معرفی بهترین غذاهای بلغارستان

بلغارستان کشوری غنی از تاریخ و فرهنگ است که آشپزی بی نظیر آن، تلفیقی از سنت های بالکان و اروپای شرقی را به نمایش می گذارد. غذاهای بلغاری با تمرکز بر مواد اولیه تازه، لبنیات باکیفیت و گوشت های لذیذ، تجربه ای فراموش نشدنی را برای هر ذائقه ای رقم می زنند. این مقاله به معرفی بهترین و محبوب ترین غذاهای بلغارستان می پردازد.

سفره غذایی این کشور، بازتابی از موقعیت جغرافیایی خاص آن در تقاطع شرق و غرب اروپا و همچنین میراث تمدن های مختلفی چون یونانی ها، رومی ها، اسلاوها و عثمانی هاست. این تنوع فرهنگی، باعث شده تا آشپزی بلغاری طیف وسیعی از طعم ها و روش های پخت را در بر بگیرد. از سوپ های دلچسب و سالادهای تازه گرفته تا کباب های خوش طعم و شیرینی های سنتی، هر گوشه ای از این سرزمین، داستانی از ذائقه و هنر آشپزی مردمش را روایت می کند.

در بلغارستان، تعادل بی نظیری بین مصرف گوشت، سبزیجات و لبنیات دیده می شود که این ویژگی، غذاهای این سرزمین را از بسیاری از کشورهای همسایه متمایز می سازد. لبنیات، به ویژه ماست بلغاری و پنیر سیرنه، نقش محوری در بسیاری از دستور پخت ها ایفا می کنند و طعمی منحصربه فرد به آن ها می بخشند. در ادامه، با برخی از برجسته ترین و لذیذترین غذاهای این کشور آشنا خواهیم شد.

آشنایی با فرهنگ غذایی بلغارستان

فرهنگ غذایی بلغارستان، ریشه های عمیقی در سنت های کشاورزی و دامپروری این کشور دارد. استفاده سخاوتمندانه از سبزیجات تازه و فصلی، لبنیات محلی و گوشت های متنوع، ستون فقرات این آشپزی را تشکیل می دهد. تأثیرات آشپزی ترکی و یونانی به وضوح در بسیاری از غذاها قابل مشاهده است، اما بلغاری ها با اضافه کردن چاشنی ها و روش های پخت خاص خود، هویتی مستقل و متمایز به آن ها بخشیده اند.

غذاهای بلغاری اغلب با طعم های قوی و طبیعی شناخته می شوند و کمتر از ادویه های تند و پیچیده استفاده می کنند. شوید، جعفری، نعناع و سیر از جمله سبزیجات معطری هستند که به وفور در غذاهای این منطقه به کار می روند. وعده های غذایی در بلغارستان معمولاً حول محور غذاهای خانگی و دستپخت مادران می چرخد و دورهمی های خانوادگی نقش مهمی در تجربه غذا خوردن ایفا می کنند.

سوپ های متنوع، سالادهای تازه و غذاهای پخته شده در فر، بخش های جدایی ناپذیری از رژیم غذایی روزانه مردم بلغارستان هستند. این آشپزی، نه تنها سیرکننده و مقوی است، بلکه به دلیل تازگی مواد و تعادل در ترکیبات، به سلامتی نیز کمک شایانی می کند.

کبابچه

کبابچه یکی از نمادین ترین و محبوب ترین غذاهای بلغارستان است که شباهت زیادی به کباب های گوشت چرخ کرده در سایر کشورهای بالکان و اروپای شرقی دارد. این کباب های دراز و استوانه ای شکل، معمولاً از ترکیبی از گوشت گاو و خوک چرخ کرده تهیه می شوند و با ادویه هایی نظیر زیره، فلفل سیاه و نمک طعم دار می گردند.

