام این موتورها از واژه supersonic combustion ramjet گرفته شده، به معنای احتراق در سرعت مافوق صوت است. این‌گونه موتورها در سرعت‌های مافوق صوت به کار می‌روند و طرز کار آن‌ها بسیار مشابه موتورهای رم جت با تغییراتی می‌باشد. این نکته قابل توجه است که مشتعل ساختن مولکول‌های هوا در حالی که هوا با سرعت بالای ۴ ماخ وارد موتور می‌گردد، مانند روشن کردن کبریت در گردباد است!

X-۴۳ وجود خود را به‌عنوان یک کانسپت در تونل باد ناسا در سال ۱۹۹۶ آغاز کرد. این پروژه مشمول یک سرمایه‌گذاری مخاطره‌آمیز بود، چرا که هیچ هواپیمای اسکرم جت تا آن زمان ساخته نشده بود، چه برسد به اینکه در جو پرواز کند. با این حال، تا سال ۲۰۰۴، این وضعیت تغییر کرد.

X-۴۳ همه رکوردها را شکست

X-۴۳ پرواز کرد و با تبدیل شدن به اولین هواپیمای مجهز به موتور اسکرم جت که با سرعت‌های مافوق صوت پرواز کرد، رکوردها را شکست. X-۴۳ در طول عمر تاریخی خود همه رکوردهای جدید را شکست. X-۴۳ در سه نوع مختلف عرضه شد. هر سه بدون خلبان و برای پرواز با سرعت‌های مافوق صوت مختلف طراحی شده بودند. آن‌ها همچنین وسایل نقلیه آزمایشی یک‌بارمصرف بودند و پس از شلیک، قابل استفاده مجدد نبودند.

دو نمونه اولیه با سرعت ۷ ماخ پرواز کردند و سومی برای پرواز با سرعت ۱۰ ماخ طراحی شد. این نمونه‌ها از هیدروژن گازی نیرو می‌گرفتند.

اولین X-۴۳ که از یک B-۵۲B برای اهداف تحقیقاتی توسط ناسا پرتاب شد، به‌سرعتی حدود ۸۰۰۰ کیلومتر بر ساعت رسید. در زمان سومین و آخرین پرواز نمایشی X-۴۳، این هواپیما خود را به ارتفاع ۱۷۷ هزار کیلومتری بالای زمین رساند و به‌سرعت ۱۱۲۶۰ کیلومتر بر ساعت یا تقریباً ۱۰ ماخ رسید.

چرا X-۴۳ شکست خورد؟

متأسفانه، دولت ایالات‌متحده تصمیم گرفت که بودجه‌ای برای X-۴۳ در نظر نگیرد. در حال حاضر، ارتش ایالات‌متحده در رقابتی پرتنش با جمهوری خلق چین و همچنین روسیه برای برتری در فناوری مافوق صوت قرار دارد؛ اما روسیه و چین اکنون جلوتر از آمریکا هستند.

روسیه سلاح‌های مافوق صوت را در اوکراین توسعه داده و مستقر کرده است؛ به‌عنوان‌مثال، موشک Kinzhal نوعی موشک کروز مافوق صوت است که با اثرات مخربی در این جنگ همراه بوده است.

در همین حال، چین پیچیده‌ترین (و بزرگ‌ترین) تونل باد آزمایش مافوق صوت جهان را ساخته است. علاوه بر این، چین تسلیحات مافوق صوت ویرانگر را در دو سال گذشته آزمایش کرده است که در حال حاضر از توانایی‌های آمریکا پیشی گرفته است.

با این حال، این سؤال پیش می‌آید که دولت آمریکا با تمام داده‌هایی که از برنامه X-۴۳ در ۲۰ سال در اختیار دارد، چه کرده است؟

در ۲۰ سال گذشته، دولت ایالات‌متحده اجازه داده است که تحقیق و توسعه فناوری مافوق صوت با روسیه و چین، مستقیم یا غیرمستقیم، به اشتراک گذاشته شود. علاوه بر این، هر دو کشور، به‌ویژه چین، یک برنامه جاسوسی صنعتی گسترده و چند دهه‌ای را با هدف سرقت هرچه بیشتر اسرار در مورد فناوری پیشرفته ایالات‌متحده اجرا کرده‌اند. برنامه آن‌ها بسیار موفق بوده است، به‌طوری که فناوری‌های کلیدی آمریکایی امروزه بر سلاح‌های مافوق صوت چین و روسیه تأکید دارند.

عدم استفاده از درس‌های آزمایش X-۴۳ در ۲۰ سال پیش و همچنین فقدان امنیت مناسب برای این برنامه، به آمریکا اجازه داد تا در طول دو دهه گذشته عقب بیفتد.

منبع: nationalinterest

۳۲۲