خلاصه کتاب ۲۸/۲/۱۸: مجموعه نمایشنامه های عزت الله مهرآوران
خلاصه کتاب 28/2/18: مجموعه نمایشنامه های عزت الله مهرآوران ( نویسنده عزت الله مهرآوران )
مجموعه نمایشنامه های «۲۸/۲/۱۸» اثر زنده یاد عزت الله مهرآوران، گنجینه ای ارزشمند شامل چهارده نمایشنامه است که حاصل نیم قرن تلاش او در عرصه نویسندگی محسوب می شود و ابعاد کمتر شناخته شده از نبوغ این هنرمند فقید را آشکار می سازد.
عزت الله مهرآوران، نامی آشنا برای علاقه مندان به سینما و تلویزیون ایران است که عموماً با نقش آفرینی های کمدی و درام او را می شناسند. با این حال، ورای چهره ماندگار او در قامت بازیگر، اشتیاق عمیقی به نگارش نمایشنامه در وجودش شعله ور بود که بخش قابل توجهی از زندگی هنری اش را به خود اختصاص داده بود. کتاب ۲۸/۲/۱۸: مجموعه نمایشنامه های عزت الله مهرآوران که پس از درگذشت این هنرمند برجسته توسط نشر آواژ منتشر شد، آرزوی دیرین او را برای شناخته شدن به عنوان یک نمایشنامه نویس قدرتمند محقق می سازد. این مجموعه ارزشمند، ۱۴ نمایشنامه را در بر می گیرد که طی نزدیک به پنجاه سال، از دهه ۱۳۵۰ تا اواخر دهه ۱۳۹۰ خورشیدی، به قلم او نگاشته شده اند و تنوع بی نظیری از مضامین، سبک ها و دغدغه های فکری او را به نمایش می گذارند.
هدف از این مقاله، ارائه خلاصه ای جامع، عمیق و تحلیلی از این مجموعه نمایشنامه ها است تا خوانندگان، به ویژه دانشجویان تئاتر، پژوهشگران و علاقه مندان جدی به ادبیات نمایشی ایران، با درونمایه ها، سبک های نگارش، و اهمیت هنری این اثر در کارنامه زنده یاد مهرآوران آشنا شوند. این تحلیل فراتر از معرفی صرف عمل کرده و می کوشد تا جایگاه این مجموعه را به عنوان اثری مهم در تاریخ تئاتر معاصر ایران تثبیت کند و مخاطب را به مطالعه کامل این گنجینه ادبی ترغیب نماید.
عصاره «۲۸/۲/۱۸»: تحلیل و خلاصه درونمایه ها و سبک های چهارده نمایشنامه
مجموعه نمایشنامه های «۲۸/۲/۱۸» آیینه تمام نمای سیر تحول فکری و هنری عزت الله مهرآوران در طول نیم قرن فعالیت نویسندگی اوست. این کتاب، با دربرگرفتن آثاری از دوره های مختلف زندگی او، تنوع چشمگیری در ژانر، موضوع و لحن نوشتار از خود نشان می دهد که به خواننده امکان می دهد با ابعاد گوناگون نبوغ او آشنا شود.
تنوع ژانری و سیر تحول قلم مهرآوران (از دهه ۵۰ تا ۹۰)
نمایشنامه های مهرآوران را می توان بر اساس دوره های مختلف زندگی و مهاجرت او دسته بندی کرد که هر کدام ویژگی های سبکی و مضمونی خاص خود را دارند:
- نمایشنامه های بومی و جنوب گرا: دوران جوانی مهرآوران در مسجدسلیمان، زادگاهش، تأثیر عمیقی بر آثار اولیه او گذاشته است. نمایشنامه هایی مانند مروارید (۱۳۵۱) نمونه های برجسته ای از این دوره هستند که با الهام از داستان ها و فرهنگ بومی جنوب ایران شکل گرفته اند. در این آثار، ریشه های اصیل فرهنگ ایرانی و زندگی مردم جنوب با جزئیات دقیق و زبانی گرم و صمیمی به تصویر کشیده می شود. شخصیت ها، دیالوگ ها و حتی گره های داستانی، همگی از دل جامعه و طبیعت بکر جنوب برآمده اند و حس نوستالژیک و اصالت را به خواننده منتقل می کنند.
