معرفی شهر راور کرمان: تاریخچه، جاذبهها و سفرنامه کامل
معرفی شهر راور
راور، شهری باستانی در شمال استان کرمان، با قالی های نفیس، تاریخ پرفراز و نشیب و جاذبه های طبیعی منحصربه فرد، نگین پنهانی در دل کویر ایران است. این شهر، به عنوان شهر ملی قالی ایران، گنجینه ای از فرهنگ، هنر و طبیعت را در خود جای داده و تضادی دلنشین از کویر سوزان و کوهستان های سرسبز را به نمایش می گذارد.
شهرستان راور، با قدمتی دیرینه و موقعیتی استراتژیک بر سر راه های تجاری کهن، همواره محلی برای تلاقی فرهنگ ها و تمدن ها بوده است. این مقاله با هدف ارائه یک معرفی جامع و دقیق، به ابعاد مختلف این شهر می پردازد؛ از جغرافیای طبیعی و اقلیم منحصربه فرد آن گرفته تا تاریخچه غنی، فرهنگ و آداب و رسوم اصیل، اقتصاد پویا و جاذبه های گردشگری پنهان آن. کشف راور، تنها بازدید از یک شهر نیست، بلکه سفری است به عمق تاریخ، هنر و سرسختی انسان در دل طبیعتی بی رحم اما زیبا.
۱. راور در یک نگاه: موقعیت جغرافیایی و مرزهای اداری
شهرستان راور، شمالی ترین گستره سرزمینی استان کرمان، در قلب فلات ایران جای گرفته است. این منطقه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، همواره دروازه ای به سوی کویرهای مرکزی ایران و پل ارتباطی میان استان های کویری با پهناورترین استان جنوب شرقی کشور بوده است. شناخت دقیق موقعیت این شهر به درک بهتر ویژگی های تاریخی، فرهنگی و اقتصادی آن کمک شایانی می کند.
۱.۱. راور کجاست؟ موقعیت و دسترسی
راور در عرض جغرافیایی ۳۱ درجه و ۱۵ دقیقه شمالی و طول جغرافیایی ۵۶ درجه شرقی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۱۷۵ متر است. فاصله این شهر تا مرکز استان کرمان تقریباً ۱۳۰ کیلومتر بوده و از نظر ارتباطی، در مسیر تاریخی و کویری کرمان به مشهد مقدس واقع شده است. این قرارگیری در مسیر جاده ای مهم، در گذشته به آن نام راهور بخشیده بود که به مرور زمان به راور تغییر یافته است. شهرهای همسایه راور شامل زرند در غرب و کوهبنان در شمال غربی هستند که ارتباطات منطقه ای را تسهیل می کنند. این موقعیت، راور را به نقطه ای کلیدی برای تجارت و گذر مسافران تبدیل کرده بود و هنوز هم در شبکه حمل و نقل جاده ای کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
۱.۲. تقسیمات کشوری شهرستان راور
شهرستان راور با مساحتی بالغ بر ۱۱۵۳۵ کیلومتر مربع، از نظر وسعت یکی از شهرستان های بزرگ استان کرمان محسوب می شود. این شهرستان در سال ۱۳۷۴ با جدا شدن از شهرستان کرمان و الحاق سه دهستان اصلی راور، حرجند و هروز، به عنوان یک واحد مستقل تقسیمات کشوری شناخته شد. مرزهای این شهرستان از شمال با بهاباد در استان یزد و طبس در استان خراسان جنوبی هم جوار است که نشان دهنده گستردگی و ارتباط آن با مناطق کویری همسایه است. این هم جواری ها نه تنها بر اقلیم و طبیعت راور تأثیر گذاشته، بلکه در طول تاریخ نیز مبادلات فرهنگی و اقتصادی قابل توجهی با این مناطق داشته است. وجود روستاهای متعدد با بافت های مختلف در این دهستان ها، نشان دهنده تنوع زیستی و فرهنگی در محدوده شهرستان راور است.