پخت کبابچه روی آتش یا گریل، باعث می شود تا بافتی آبدار و طعمی دودی پیدا کند. این غذا اغلب در دسته های سه تا پنج تایی سرو می شود و همراهی آن با سیب زمینی سرخ شده، پنیر سیرنه رنده شده، و گاهی سالاد تازه یا سس لیوتنیتسا، یک وعده غذایی کامل و لذیذ را تشکیل می دهد.

کبابچه نه تنها در رستوران ها، بلکه در پیک نیک ها و دورهمی های خانوادگی نیز بسیار پرطرفدار است. عطر دلنشین آن هنگام کباب شدن، فضای هر محفلی را پر می کند و نشان دهنده روح جمعی و جشن در فرهنگ غذایی بلغارستان است.

بانیتزا

بانیتزا، یک شیرینی لایه ای و یکی از محبوب ترین غذاهای بلغارستان است که می توان آن را در هر نانوایی یا شیرینی فروشی در سراسر این کشور یافت. این بورک خوشمزه، از لایه های نازک خمیر فیلو تهیه می شود و معمولاً با ترکیبی از تخم مرغ، ماست و پنیر سیرنه پر می شود.

البته تنوع در مواد میانی بانیتزا بسیار زیاد است؛ از اسفناج، قارچ، پیاز، کلم و کدو تنبل گرفته تا نسخه های شیرین تر با سیب تازه و گردو. این شیرینی سنتی، اغلب به عنوان صبحانه سرو می شود، اما در هر زمان از روز و به خصوص در تعطیلات و مناسبت های ویژه مانند کریسمس و سال نو نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

بانیتزاهای خانگی معمولاً در فر پخته می شوند و بافتی ترد و لطیف دارند، در حالی که نسخه های فست فودی گاهی سرخ می شوند. بافت لایه ای و طعم دلنشین بانیتزا، آن را به یک تجربه آشپزی اصیل بلغاری تبدیل کرده است.

سالاد شاپسکا

سالاد شاپسکا، نه تنها یک پیش غذای محبوب، بلکه نمادی از آشپزی بلغاری است. این سالاد با طراوت و رنگارنگ، از ترکیب گوجه فرنگی های قرمز، خیارهای سبز، پیاز، فلفل های کبابی یا سرخ شده و زیتون تهیه می شود. روی این ترکیب، سخاوتمندانه از پنیر سیرنه سفید و رنده شده استفاده می گردد.

نکته جالب توجه درباره سالاد شاپسکا این است که ترکیب رنگ های قرمز (گوجه فرنگی)، سبز (خیار) و سفید (پنیر سیرنه)، بازتابی از رنگ های پرچم ملی بلغارستان است و به همین دلیل، آن را غذای ملی این کشور نیز می دانند. این سالاد به خصوص در میان اهالی صوفیه بسیار رایج است و همراه هر وعده غذایی، به عنوان یک پیش غذای تازه و ساده سرو می شود.

طعم تازه و ترکیب بی نظیر سبزیجات با پنیر شور سیرنه، سالاد شاپسکا را به گزینه ای ایده آل برای روزهای گرم تابستان تبدیل کرده است. این سالاد، مظهر سادگی و کیفیت مواد اولیه در غذاهای بلغارستان است.

لیوتنیتسا

لیوتنیتسا، یک چاشنی یا پیش غذای بسیار محبوب در آشپزی بلغاری است که از ترکیب فلفل های تفت داده شده، گوجه فرنگی (یا رب گوجه فرنگی)، بادمجان و گاهی پیاز و ادویه جات تهیه می شود. نام لیوتنیتسا از واژه بلغاری lyut به معنای تند گرفته شده، اگرچه میزان تندی آن متغیر است و اغلب طعمی ملایم و دودی دارد.

قوام این چاشنی می تواند از یک رب غلیظ و صاف تا یک سس درشت تر و تکه تکه متغیر باشد. لیوتنیتسا معمولاً با نان تازه و پنیر سیرنه سرو می شود و کاربردهای فراوانی دارد؛ از افزودن به گوشت های کبابی و سوسیس گرفته تا استفاده روی نان تست برای یک عصرانه لذیذ.