- درام های شهری و مدرن: پس از مهاجرت به تهران و آشنایی با فضاهای جدید شهری و جریان های هنری معاصر، قلم مهرآوران نیز به سمت درام های شهری و مدرن تر گرایش پیدا می کند. این نمایشنامه ها با نگاهی انتقادی و فلسفی به چالش های زندگی مدرن، هویت انسان معاصر، و روابط پیچیده اجتماعی می پردازند. نمایشنامه هایی مانند هنرپیشه هملت (۱۳۸۰) و لیدی مکبث من (۱۳۸۳) نه تنها تجربیات شهری او را بازتاب می دهند، بلکه نشان دهنده علاقه او به بازخوانی و اقتباس از متون کلاسیک جهانی با نگاهی تازه و بومی هستند. در این آثار، مهرآوران تلاش می کند تا با تلفیق سنت و مدرنیته، آثاری خلق کند که هم ریشه در فرهنگ ایران دارد و هم با مفاهیم جهان شمول در ارتباط است.
- نمایشنامه های جنگی و اجتماعی: حوادث و وقایع اجتماعی، به ویژه جنگ ایران و عراق، نیز جایگاه ویژه ای در آثار مهرآوران دارند. نمایشنامه رکاب از این جمله است که به بازتاب تأثیرات ویرانگر جنگ بر زندگی افراد و جامعه می پردازد. این آثار با رویکردی واقع گرایانه و گاه تلخ، رنج ها، مقاومت ها و تحولات اجتماعی ناشی از این وقایع را به تصویر می کشند. مهرآوران در این نمایشنامه ها، از منظر انسانی به پدیده های کلان اجتماعی می نگرد و تأثیرات آن ها را بر لایه های پنهان جامعه و روان افراد کاوش می کند.
- اقتباس ها و الهام گیری های ادبی: همانطور که اشاره شد، علاقه مهرآوران به ادبیات کلاسیک جهانی، به ویژه آثار شکسپیر، در نمایشنامه هایی مانند «هنرپیشه هملت» و «لیدی مکبث من» به اوج خود می رسد. او در این آثار، تنها به بازنویسی صرف نمی پردازد، بلکه با ایجاد روایت های متفاوت و تزریق عناصر بومی و معاصر، تفسیری جدید و منحصربه فرد از این متون ارائه می دهد. این رویکرد نشان دهنده عمق مطالعات او و توانایی اش در خلق آثاری است که هم ریشه در سنت دارند و هم برای مخاطب امروز قابل درک و جذاب هستند.
نقاط مشترک و امضای هنری مهرآوران
با وجود تنوع ژانری و مضمونی در نمایشنامه های عزت الله مهرآوران، نقاط مشترک و امضاهای هنری خاصی در تمام آثار او به چشم می خورد که انسجام این مجموعه را حفظ می کند و معرف سبک منحصر به فرد اوست:
- ارجاعات اساطیری و شاهنامه ای: علاقه عمیق مهرآوران به اساطیر ایرانی و به ویژه شاهنامه فردوسی، یکی از ویژگی های بارز آثار اوست. او سال ها در مورد شاهنامه مطالعه داشت و این علاقه در بسیاری از نمایشنامه هایش نمود پیدا کرده است. مهرآوران به شیوه های مختلف، از ارجاعات مستقیم به شخصیت ها و داستان های شاهنامه گرفته تا بهره گیری از بن مایه های اساطیری در ساختار دراماتیک آثارش، میراث غنی ادبی ایران را زنده نگه می داشت. این رویکرد، عمق فرهنگی به آثار او می بخشد و آن ها را به ریشه های اصیل ادبیات فارسی پیوند می زند.
