زیارت خانه خدا چیست
راز طواف خانه خدا، عبادت و بندگی است و این بندگی جز در سایه ولایت محقق نمی شود. حجی که در ثواب آن می گویند: تمامی گناهان بخشیده می شود مانند روزی که از مادر متولد شده است.
هر فعلی که از انسان صادر می شود معنا و مفهومی با خود به همراه داشته که بدان وسیله فرد به اغراض و اهداف خویش تقرب می‌جوید. حج نیز از جمله این افعال است. حاجی، با به جا آورد حج خویش، به دنبال مقصود و هدفی می باشد. و این اهداف گاه رنگ و بویی بس متنوع و متفات به خود می‌گیرد. گاهی هدف از حج، زیارت خانه خدا و تقرب به حق تعالی می باشد و گاه در کنار این هدف والا، سایه ای از مادیات نیز رخ می نماید و در این میان هستند افرادی که به دنبال شهرت بوده و جز برای مقاصد دنیایی عزم سفر نمی کنند و خود قضاوت کن که حج واقعی از آن کیست؟
قیمت فیش حج تمتع چقدر است؟
قیمت حج تمتع آزاد چقدر است؟
قیمت حج تمتع با عمره متفاوت است.
فلسفه حج
مرحوم نراقی حج را اینگونه توصیف می‌کند: « بدان که حج؛ اعظم ارکان دین و عمده چیزهایی است که آدمی را به حضرت رب العالمین نزدیک می سازد و آن اهّم تکلیفات الهیه و سخت ترین عبادات بدنی است. تارک آن از خیل یهود و نصاری محسوب و از بهشت برین محجوب است و اخبار در فضیلت آن و ذمّ تارک آن مشهور است. » بنابراین حج همچون سایر عبادات فعلی برای رساندن بنده به مولای خویش است. و این فعل شرایط و مقدماتی نیاز دارد تا مقصود اصلی آن محقق گردد.
یکی از اموری که هنگامه حج باید بدان توجه نمود این است که نیت حج می بایست خالصانه برای خدا باشد و این گام، گام اول است و چنین به نظر می رسد، گام اول مشکلترین و سخترین گام ها باشد. اما سوال اینجاست آیا فردی که از نظر مالی استطاعت سفر به حج را یافته از نظر روحی و معنوی نیز شایستگی این سفر را دارد و خالصانه جهت رضای خدا به حج می رود؟ و فردی که از نظر معنوی نیز شایستگی و استحقاق حج دارد آیا لزوما باید این سفر را به جا آورد؟
حج تو اینجاست
گویند خواجه نظام الملک از سلطان ملکشاه اجازه خواست تا به کعبه رود و فرض حج ادا کند. سلطان اجازه داد و خواجه تصمیم به سفر گرفت و به جانب غربی بغداد رفته و در آنجا لشگرگاه زدند خواجه نیز در آنجا اقامت کرد. یکی از فضلاء بغداد حکایت کرد که در آن حالت به خدمت خواجه می رفتم، نزدیک خیمه درویشی را دیدم که بر چهره او سیمای اولیا نمایان بود. به من گفت امانتی برای وزیر نزد من است، لطف کن و آن را به او برسان و نامه را به من داد. من نامه را گرفتم و به خدمت وزیر رفتم و نامه را بوسیدم و به او دادم . خواجه نامه را دید و تأمل کرد و به زاری بگریست. من پشیمان شدم و با خود گفتم کاش نامه را نمی پذیرفتم. وقتی که از گریستن آرام شد به من گفت صاحب نامه را نزد من آر. من بیرون آمدم مرد را نیافتم. بازگشتم و اعلام دادم، خواجه نامه را به من داد گفت بخوان. چون مطالعه کردم در آنجا نوشته بود که : پیغمبر را در خواب دیدم که مرا گفت پیش حسن رو و به او بگو که حج تو اینجاست چرا به مکه می‌روی؟ نه من تو را گفتم به درگاه این ترک باش و مطالب ارباب حاجت را بساز و به فریاد درماندگان امت برس؟ خواجه از سفر خویش منصرف شد و بازگشت و به من گفت: هر گاه صاحب نامه را دیدی پیش من آر. بعد از مدتی آن درویش را دیدم و گفتم وزیر مشتاق لقای توست. او گفت: او را پیش من امانتی بود و به او رساندم و غیر از این کار دیگری با او ندارم.