شهر ملی قالی ایران، راور، نه تنها یک نام جغرافیایی، بلکه نمادی از هنر و استقامت در دل کویر است که قدمت و فرهنگ غنی خود را در هر تار و پود قالی هایش به نمایش می گذارد.
۲. تاریخچه راور؛ ردپای تمدن در دل کویر
تاریخچه شهر راور کرمان، داستانی از هزاران سال پایداری در برابر چالش های طبیعت و گذر زمان است. این شهر، گواه تمدن هایی است که در بستر کویری این سرزمین، شکوفا شده و میراثی غنی از خود بر جای گذاشته اند. ریشه های راور را می توان در متون تاریخی و آثار باستانی متعددی جستجو کرد که هر یک بر قدمت و اهمیت این منطقه صحه می گذارند.
۲.۱. قدمت و ریشه های باستانی راور
بر اساس روایات تاریخی، قدمت راور به بیش از ۱۶ قرن پیش بازمی گردد، جایی که این منطقه محل زندگی زرتشتیان بوده و با نام خاور زمین شناخته می شده است. این موضوع نشان دهنده عمق فرهنگی و مذهبی این سرزمین در دوران باستان است. اهمیت تاریخی راور به حدی است که در سفرنامه مارکوپولو نیز به آن اشاره شده و از فرش های نفیس آن به عنوان نمادی از شکوه و هنر ایرانی یاد شده است. وجود آثار باستانی متعدد و قلعه های کهن در اطراف شهر، از جمله قلعه قهقه، تأییدی بر حضور تمدن های مختلف و زندگی پر جنب و جوش در این منطقه در طول قرون متمادی است.
۲.۲. تحولات تاریخی و نقش راور در گذر زمان
راور در سال ۱۳۱۵ شمسی به شهر تبدیل شد و در سال ۱۳۷۴ به دلیل اهمیت و گستردگی خود، از بخش به شهرستان ارتقاء یافت. این تحولات اداری نشان دهنده رشد و توسعه تدریجی این منطقه در دوران معاصر است. در طول تاریخ، راور به دلیل قرار گرفتن در مسیرهای تجاری و کاروان رو، نقش مهمی در مبادلات فرهنگی و اقتصادی میان مناطق مختلف ایران داشته است. کاروانسراهای تاریخی در مسیرهای منتهی به راور، گواه این نقش کلیدی هستند و بازرگانان و مسافران بسیاری را در خود جای داده اند. این شهر با وجود چالش های محیطی، توانسته است هویت تاریخی خود را حفظ کرده و به عنوان یک نقطه عطف در تاریخ کرمان مطرح بماند.
۳. جغرافیای طبیعی و اقلیم راور؛ از گرمترین نقطه تا مناطق ییلاقی
تضادهای طبیعی در شهرستان راور، آن را به منطقه ای با جغرافیایی متنوع و چشم اندازهایی بکر تبدیل کرده است. از یک سو، اقلیم کویری بر بیشتر مناطق حکم فرماست و از سوی دیگر، کوهستان های سربه فلک کشیده، دامنه هایی خوش آب وهوا را پدید آورده اند. درک این تفاوت ها، کلید شناخت طبیعت و زیست بوم منحصربه فرد راور است.
۳.۱. آب و هوای راور و پدیده های اقلیمی
راور دارای اقلیمی گرم و خشک کویری است که تابستان های بسیار گرم و زمستان های نسبتاً سرد از ویژگی های بارز آن هستند. متوسط بارش سالانه در این شهرستان حدود ۶۴.۲ میلی متر گزارش شده که نشان دهنده خشکی منطقه است. پدیده چشمگیر در این شهرستان، قرار گرفتن منطقه گندم بریان در شرق کویر لوت و در محدوده آن است که به عنوان یکی از گرمترین نقاط روی کره زمین شناخته می شود و تأثیر قابل توجهی بر اقلیم کلی منطقه دارد. دمای هوا در راور در اکثر روزهای تیر و مرداد از ۴۰ درجه سانتیگراد فراتر می رود و حداکثر دمای ثبت شده در سال های اخیر به بیش از ۴۵ درجه نیز رسیده است. در مقابل، زمستان ها شب های بسیار سردی دارد و حداقل دما گاهی به ۱۱- درجه سانتیگراد نیز می رسد.