- نگاه انتقادی و دغدغه های اجتماعی: مهرآوران هنرمندی متعهد بود که مسائل جامعه خود را با دقت رصد می کرد و در آثارش به نقد آن ها می پرداخت. دغدغه های اجتماعی، نابرابری ها، چالش های اخلاقی و مفاسد، همگی در نمایشنامه های او بازتاب می یابند. این نگاه انتقادی، با زبانی شیوا و گاه طنزآمیز، خواننده را به تأمل در وضعیت جامعه وادار می کند و ارزش اجتماعی آثار او را افزایش می دهد. او با استفاده از طنز تلخ و موقعیت های گروتسک، لایه های پنهان مشکلات اجتماعی را آشکار می ساخت.
- زبان ادبی قدرتمند و گاه طنزآمیز: یکی از برجسته ترین ویژگی های آثار مهرآوران، زبان ادبی غنی و قدرتمند اوست. او تسلط کاملی بر زبان فارسی داشت و با بهره گیری از واژگان اصیل، ضرب المثل ها و اصطلاحات بومی، فضایی زنده و پویا خلق می کرد. در کنار این زبان ادبی، رگه هایی از طنز ظریف و گاه گزنده در آثارش دیده می شود که به اوج گیری درام و القای پیام های عمیق تر کمک می کند. دیالوگ های او اغلب دارای ریتم و موسیقی خاص خود هستند که برای اجرا بر صحنه بسیار مناسب اند.
خلاصه و برجسته سازی چند نمایشنامه کلیدی
در میان چهارده نمایشنامه این مجموعه، برخی آثار به دلیل مضمون، ساختار و اجرای موفقیت آمیز در گذشته، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. بررسی اجمالی چند نمونه به درک بهتر جهان بینی مهرآوران کمک می کند:
-
«هنرپیشه هملت»: این نمایشنامه که نمونه ای برجسته از رویکرد مدرن و فلسفی مهرآوران است، به چالش هویت، واقعیت و مرزهای میان هنر و زندگی می پردازد. داستان در یک بیمارستان اعصاب و روان رقم می خورد، جایی که بیماری به نام سهراب، با بازی نقش هملت بر روی صحنه کنفرانس، سعی در کشف هویت خود و درک دنیای پیرامونش دارد. این نمایشنامه با درآمیختن واقعیت و توهم، و ارجاعات متعدد به نمایشنامه هملت شکسپیر، به واکاوی ابعاد روانشناختی و فلسفی وجود انسان می پردازد. این اثر نشان دهنده توانایی مهرآوران در خلق فضاهای پیچیده و چندلایه است.
هملت: کیستی؟
نگهبان: اِهه! من کیستم؟! تو کیستی؟
هملت: زنده باد من.
(در همین موقع در باز و بسته می شود. تیغه نوری شتابان می آید و می رود. بی تردید پرستار است که خود را پشت صحنه پنهان کرده است. همان لحظه ای که سهراب در انتظارش کلید برق را پیدا نکرد.)
هملت: ببینم. باز اون چیز، شبح، امشب هم ظاهر شد؟
پرستار (صدایش را کلفت می کند): هیس! ساکت. وای خدای من. دوباره داره از اون جا می آد. آره خودشه. چه صلابتِ وحشتناکی.
هملت: درست به همان هیئت شاه مقتول.
- «غربت»: این نمایشنامه که در دهه ۱۳۶۰ نگاشته شده و در دهه ۱۳۷۰ نیز به روی صحنه رفته است، به دغدغه های مهاجرت، بیگانگی و حس تنهایی می پردازد. مهرآوران با زبانی تأثیرگذار، حس از دست دادن هویت و ریشه های فرهنگی را در محیط جدید به تصویر می کشد. «غربت» از منظر جامعه شناختی نیز اثری قابل تأمل است که به بررسی چالش های روانی و اجتماعی افراد مهاجر می پردازد و تأثیرات آن را بر روابط انسانی و باورها نمایان می سازد. اجرای موفقیت آمیز این نمایشنامه در گذشته، گواه تأثیرگذاری و عمق آن است.