به طواف کعبه رفتم به درون رهم ندادند که تو در برون چه کردی که درون خانه آیی
روایتی در باب توجه به خانه خدا را ملاحظه بفرمایید:
خدا را خدا را در باره خانه پروردگارتان در نظر بگیرید. تا زنده هستید از شما خالى نماند، که اگر خانه خدا ترک شود به شما مهلت داده نمىشود. و کمترین چیزى که قاصد بیت اللَّه با آن بر مى گردد آن است که گناهان گذشته او آمرزیده مى شود.( أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه کتاب سلیم ) سخن اینجاست، برای اینکه آدمی به سر منزل مقصود برسد و هدف خلقت خویش را محقق سازد باید ظاهر و باطن را یکسان ساخته و به عبارت دیگر قطعات جورچین زندگی را به درستی در کنار هم قرار دهد. اما مراد از توجه کرد به خانه خدا چیست؟
راز زیارت خانه خدا
راز طواف خانه خدا، عبادت و بندگی است و این بندگی جز در سایه ولایت محقق نمی شود. حجی که در ثواب آن می گویند: تمامی گناهان بخشیده می شود مانند روزی که از مادر متولد شده، در ارتباط با حجی است که در آن نه تنها اعمال ظاهری حج از قربانی کردن و رمی جمرات و … مورد توجه است بلکه انسانیت آدمی نیز شکوفا شده و به منصه ظهور می رسد. به همین دلیل است که حرمت مومن را بالاتر از کعبه می دانند : « ابراهیم بن عمر از امام صادق (علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: حرمت مۆمن از کعبه بزرگتر است. الخصال / ترجمه جعفرى/ ج1/ 47 ) . از این روست که علی ( علیه السلام ) را به کعبه تشبیه نموده اند ، حضرت رسول اکرم ( صلی الله علیه و آله) فرموده اند: مثَل على علیه السّلام در بین شما مانند کعبه مستور یا مشهور است که نگاه کردن به آن عبادت و طواف آن حج واجب است.( آینه یقین (ترجمه کشف الیقین) / 316 )
معاذ بن کثیر مى گوید: در موقف عرفات نگریستم در حالى که مردم فراوانى در آن بودند، پس به امام صادق علیه السّلام نزدیک شدم و عرض کردم: اهل موقف فراوانند! حضرت علیه السّلام نگاهى انداخت و دیده اش را چرخاند و فرمود: نزدیک بیا اى ابا عبد اللَّه [کنیه معاذ]، اینها کف و زباله هایى است که موج از هر سو آورده، نه، بخدا سوگند حجّى پذیرفته نیست مگر از شما، نه، بخدا سوگند خداوند جز از شما حج دیگرى را نخواهد پذیرفت. (بهشت کافى / ترجمه روضه کافى )
در نهایت می توان گفت حجی مقبول و حقیقی است که در سایه سار ارادت، اطاعت و محبت به اهل بیت علیه السلام انجام گیرد و آدمی را به مرتبه و جایگاه حقیقی خویش یعنی لقاء الله برساند.
و کلام آخر اینکه:
کعبه یک سنگ نشانی است که ره گم نشود حاجی احرام دگر بند، ببین یار کجاست
مریم پناهندهحج از واجبات شناخته شده در شریعت اسلامی و قرآن کریم بر وجوب آن صراحت دارد. خدای ـ عزّوجّل ـ در کتاب کریمش فرمود:((ولله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا و من کفر فان الله غنی عن العالمین)) (1) : رای خدا بر مردم حج خانه واجب است بر کسی که راه توانای آن را دارد و هرکه کفر ورزد خدا از جهانیان بی نیاز است.
خدا ی ـ جلٌ و علا ـ ترک حج را با کفر قرین ساخت تا اهمیت آن مورد تأکید باشد حجّ یکی از ارکان پنجگانه ای است که اسلام بر آنها استوار است .در حدیث از امام باقر علبه السلام چنین روایت شده: (( بنی الاسلام علی خمسه اشیاء:علی صلواة والزکاة .الحج والصوم و الو لایه)) (2):
اسلام بر پنج چیز:نماز،زکات ،حج، روزهو ولایت ، بناشده است.
امیر مؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام بر آن تاکید شده و فرموده است (( لاتترکو احج بیت ربکم فتهلکوا)) (3) : حج خانه پروردگارتان را ترک نکنید که هلاک خواهید شد.
و امام صادق علیهالسلام فرموده : بدانید و آگاه باشید اگر مردم حج و زیارت خانه را ترک کنند عذاب برایشان نازل شود و مهلت دلده نمی شود (4) .