۳.۲. عوارض طبیعی و منابع آبی راور
ارتفاع شهر راور از سطح دریا حدود ۱۱۷۵ متر است، در حالی که پست ترین نقطه شهرستان راور با ارتفاع حدود ۴۵۰ متر، در کویر لوت واقع شده است. این تفاوت ارتفاعی، تنوع زیستی و اقلیمی خاصی را در منطقه ایجاد کرده است. کوه های شاخص شهرستان شامل کوه گاو با ارتفاع ۳۵۵۰ متر (به عنوان بلندترین قله)، لکرکوه (۲۹۷۶ متر)، دربند (۲۷۷۷ متر)، هجدک و چهل پایه هستند که به عنوان مناطق ییلاقی و خوش آب وهوا شناخته می شوند. تنها رودخانه دائمی منطقه، رودخانه آبکوهی است که از کوه های تنگل سرچشمه می گیرد و نقش حیاتی در تأمین آب کشاورزی و شرب برخی مناطق ایفا می کند. روستاهای اطراف شهر مانند فیض آباد، خورند، بغیجان، طاشک و کوهساران به دلیل قرار گرفتن در دامنه های کوهستانی، دارای آب و هوای معتدل تری نسبت به مرکز شهر هستند و به عنوان مناطق ییلاقی مورد استفاده قرار می گیرند.
۴. مردم و فرهنگ راور؛ گویش، آداب و رسوم و پوشش بومی
فرهنگ مردم راور، آینه ای از اصالت و پایداری در دل کویر است. آداب و رسوم، گویش و پوشش بومی این منطقه، ریشه های عمیقی در تاریخ و طبیعت این سرزمین دارد و میراثی ارزشمند از نسل ها به نسل های دیگر منتقل شده است. شناخت این ابعاد فرهنگی، به درک بهتر روح جمعی و هویت مردم راور کمک می کند.
۴.۱. جمعیت و ترکیب قومیتی راور
بر اساس آخرین سرشماری رسمی سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر راور ۲۲۷۲۹ نفر و جمعیت شهرستان راور ۴۳۱۹۸ نفر گزارش شده است. اکثریت قریب به اتفاق مردم این شهرستان فارسی زبان هستند و به گویش راوری سخن می گویند. لهجه فارسی راوری، با ویژگی های خاص خود، بخشی از هویت زبانی این مردم است. از نظر مذهبی، غالب مردم راور مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند. در گذشته، بخش قابل توجهی از جمعیت راور به دلیل جستجوی فرصت های شغلی بهتر به شهرهایی مانند یزد و کرمان مهاجرت کرده بودند، اما در سال های اخیر با رونق گرفتن برخی صنایع و فرصت های اشتغال زایی در خود شهر، روند مهاجرت کندتر شده است.
۴.۲. آداب و رسوم سنتی راور
مردم راور دارای آداب و رسوم غنی و ریشه داری هستند که بسیاری از آن ها با فرهنگ عمومی ایرانیان مشترک است، اما با رنگ و بوی بومی این منطقه آمیخته شده اند. جشن هایی مانند چهارشنبه سوری و نوروز با شکوه خاصی برگزار می شوند. خانه تکانی قبل از نوروز و آیین سمنوپزان، از جمله رسوم کهنی هستند که همچنان پابرجا مانده اند. احترام به سالمندان و نقش محوری خانواده در تربیت فرزندان از اصول اخلاقی برجسته در میان مردم راور است. انتقال مهارت ها به نسل های جدید نیز از طریق خانواده صورت می گیرد؛ دختران از مادران خود هنر قالی بافی را می آموزند و پسران نیز مهارت های کشاورزی، به ویژه بیل زدن و کاشت گیاهان و درختان را از پدران خود فرا می گیرند. این روش انتقال دانش، تضمینی برای حفظ صنایع دستی و کشاورزی سنتی منطقه است.