- «خطر مجسمه عبید جدی است»: یکی از نمایشنامه های اولیه مهرآوران که در دهه ۱۳۵۰ نوشته شده است. این اثر با بهره گیری از طنز و هزل، به نقد اجتماعی و سیاسی زمان خود می پردازد. مهرآوران با ظرافتی خاص، معضلات و کاستی های جامعه را در قالب موقعیت های کمیک و شخصیت های نمادین به نمایش می گذارد. این نمایشنامه نمونه ای از توانایی مهرآوران در استفاده از کمدی برای بیان انتقادات عمیق اجتماعی است و نشان می دهد که او از همان ابتدا نگاهی هوشمندانه و ژرف بین به مسائل پیرامون خود داشته است.
- «مروارید»: این نمایشنامه که در اوایل دهه ۵۰ نگاشته شده، یکی از نمونه های برجسته آثار بومی و متأثر از زادگاه مهرآوران، مسجدسلیمان، است. «مروارید» به داستان های محلی و فولکلوریک جنوب ایران می پردازد و با زبانی غنی و تصویرسازی های زنده، مخاطب را به دنیای اصیل و کهن این منطقه می برد. مهرآوران در این اثر، به خوبی توانسته است از فرهنگ شفاهی و باورهای مردم جنوب بهره گیرد و نمایشنامه ای خلق کند که ریشه در هویت ایرانی دارد.
- «رکاب»: نمایشنامه «رکاب» به جنگ ایران و عراق و تأثیرات آن بر زندگی مردم می پردازد. این اثر با نگاهی انسانی و به دور از شعار، به درون مایه هایی چون مقاومت، از خودگذشتگی، و پیامدهای روانی جنگ می پردازد. مهرآوران در «رکاب» با خلق شخصیت های باورپذیر و موقعیت های دراماتیک، عمق فاجعه جنگ و شجاعت مردم را به تصویر می کشد. این نمایشنامه نمونه ای از توانایی او در پرداختن به مضامین ملی و تاریخی با رویکردی عمیق و تأمل برانگیز است.
عزت الله مهرآوران: نویسنده ای که باید بیشتر شناخته شود
برای بسیاری، نام عزت الله مهرآوران مترادف با بازیگری توانا، به ویژه در ژانر کمدی، است. اما کتاب ۲۸/۲/۱۸ فرصتی بی نظیر فراهم می آورد تا او را از زاویه ای دیگر، به عنوان یک نمایشنامه نویس متعهد و عمیق بشناسیم. این مجموعه نشان می دهد که شور و شوق نویسندگی در وجود او ریشه ای به مراتب دیرینه تر و عمیق تر از شهرت بازیگری اش داشته است.
کارنامه هنری: از بازیگری محبوب تا نمایشنامه نویس متعهد
عزت الله مهرآوران از همان دوران دبستان با بازیگری آشنا شد و هم زمان با آن، تمرین نمایشنامه نویسی را نیز آغاز کرد. این هم زیستی هنر بازیگری و نویسندگی در طول حیات هنری او ادامه داشت. اگرچه نقش آفرینی های او در سریال هایی چون «وضعیت سفید»، «لیسانسه ها» و فیلم های کمدی «مرد عوضی» و «مومیایی ۳» او را به چهره ای شناخته شده تبدیل کرد، اما او هرگز از عشق خود به قلم زنی و خلق متون نمایشی غافل نشد. این مجموعه، حاصل نیم قرن نگارش مستمر اوست؛ نمایشنامه هایی که برخی از آن ها پیش تر اجرا شده بودند، اما بسیاری دیگر تا پیش از انتشار این کتاب، مهجور مانده و فرصت عرضه عمومی نیافته بودند.