تهیه لیوتنیتسا، به ویژه در فصل برداشت پاییز، به صورت خانگی و در حجم زیاد رایج است تا برای مصرف در طول زمستان نگهداری شود. با وجود در دسترس بودن نسخه های کنسرو شده، نوع خانگی آن همیشه از طعم و عطر بی نظیرتری برخوردار است و عمق طعم غذاهای سنتی بلغارستان را به خوبی نشان می دهد.

کاوارما

کاوارما، یک خورش سنتی و یکی از قدیمی ترین غذاهای بلغارستان است که به دلیل پخت آرام و طعم غنی اش شناخته می شود. این غذای گرم و دلچسب، معمولاً در یک ظرف سفالی سنتی به نام گیوچه پخته و سرو می شود که یادآور دوران پخت وپز روی آتش هیزم است.

کاوارما از تکه های لطیف گوشت (معمولاً گوشت خوک، مرغ یا گوساله) تهیه می شود که با پیاز، فلفل، سیر، پونه کوهی و جعفری ترکیب می گردد. پخت آهسته در گیوچه، به مواد اجازه می دهد تا طعم های خود را به خوبی با یکدیگر ترکیب کنند و یک غذای عمیقاً رضایت بخش و معطر ایجاد شود.

این غذا به خصوص در مناطق روستایی بلغارستان و در فصول سرد سال بسیار محبوب است. هر منطقه و هر آشپز، ممکن است پیچ و تاب خاص خود را به دستور پخت کاوارما اضافه کند، اما اساس آن همیشه یک خورش گوشتی دلچسب و پر از عطر سبزیجات است که نمادی از غذاهای سنتی بلغارستان به شمار می رود.

تاراتور

تاراتور، سوپ سرد مورد علاقه بلغاری هاست که به خصوص در ماه های گرم تابستان بسیار پرطرفدار است. این سوپ، شباهت زیادی به آبدوغ خیار ایرانی دارد و ترکیبی فوق العاده خنک و باطراوت از ماست بلغاری، خیار خرد شده، سیر، شوید، گردو، و کمی نمک و روغن (گاهی سرکه) است.

تاراتور نه تنها به دلیل خواص خنک کنندگی و آبرسانی اش شناخته شده، بلکه به دلیل سبکی و طعم دلنشینش نیز مورد تحسین قرار می گیرد. این سوپ را می توان به عنوان پیش غذا، غذای جانبی، یا حتی به تنهایی به عنوان یک نوشیدنی سبک و مقوی میل کرد.

استفاده از ماست بلغاری به عنوان پایه اصلی این سوپ، نشان دهنده اهمیت لبنیات در آشپزی بلغاری است. بلغاری ها معتقدند که تاراتور بهترین راه برای فرار از گرمای تابستان است و بسیاری از آن ها ترجیح می دهند به جای بستنی، یک کاسه تاراتور میل کنند.

سارمی

سارمی، یک غذای کاملاً رایج و یکی از محبوب ترین غذاهای بلغارستان است که در بسیاری از کشورهای بالکان و خاورمیانه نیز با تغییراتی یافت می شود. این غذا که شباهت زیادی به دلمه ایرانی دارد، معمولاً با برگ کلم یا برگ درخت انگور تهیه می شود.

مواد میانی سارمی اغلب شامل برنج و گوشت چرخ کرده (معمولاً گوشت خوک)، همراه با سبزیجات معطر و ادویه جات است. البته می توان هر ترکیبی از برنج، گوشت و سبزیجات را به عنوان فیلینگ استفاده کرد. به طور سنتی، سارمی با برگ درخت انگور در تابستان و با برگ کلم در زمستان تهیه می شود.