۴.۳. پوشش محلی و لباس بومی راور
پوشش محلی مردم راور، به ویژه زنان، نمادی از سادگی، زیبایی و انطباق با شرایط اقلیمی منطقه است. زنان راوری در گذشته پیراهن هایی با چرخه چین و چارقدهایی به سر می کردند که با یک سنجاق قفلی بسته می شد. این پوشش علاوه بر جنبه زیبایی، کاربردی نیز بود و از سر و گردن در برابر آفتاب کویر محافظت می کرد. مردان نیز کلاه هایی از دم اسب و کمربندهای دستباف بر تن می کردند. در فصول سرد سال، ییل نوعی لباس گرم زمستانی بود که توسط دختران و زنان پوشیده می شد و محافظت خوبی در برابر سرمای کویری فراهم می آورد. اگرچه امروزه پوشش رسمی در میان مردم رایج شده، اما در مراسم سنتی و برخی روستاها همچنان می توان جلوه هایی از این لباس های بومی را مشاهده کرد.
۵. اقتصاد راور؛ قالی، پسته و معادن
اقتصاد شهر راور، ترکیبی از سنت و صنعت است که در آن، هنر قالی بافی در کنار کشاورزی مدرن و استخراج معادن، چرخ های توسعه را به حرکت درآورده است. این شهر با داشتن پتانسیل های بی نظیر، توانسته جایگاه خود را به عنوان یکی از مراکز مهم اقتصادی در استان کرمان تثبیت کند.
۵.۱. شهر ملی قالی ایران: شهرت جهانی قالی راور
قالی راور، نه تنها یک محصول، بلکه یک هویت است. این شهر به عنوان شهر ملی قالی ایران شناخته می شود و قالی های آن از دیرباز شهرت جهانی داشته اند. ویژگی های کیفی قالی راور شامل استفاده از طرح های متنوع و اصیل، پالت رنگی وسیع و غنی، به کارگیری الیاف طبیعی مرغوب، استحکام بالا، مقاومت در برابر سایش و ترکیب رنگ های تخصصی و دلنشین است. طرح های معروف قالی راور شامل سرّام یا سه کبک، سبزیکار، گل سرخی، قاب قرآنی، جنگلی، شکارگاه و لچک و ترنج هستند که هر یک داستان و اصالت خاص خود را دارند. صنعت قالی بافی در راور، موتور محرک اقتصاد محلی و منبع اصلی اشتغال زایی برای بسیاری از خانواده ها، به ویژه زنان و دختران، محسوب می شود. نهادهایی مانند بنیاد برکت نیز در سال های اخیر با راه اندازی طرح های اشتغال زایی بر محور قالی بافی، به توسعه این صنعت کمک شایانی کرده اند و هزاران شغل در این حوزه ایجاد شده است.
۵.۲. کشاورزی و دامداری در راور
کشاورزی در راور، با وجود اقلیم کویری، به لطف تلاش کشاورزان و استفاده بهینه از منابع آبی، از رونق خوبی برخوردار است. پسته راور و زعفران راور از شاخص ترین محصولات کشاورزی این منطقه هستند که به دلیل کیفیت بالا، شهرت فراوانی دارند. علاوه بر این ها، محصولاتی نظیر گندم، جو، زیتون، انار، انگور و انجیر نیز در این شهرستان کشت می شوند. آبیاری در کشاورزی منطقه عمدتاً به روش های سنتی و نیمه مدرن انجام می شود که با توجه به محدودیت منابع آب، نیازمند بهینه سازی بیشتر است. دامداری نیز بخش دیگری از اقتصاد راور را تشکیل می دهد و شامل پرورش گاو، گوسفند، شتر و طیور است که در کنار تأمین نیازهای محلی، بخشی از محصولات دامی به خارج از شهرستان نیز صادر می شود.