او همواره آرزو داشت که به عنوان یک نویسنده نیز مورد قضاوت قرار گیرد و استعداد بی بدیلش در این زمینه به رسمیت شناخته شود. انتشار «۲۸/۲/۱۸» پس از درگذشت او، به نوعی تحقق این آرزوی دیرین و ادای دین به بخش مهمی از میراث هنری اوست. این کتاب نشان می دهد که مهرآوران نه تنها یک بازیگر محبوب، بلکه یک متفکر و خالق زبردست در عرصه ادبیات نمایشی نیز بوده است. دریافت نشان درجه یک هنری از سوی وزارت ارشاد نیز، خود سندی بر اعتبار و شایستگی او در کلیه حوزه های هنری، از جمله نویسندگی، است.
تأثیر محیط و زندگی بر آثار
تجربیات شخصی و اجتماعی مهرآوران، از زادگاهش مسجدسلیمان گرفته تا مهاجرت به تهران و زندگی در دوره های مختلف تاریخی و اجتماعی ایران، به روشنی در آثارش بازتاب یافته اند. نمایشنامه های اولیه او که ریشه در فرهنگ بومی جنوب دارند، نشان دهنده تعلق خاطر او به سرزمین مادری و داستان های اصیل آن است. با گذار به زندگی شهری، دغدغه های او نیز از مسائل محلی به چالش های مدرن و جهانی تغییر می کند. او با حساسیتی خاص، تأثیرات وقایع بزرگ تاریخی مانند جنگ را بر سرنوشت افراد و جامعه رصد کرده و در قالب درام به تصویر کشیده است.
این پیوند عمیق میان زندگی و هنر، به شخصیت ها و داستان های او عمق و اعتبار می بخشد. مهرآوران نه تنها شاهد، بلکه بخشی از این تحولات بوده و توانسته است با صداقتی مثال زدنی، تجربیات زیسته خود را به اثری هنری تبدیل کند که برای مخاطب ملموس و قابل درک است. این همذات پنداری با شخصیت ها و موقعیت ها، یکی از نقاط قوت اصلی نمایشنامه های اوست.
جایگاه او در ادبیات نمایشی ایران
عزت الله مهرآوران، با درک عمیق از ماهیت تئاتر و ادبیات نمایشی، توانست پلی میان سنت و مدرنیته، و میان فرهنگ بومی و جهانی برقرار کند. او نه تنها به بازگویی داستان ها پرداخت، بلکه با تحلیل و واکاوی مضامین انسانی، اجتماعی و فلسفی، به عمق آثارش افزود. مهرآوران با آثارش، به ویژه در مجموعه «۲۸/۲/۱۸»، جایگاه خود را به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان مهم و قابل اعتنای تئاتر معاصر ایران تثبیت می کند. او با قلم خود، به زبان و فرهنگ ایران ادای احترام کرد و هم زمان با جهان بینی وسیع خود، به گفتگویی سازنده با ادبیات نمایشی جهان نشست. این مجموعه، میراثی گرانبهاست که نه تنها به تکمیل شناخت ما از کارنامه هنری این هنرمند فقید کمک می کند، بلکه منبعی غنی برای پژوهشگران، کارگردانان و بازیگران تئاتر است تا ابعاد پنهان و کمتر دیده شده از یک هنرمند چندوجهی را کشف کنند.
نگاهی به ساختار و مشخصات کتاب ۲۸/۲/۱۸
کتاب «۲۸/۲/۱۸» با دقت و ظرافت خاصی گردآوری شده تا نمایانگر طیف وسیعی از فعالیت های نویسندگی عزت الله مهرآوران باشد. این بخش به جزئیات ساختاری و مشخصات فنی این اثر می پردازد.