این غذا را می توان به صورت سرد یا گرم میل کرد و به دلیل شباهت هایش با دلمه، به ذائقه بسیاری از ایرانی ها نیز خوشایند است. سارمی نمادی از آشپزی خانگی و سنتی بلغارستان است که در دورهمی ها و مناسبت های خاص جایگاه ویژه ای دارد.

موساکا

موساکا، یکی از مهم ترین غذاهای بلغارستان است که هرچند ریشه ای یونانی دارد، اما در بلغارستان با سبک و سیاق خاص خود تهیه و سرو می شود. این غذای دلچسب و لایه ای، برخلاف نسخه یونانی که اغلب شامل بادمجان است، در بلغارستان عمدتاً با سیب زمینی و گوشت چرخ کرده (گوشت خوک یا گاو) تهیه می شود.

لایه های سیب زمینی و گوشت، با پیاز، فلفل پاپریکا، فلفل سیاه و نمک طعم دار شده و سپس با یک رویه خامه ای از تخم مرغ و ماست بلغاری پوشانده می شوند و در فر پخته می گردند تا رویه ای طلایی و بافتی نرم پیدا کنند.

موساکا بلغاری، یک غذای راحت و سیرکننده است که به عنوان غذای اصلی سرو می شود و به خوبی علاقه بلغاری ها به غذاهای غنی و پخته شده در فر را نشان می دهد. هر لقمه از آن، ترکیبی دلپذیر از طعم ها و بافت ها را ارائه می دهد و معمولاً با کمی سالاد شاپسکا یا ماست ساده میل می شود.

سوپ شکمبه

سوپ شکمبه یا شکمبه چوربا (Skembe Chorba)، یکی از غذاهای بلغارستان است که به دلیل طعم خاص و خواص گرم کننده اش، طرفداران پروپاقرصی دارد. این سوپ، شباهت زیادی به سیرابی خودمان دارد و از تکه های شکمبه حیواناتی مانند گاو یا گوسفند تهیه می شود.

سوپ شکمبه با استفاده از سیر، سرکه و فلفل قرمز تند مزه دار می شود و معمولاً به صورت داغ سرو می گردد. برخی آن را به عنوان یک غذای درمانی برای رفع خستگی یا پس از یک شب طولانی می دانند.

این سوپ، نمادی از غذاهای سنتی و پرانرژی بلغارستان است که به خصوص در فصول سرد سال و در رستوران های محلی و میخانه ها به وفور یافت می شود. طعم تند و قوی آن، تجربه ای متفاوت برای کسانی است که به دنبال چشیدن طعم های اصیل و کمی متفاوت هستند.

مشانا اسکارا

مشانا اسکارا، که در زبان انگلیسی به آن Mixed Grill نیز می گویند، در واقع یک بشقاب ترکیبی از انواع گوشت های کبابی و گریل شده است که یکی از محبوب ترین غذاهای بلغارستان محسوب می شود. این بشقاب معمولاً شامل چندین نوع گوشت است، از جمله کبابچه، کوفته (Kyufte)، یک تکه استیک یا گوشت برش خورده.

گوشت ها با ادویه های ساده ای مانند نمک و فلفل مزه دار شده و روی شعله باز یا زغال کباب می شوند تا طعم طبیعی و دودی آن ها به اوج برسد. مشانا اسکارا اغلب با مخلفاتی چون سیب زمینی سرخ شده، سالاد تازه، لوبیا یا پیاز سرخ شده سرو می شود که یک ترکیب کامل و رضایت بخش را برای هر ذائقه ای فراهم می کند.

بازدید از یک رستوران اسکارا یا باغ گریل در بلغارستان، یک تجربه غذایی اصیل است؛ جایی که عطر گوشت های کبابی فضا را پر می کند و می توانید هنر کباب زنی بلغاری را از نزدیک ببینید. این غذا، تجسمی از رفاقت و جشن در فرهنگ بلغاری است.