همانا ترک حج با اجتماع شرایط آن ، از روی تسامح و سهل انگاری گناه کبیره است
در حدیث آمده است اگر شخصی توانایی انجام حج را داشته باشد و حج نگزارد قطعا ًشریعتی از شرایع الهی رها کرده است (5).
چنانکه درحدیث دیگر فرموده اند:
(( من سوف الحج حتی یوموت بعثه الله یوم القیمةیهودیاً اَونصرانیاَ)) (6): هر کس امروز و فردا کند وحج را تاخیر اندازد تا بیمرد .خدا روز قیامت او را یهودی یا نصرانی بر می انگیزد.
اکنون مناسب است برخی احکام حج را به یاد آورم.
مسئله119ـ هر مسلمانی که توانایی داشته باشد حج براو واجب است ومعنای استطاعت و توانایی عبارت است از :
الف ـ وقت کافی برای رفت و برگشت به اماکن مقدسه و فرصت انجام اعمال واجب را داشته باشد .
ب ـ تندرستی و توانمندی بر رفتن به اماکن مقدسه و امکان ماندن در آنجا ها به اندازه ادای اعمال وجود داشته باشد .
ج ـ راه مکه باز وایمن باشد طوری که جان یا مال و یا آبروی او را خطری تهدید نکند .
د ـ هزینه لازم فراهم باشد و آن چیزی است که حاجی در راه مکه بدان نیاز دارد از خوردنی ، نوشیدنی ،پوشیدنی و دیگر نیازمندی های سفر و همچنین فراهم بودن وسیله نقلیه که بتواند مسافت راطی کند و خود را به مکه برساند آن هم لایق به شأن او.
هـ ـ به سبب سفر برای حج و هزینه کردن برای آن ،بیم نداشته باشد که پس از برگشت تهی دست شود و خود وخانواده اش در مانده گردند.
مسئله120ـ حج تمتٌع بر ما مردمی که از مکه دور هستیم و در کشورها ویا شهر های دور زندگی می کنیم ، واجب است واز دو عبادت تشکیل میشود :
اوٌلی به نام عمره و دومی به نام حج.
مسئله121ـ درعمره تمتٌع پنج عمل واجب است :
الف ـ احرام در یکی از مقیات ها و آنها جاهایی هستند که احرام از آنها باید بسته شود.
ب ـ هفت شوط طواف خانه خدا .
ج ـ نماز طواف.
د ـ سعی میان صفا و مروه ، هفت شوط.
هـ ـ تقصیر.
مسئله122ـ واجبات حج سیزده عمل است.
1ـ
احرام از مکه .
2ـ
وقوف در عرفات درروز نهم ماه ذی الحجه.
3ـ
وقوف در مزدلفه پاسی از شب عید تا طلوع آفتاب .
4ـ
رمی جمره عقبه ( شیطان بزرگ) در منی به روز عید
5ـ
نحر یا قربانی در روز دهم و یا ایام تشریق در منی .
6ـ
تراشیدن سر و یاتقصیره مو برای مردان در منی .
پس از انجام این شش عمل ، همه آنچه که بر محرم حرام شده بود،حلال میشود جز عمل زناشویی و عطر.و هم چنین شکار بنابراحتیاط واجب.
7ـ
هفت شوط طواف زیارت پس از رجوع از منی به مکه .
8ـ
نماز طواف .
9ـ
سعی میان صفا و مروه هفت شوط .
10ـ
هفت شوط طواف نساء
11ـ
نماز طواف نسأ.
12ـ
بیتوته در منی درشبهای یازده و دوازده و احیاناً شب سیزده.
13ـ
رمی جمرات سه گانه در روز های یازده و دوازده و گاهی هم روز سیزده.
و اینک به نمونه ای از استفتائات و پاسخ های حضرت آیت الله العظمی سیستانی دام ظله العالی توجه کنید:
مسئله123ـ فرودگاه زایران حج ، شهر جدٌه می باشد آیا حاجی می تواند از جدٌه محرم شود؟
جواب: شهر جدٌه میقات نیست و محاذی یکی از میقات هاهم نمی باشد پس از احرام از آنجا برای حج و یا عمره صحیح نیست اما اگر حاجی بداند که میان شهر جدٌه وحرم ، جایی است که با یکی از مقیات ها، محاذی می باشد بعید نیست که احرام از آنجا صحیح باشد همچنانکه احتمال دارد حاجی از محاذات جحفه که یکی از مقیات ها نست بگذرد چنان که او می تواند از جده با نذر محرم شود .