فهرست کامل نمایشنامه های مجموعه
این مجموعه ارزشمند شامل چهارده نمایشنامه است که ترتیب زمانی نگارش آن ها، سیر تحول فکری و سبکی نویسنده را به خوبی نمایان می سازد:
- مروارید (۱۳۵۱)
- خطر مجسمه عبید جدی است (۱۳۵۳)
- طومار حیرت به خط غبار (۱۳۵۳)
- لال بهیگ (عروس گنگ) (۱۳۵۳)
- غربت (۱۳۶۱)
- هنرپیشه هملت (۱۳۸۰)
- لیدی مکبث ِمن (۱۳۸۳)
- رکاب
- نفت و شقایق
- این عروسک (۱۳۹۶)
- کپر
- من برای جنگ آرشه نمی کشم (۱۳۹۸)
- من دوربین عکاسی
- در گنبد صندلی
اطلاعات نشر و جزئیات فنی
انتشار این مجموعه، نتیجه همکاری و تلاش نشر آواژ برای زنده نگه داشتن میراث ادبی عزت الله مهرآوران است.
| عنوان مشخصه | مقدار |
|---|---|
| نام کتاب | 28/2/18: مجموعه نمایشنامه های عزت الله مهرآوران |
| نویسنده | عزت الله مهرآوران |
| ناشر چاپی | نشر آواژ |
| سال انتشار | ۱۴۰۱ |
| فرمت کتاب | EPUB (نسخه الکترونیک) |
| تعداد صفحات | ۳۶۶ |
| زبان | فارسی |
| شابک | 978-600-8698-88-3 |
| موضوع کتاب | کتاب های نمایشنامه درام ایرانی |
این کتاب در سال ۱۴۰۱ و یک سال پس از درگذشت نویسنده منتشر شد. مقدمه کتاب، شامل یادداشت هایی از محمدرضا قلی پور (مدیر نشر آواژ) و فرشته فرشاد، به آرزوی مهرآوران برای شناخته شدن به عنوان نویسنده و جایگاه او در ادبیات نمایشی اشاره دارد. طراحی جلد نیز توسط هژیر مهرآوران، فرزند عزت الله مهرآوران، انجام شده است.
راهنمای تهیه کتاب
برای تهیه این مجموعه ارزشمند، علاقه مندان می توانند به وب سایت ها و پلتفرم های قانونی فروش کتاب های الکترونیکی و چاپی مراجعه کنند. نشر آواژ به عنوان ناشر اصلی، امکان دسترسی به این اثر را فراهم آورده و پلتفرم های معتبر فروش کتاب نیز نسخه الکترونیکی و چاپی آن را ارائه می دهند. تهیه این کتاب، راهی برای ادای احترام به میراث هنری زنده یاد مهرآوران و غنی سازی کتابخانه شخصی با یکی از آثار مهم ادبیات نمایشی معاصر ایران است.
چرا مطالعه این مجموعه برای هر علاقه مند به تئاتر ضروری است؟
مجموعه نمایشنامه های «۲۸/۲/۱۸» فراتر از یک یادبود برای یک هنرمند فقید، اثری است که ارزش های ادبی و هنری عمیقی را در خود جای داده و مطالعه آن برای طیف وسیعی از مخاطبان، به ویژه در حوزه های تئاتر و ادبیات، مزایای قابل توجهی دارد.
عمق بخشیدن به درک ادبیات نمایشی معاصر
مطالعه این مجموعه، فرصتی بی نظیر برای عمق بخشیدن به درک خواننده از ادبیات نمایشی معاصر ایران فراهم می کند. نمایشنامه های مهرآوران، با درونمایه های متنوع و سبک های نگارش متفاوت، نماینده ای از تحولات و جریان های فکری حاکم بر تئاتر ایران در طول نیم قرن هستند. از درام های بومی با ریشه های فولکلوریک گرفته تا اقتباس های مدرن از آثار کلاسیک جهانی و پرداختن به مسائل اجتماعی، این کتاب دیدگاه های متنوع یک هنرمند پیشرو را به نمایش می گذارد. خواننده می تواند با بررسی این آثار، نه تنها با سبک یک نمایشنامه نویس قدرتمند آشنا شود، بلکه با روند کلی ادبیات نمایشی ایران، تغییرات اجتماعی و تأثیرات آن بر هنر نیز درگیر شود.