کاپاما

کاپاما، یک غذای گوشتی لذیذ و پرملات بلغاری است که به خصوص در منطقه بانسکو و رازلوگ شهرت دارد. این غذا با لایه بندی مواد مختلف در یک قابلمه سفالی بزرگ تهیه می شود و سپس برای مدت طولانی و با حرارت ملایم پخته می گردد.

برای تهیه کاپاما، ابتدا کف قابلمه با برگ کلم یا برگ مو پوشانده می شود. سپس لایه هایی از انواع گوشت مانند مرغ، گوشت گوساله، سوسیس خام و گاهی حتی گوشت خوک یا بیکن به همراه برنج و سبزیجاتی چون پیاز و هویج چیده می شوند. ادویه هایی نظیر فلفل سیاه و زیره سبز نیز به وفور در آن به کار می رود.

تعداد و نوع لایه ها کاملاً به سلیقه آشپز بستگی دارد، اما نتیجه نهایی همیشه یک غذای بسیار غنی، معطر و سیرکننده است که برای دورهمی های بزرگ و جشن ها ایده آل است. کاپاما یک نمونه عالی از غذاهای سنتی بلغارستان است که با حوصله و عشق پخته می شود.

کوزوناک

کوزوناک، یک شیرینی نان مانند و یکی از محبوب ترین دسرهای بلغاری است که به خصوص در ایام عید پاک جایگاه ویژه ای دارد. این شیرینی سبک و نرم، با شکر و گاهی عسل و کشمش مویز شیرین می شود و به محض گاز زدن، در دهان آب می شود.

کوزوناک در سراسر بلغارستان و رومانی بسیار شناخته شده و دوست داشتنی است. مواد اصلی تشکیل دهنده آن شامل شیر، مخمر، تخم مرغ، شکر، کره و پوست لیمو است که همگی به بافت و طعم بی نظیر آن کمک می کنند.

کوزوناک، فراتر از یک دسر، نمادی از جشن و دورهمی های خانوادگی در بلغارستان است که عطر و طعم آن یادآور خانه های گرم و سنت های دیرینه است.

این شیرینی، نه تنها به عنوان دسر، بلکه به عنوان یک میان وعده لذیذ نیز مصرف می شود و تجربه ای شیرین از آشپزی بلغاری را به ارمغان می آورد.

Sirene po Shopski

Sirene po Shopski، یک غذای کلاسیک و بسیار محبوب در غذاهای بلغارستان است که در آن، پنیر سیرنه محلی نقش اصلی را ایفا می کند. این غذا در یک گلدان سفالی کوچک (گیوچه) تهیه می شود.

برای تهیه Sirene po Shopski، پنیر سیرنه در کنار گوجه فرنگی خرد شده، فلفل و گاهی یک تخم مرغ روی آن قرار می گیرد و با سبزیجاتی مانند مرزه معطر می شود. سپس این ترکیب در فر پخته می شود تا پنیر ذوب شده و با سبزیجات ترکیب شود و یک معجون خامه ای و لذیذ را به وجود آورد.

این غذا به خاطر ویژگی های آرامش بخش و دلچسب اش شناخته می شود و می تواند به عنوان یک غذای اصلی گیاهی یا یک پیش غذای لوکس سرو شود. Sirene po Shopski یکی از اصلی ترین غذاها در خانه ها و رستوران های بلغارستانی است و اغلب مستقیماً از فر به سر میز می آید، که طعم بی نظیر پنیر سیرنه را در بهترین حالت خود نشان می دهد.

ماست بلغاری

ماست بلغاری، که در بلغارستان با نام کیسلو میلیاکو (Kiselo Mlyako) شناخته می شود، یک محصول لبنی استثنایی و یکی از افتخارات ملی این کشور است. این ماست به دلیل طعم تند و متمایز و همچنین فواید بی شمارش برای سلامتی، شهرت جهانی دارد.