مسئله124ـ اگر سر حاجی به هنگام تراشیدن آن ، رخمی شود و خون آید ،او چه باید باید بکند؟ جواب: هر گاه او د راین زخمی کردن و خون در آوردن متعمٌد نبوده است چیزبر او نیست .
مسئله125ـ هر چند که تکرارحج همه ساله مستحب است اما در بسیاری ازکشورها
و شهرهای اسلامی مؤمنان بینوایی هستند که حتی به یک لقمه طعام و اندکی لباس ، نیازمند ند. اگر امر دایر باشد بین این که کسی دارایی اش رادر حج مستحبی و زیارت امامان معصوم صرف کند و یا احسان و انفاق به این خانواده ها نماید کدام مقدٌم است ؟
جواب : البته یاری رساندن به آنگونه مردمان مؤمن و بینوا ، از حج و عمره مستحبی و زیارت عتبات و عالیات مقدسه با فضیلت تر است اما گاهی حج و عمره و زیارت ائمه ، با برخی امور توأم میشود که فضیلت آن به درجه فضیلت اتفاق بر مؤ منان تهیدست بلکه بالاتر و ثواب بیشتر میرسد. مسئله126ـ حکومت عربستان برای حاجیان در عرفات و منی جاها را اختصاص میدهد وما نمی دانیم آیا آنها در داخل حدود منی و عرفات هستند که حاجی باید وقوف کند یا خارج اند و آیا پرس و جو در این مورد لارم است؟
جواب : اگر حدود اعلام شده که دارای علائم نصب شده می باشد نسل به نسل معلوم بوده است پرس و جو لازم نیست.
مسئله127ـ گفته می شود که برخی قربانگاهها بلکه همه آنها در خارج از منی قرار دارد آیا بر ما واجب است قبل از قربانی کردن در شناخت قربانگاه ، تلاش و تأکید کنیم با علم به این که جستجوی مکان دیگر و پرس وجو از قربانگاه دوم در روز عید قربان چنانکه میدانید بسیار مشکل است زیرا وقت بسیار تنگ می باشد آیاراه حلی وجود دارد؟
جواب : حتماً قربانی باید در داخل منبی ذبح شود و اگر به سبب کثرت حاجیان و تنگی وقت ذبح منحصر به روز عید نسیت وآن را تا پایان روزهای تشریع میتوان عقب انداخت.
مسئله128ـ حاجیان با مشکل قربانی روبرویند و ازاین معنی رنج می برند زیرا گوشت قربانی ها ضایع و هدر می شود با اینکه در بلا د اسلامی بینوایان فراوانی وجود دارد که چندین روز طعم گوشت را نمی چشند در این صورت آیا میتوانیم قربانی رادر شهر خود بکشیمو آیا راه حل ردیگری را پیشنهاد می فرمائید؟
جواب: باید وظیفه شرعی را با ذبح قربانی در منی انجام داد و گناه تضییع گوشتها اگر وجود داشته با شد بر عهده مسئولان است0 مسئله 129ـ اگر دانشجویی در موسم حج ، امتحان دانشگاهی دارد آیا او می تواند حج واجب را به سال آینده بگذارد خصو صاً اگر امتحان درسی برای او جنبه حیاتی داشته باشد و بسیار مهم است ؟
جواب : اگر اطمینان داشته باشد مه در سال آینده می تواند حج بگزارد چنان کاری جائز است و گرنه حج را نمی تواند تأخیر بیندازد و اگر تأ خیر امتحان درسی برای او حرجی باشد و دشوار باشد طوری که عادتاً چنان خسارت و زحمت را نمی توان احمل کرد در این صورت در سال جاری حج براو واجب نمیشود و مستطیع به حساب نمی آید .
مسئله 130ـ شخص مستطیعی در سالهای گذشته به حج نرفته است آیا او می تواند عمره رجبیه به جا آورد و اگر در ماه رمضان توانست چطور؟ جواب: عمره مفرده او صحیح است اما اگر این عمره سبب شود که در سالی آتی نتواند ، حج بگزارد ، انجام چنان عمره جائز نمی باشد مسئله131ـ جوان مجردی است که اخیراً مستطیع شده است واما به فکر ازدواج می باشد و اگر حج بگزارد ازدواج او عقب می افتد ، کدامیک را مقدم بدارد؟
جواب: حج برود و ازدواج را تأخیر بیندازد مگر آنکه تأخیر ازدواج برای او دشوار بوده و زحمت فوق العاده داشته باشد که عادتاً تحمل ناپذیر است، در این صورت ازدواج رامقدم بدارد و خدا داناست.