شناخت ابعاد جدیدی از یک هنرمند چندوجهی
عزت الله مهرآوران، با درخشش در عرصه بازیگری، نام خود را در تاریخ سینما و تلویزیون ایران ثبت کرد. اما این مجموعه نمایشنامه ها، ابعاد پنهان و کمتر دیده شده از نبوغ او را در زمینه نویسندگی آشکار می سازد. مطالعه «۲۸/۲/۱۸» به علاقه مندان کمک می کند تا از تصویر تک بعدی او به عنوان یک بازیگر فراتر رفته و با استعداد بی بدیلش در خلق داستان، شخصیت پردازی و مهارتش در استفاده از زبان دراماتیک آشنا شوند. این کتاب فرصتی است تا او را به عنوان یک نویسنده خلاق و متعهد، که دغدغه های فرهنگی و اجتماعی عمیقی داشته، بشناسیم و به میراث کامل هنری او ارج نهیم.
منبعی غنی برای الهام و پژوهش
برای دانشجویان رشته های ادبیات نمایشی، تئاتر، سینما، و پژوهشگران حوزه فرهنگ و هنر، این مجموعه یک منبع غنی برای تحقیق و الهام گیری است. تنوع ژانری، عمق مضامین، و سبک های نگارش متفاوت، این نمایشنامه ها را به موضوعی جذاب برای تحلیل های ادبی، جامعه شناختی و روانشناختی تبدیل می کند. کارگردانان و بازیگران تئاتر نیز می توانند با مطالعه دقیق این آثار، به دنبال نمایشنامه هایی برای اجرا باشند که هم از نظر هنری قوی هستند و هم قابلیت برقراری ارتباط با مخاطب امروز را دارند. استفاده از نمایشنامه های مهرآوران در اجراهای صحنه ای، می تواند به کشف لایه های جدیدی از این آثار و معرفی آن ها به نسل های جدید کمک کند.
«این مجموعه شامل نمایش نامه هایی است که از سال ها دور پدید آمده اند و رسیده اند تا همان حوالی که خالق اش از این دنیا رفت که رفت. برخی بازنوشته شده اند و برخی نه. همگی حال وهوایی دارند ویژه خودشان و گویی روحی در آنهاست که ردش می رسد به مردی متولد ۱۸ اردیبهشت ۱۳۲۸ در مسجد سلیمان. مردی شوخ و لبخندین. همه را رفیق بودن آسان نیست، ولی او بلد بود.»
— محمدرضا قلی پور (مدیر نشر آواژ)
نقد و نظرات
مجموعه نمایشنامه های «۲۸/۲/۱۸» از زمان انتشار تاکنون بازتاب های متفاوتی را در جامعه هنری و ادبی به همراه داشته است. منتقدان و علاقه مندان به تئاتر، این اثر را به دلیل اهمیت آن در روشن کردن ابعاد پنهان کارنامه هنری عزت الله مهرآوران، و همچنین به دلیل تنوع و عمق مضامین نمایشنامه ها، مورد توجه قرار داده اند.
بازتاب ها و واکنش ها
بسیاری از منتقدان و هنرمندان، انتشار این مجموعه را گامی مهم در حفظ و معرفی میراث ادبی یکی از هنرمندان برجسته کشور دانسته اند. آن ها بر این باورند که این کتاب نه تنها به شناخت عمیق تر از مهرآوران به عنوان یک نویسنده کمک می کند، بلکه به غنای ادبیات نمایشی ایران نیز می افزاید. نگاهی به یادداشت های ابتدایی کتاب که توسط محمدرضا قلی پور و فرشته فرشاد نگاشته شده اند، نشان دهنده احترام و تحسین عمیق جامعه هنری نسبت به شخصیت و آثار مهرآوران است. آن ها به شوق او برای نویسندگی و آرزویش برای دیده شدن در این عرصه اشاره می کنند که با انتشار این مجموعه تحقق یافته است. برخی از تحلیل ها نیز به تأثیر جغرافیای جنوب بر آثار اولیه و سپس تحول قلم او در دوران زندگی در تهران و پرداختن به مضامین شهری و مدرن پرداخته اند.