راز ماست بلغاری در کشت های باکتریایی منحصربه فرد آن، به ویژه لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (Lactobacillus bulgaricus) نهفته است که گفته می شود به طول عمر و سلامت مردم محلی کمک می کند. این ماست را می توان به صورت ساده میل کرد، به عنوان یک غذای جانبی در کنار غذاهای اصلی، یا به عنوان پایه بسیاری از دستور پخت ها مانند سوپ های سرد (مانند تاراتور) و سس ها استفاده کرد.

نمونه برداری از ماست بلغاری، چه در یک مزرعه لبنی محلی و چه در بازارهای سنتی، تجربه ای ضروری برای درک جوهر آشپزی بلغاری است. این ماست، سادگی، تغذیه و ارتباط عمیق با طبیعت و زمین را در خود جای داده و می تواند یک صبحانه لذت بخش با عسل و آجیل، یا پایه ای عالی برای اسموتی های میوه باشد.

سالاد اوچارسکا

سالاد اوچارسکا، که به معنی سالاد چوپان است، یکی دیگر از سالادهای محبوب و باطراوت در غذاهای بلغارستان است. این سالاد در واقع نسخه ای غنی تر و کمی پیچیده تر از سالاد شاپسکا معروف است.

پایه اصلی سالاد اوچارسکا همان ترکیب خیار، گوجه فرنگی، پیاز و فلفل است که با پنیر سیرنه رنده شده تکمیل می شود. اما تفاوت اصلی آن در افزودن مواد اضافی مانند قارچ تازه، تخم مرغ آب پز و ژامبون است که به آن طعم و بافتی متفاوت می بخشد.

سالاد اوچارسکا، با ترکیب سبزیجات تازه و پروتئین های متنوع، یک وعده غذایی کامل و انرژی بخش، به ویژه برای روزهای گرم تابستان است.

این سالاد معمولاً برای چند دقیقه در روغن نباتی استراحت داده می شود تا طعم ها به خوبی با هم ترکیب شوند و سپس آماده سرو است. محبوبیت ویژه آن در تابستان به دلیل استفاده از سبزیجات فصلی و طعم باطراوت و سیرکننده اش است.

سوالات متداول

بلغارستان کجاست؟

بلغارستان کشوری در جنوب شرقی اروپا است که در منطقه بالکان قرار دارد. این کشور از شمال با رومانی، از غرب با صربستان و مقدونیه شمالی، از جنوب با یونان و ترکیه و از شرق با دریای سیاه هم مرز است.

غذای ملی بلغارستان چیست؟

اگرچه بلغارستان غذاهای ملی متعددی دارد، اما سالاد شاپسکا به دلیل ترکیب رنگ های پرچم ملی این کشور (سفید، سبز، قرمز) و محبوبیت بی اندازه اش، اغلب به عنوان غذای ملی بلغارستان شناخته می شود.

آیا غذاهای بلغارستان برای گیاهخواران مناسب است؟

بله، آشپزی بلغاری گزینه های متعددی برای گیاهخواران دارد. استفاده فراوان از سبزیجات تازه، لبنیات (مانند ماست بلغاری و پنیر سیرنه) و حبوبات در غذاهای سنتی، این کشور را به مقصدی مناسب برای گیاهخواران تبدیل می کند.

معروف ترین دسر بلغاری کدام است؟

یکی از معروف ترین و محبوب ترین دسرهای بلغاری، بانیتزا است که یک شیرینی لایه ای با فیلینگ های مختلف (گاهی شیرین) است. همچنین، کوزوناک نیز به عنوان یک نان شیرین سنتی، به خصوص در ایام عید پاک، بسیار شناخته شده است.

چه نوشیدنی هایی در کنار غذاهای بلغاری سرو می شود؟

در کنار غذاهای بلغارستان، نوشیدنی های مختلفی سرو می شود. ماست بلغاری (به صورت دوغ یا تاراتور) بسیار رایج است. همچنین، راکیا (Rakia) یک نوشیدنی الکلی سنتی و بوزه (Boza) یک نوشیدنی شیرین و غلیظ، از دیگر گزینه های محبوب هستند.