این مجموعه با استقبال خوب دانشجویان تئاتر و ادبیات نیز مواجه شده است که به دنبال منابع دست اول و تحلیلی درباره نمایشنامه نویسان ایرانی هستند. قابلیت های اجرایی نمایشنامه ها نیز مورد توجه کارگردانان قرار گرفته و برخی از آن ها را برای اجراهای آتی در نظر گرفته اند.
دعوت از خوانندگان
در پایان، از تمامی خوانندگان، به ویژه علاقه مندان به تئاتر و ادبیات، دعوت می شود تا با مطالعه این مجموعه، دیدگاه ها و نظرات خود را درباره نمایشنامه های عزت الله مهرآوران با دیگران به اشتراک بگذارند. تبادل نظر و تحلیل این آثار، نه تنها به غنای بحث های ادبی کمک می کند، بلکه به شناخت بهتر از این هنرمند فقید و تثبیت جایگاه آثارش در ادبیات معاصر ایران یاری می رساند. نظرات شما می تواند به روشن شدن ابعاد جدیدی از این گنجینه ادبی منجر شود.
نتیجه گیری: «۲۸/۲/۱۸»، میراثی ماندگار از عزت الله مهرآوران
کتاب ۲۸/۲/۱۸: مجموعه نمایشنامه های عزت الله مهرآوران ( نویسنده عزت الله مهرآوران ) فراتر از یک کتاب، نمادی از یک عمر تلاش، تعهد و نبوغ هنری است. این مجموعه، نه تنها ۱۴ نمایشنامه را در بر می گیرد، بلکه خلاصه ای از نیم قرن زندگی، دغدغه ها، و سیر تحول فکری هنرمندی را روایت می کند که عشق به نوشتن را در تار و پود وجودش حس می کرد. از داستان های بومی و پر شور جنوب ایران گرفته تا درام های فلسفی و اجتماعی شهری، مهرآوران با قلم خود مرزهای ژانر و زمان را در هم شکسته و آثاری خلق کرده است که هم ریشه در اصالت فرهنگی ما دارند و هم با مفاهیم جهان شمول انسانی در ارتباطند.
این کتاب، یک میراث ماندگار است که اعتبار و ارزش هنری و تاریخی بسیاری دارد. مطالعه آن، فرصتی است برای درک عمیق تر از تئاتر و ادبیات ایران، کشف ابعاد پنهان یک هنرمند چندوجهی، و آشنایی با دیدگاه های یک متفکر متعهد. برای دانشجویان، پژوهشگران، هنرمندان و هر علاقه مند به فرهنگ و هنر ایران، این مجموعه منبعی بی نظیر برای الهام، تحلیل و تأمل است.
بدون شک، عزت الله مهرآوران، که در تمام سالیان فعالیت هنری خود به دنبال فرصتی برای دیده شدن به عنوان نویسنده بود، اکنون با این گنجینه ادبی، نه تنها به آرزویش رسیده، بلکه جایگاه خود را به عنوان یکی از نمایشنامه نویسان برجسته و تأثیرگذار در ادبیات معاصر ایران تثبیت کرده است. بنابراین، تهیه و مطالعه این مجموعه ارزشمند، نه تنها ادای احترام به یاد و خاطره این هنرمند فقید است، بلکه گامی مؤثر در راستای غنی سازی شناخت ما از تئاتر و ادبیات کشورمان خواهد بود. این کتاب انتظار می کشد تا داستان هایش را برای نسل های کنجکاو روایت کند و الهام بخش اندیشه های نو باشد.