۵.۳. صنایع و معادن راور
راور، علاوه بر کشاورزی و صنایع دستی، دارای پتانسیل های صنعتی و معدنی قابل توجهی نیز هست. کارخانه های بریکت سازی، فولاد و روکش لاستیک از جمله صنایع فعالی هستند که در این شهرستان مستقر شده و به ایجاد فرصت های شغلی و توسعه منطقه کمک کرده اند. از نظر منابع معدنی، راور غنی است و دارای معادن مهمی چون کان سرب تاج کوه در شمال غربی و کان مس طرز در غرب این منطقه است. این معادن، ذخایر باارزشی محسوب می شوند که استخراج و فرآوری آن ها می تواند به توسعه صنعتی و اقتصادی راور شتاب بیشتری بخشد. پیشرفت این شهرستان در حوزه صنعت و معدن در دهه های اخیر، توجه بسیاری را به خود جلب کرده و نویدبخش آینده ای روشن برای این منطقه است.
۵.۴. صنایع دستی سنتی (غیر از قالی)
پیش از آنکه قالی بافی به اوج شهرت و توسعه برسد، صنایع دستی دیگری نیز در راور کرمان رواج داشتند که هر یک بیانگر ذوق و هنر مردم این دیار بودند. کرباس بافی، شال بافی، گلیم بافی و سفره بافی از جمله این صنایع بودند. در میان این ها، کرباس بافی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود، چرا که در گذشته بیشتر لباس ها از کرباس تهیه می شد و به همین دلیل، کشت وسیع لینه (گیاهی که الیاف آن برای بافت کرباس به کار می رفت) در منطقه راور رواج داشت. این صنایع دستی سنتی، علاوه بر تأمین نیازهای محلی، بخش مهمی از میراث فرهنگی و هنری راور را تشکیل می دهند و امروزه تلاش هایی برای احیای آن ها صورت می گیرد تا این هنرهای اصیل از گزند فراموشی در امان بمانند.
۶. جاذبه های گردشگری راور؛ از قلعه های باستانی تا زیست بوم های منحصر به فرد
راور، شهری که با بیشترین تعداد ارگ ها و قلعه ها در استان کرمان شناخته می شود، گنجینه ای از جاذبه های تاریخی و طبیعی را در خود جای داده است. این تنوع، جاهای دیدنی راور را به مقصدی جذاب برای گردشگران با علایق مختلف تبدیل کرده است؛ از علاقه مندان به تاریخ و باستان شناسی گرفته تا دوستداران طبیعت و محیط زیست.
۶.۱. بناهای تاریخی و باستانی راور
معماری و بناهای تاریخی راور، روایتگر دوره های مختلف تمدنی ایران هستند و هر یک با زیبایی و شکوه خاص خود، بازدیدکنندگان را به گذشته های دور می برند.
- قلعه قهقه: این قلعه باشکوه، یادگار دوره ساسانی است و با مصالح خشت و گل بنا شده است. قلعه قهقه در روستای ده شیب قرار دارد و در فاصله ۵۰۰ متری آن، جاذبه تاریخی دیگری به نام تل وزیری نیز وجود دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست. این قلعه نمادی از گذشته پرافتخار و غیورانه ایرانیان است.
- برج فیض آباد: اثری از دوره قاجار که در روستای فیض آباد واقع شده و با هدف دیده بانی ساخته شده است. دسترسی به این برج ممکن است برای گردشگران کمی چالش برانگیز باشد و نیاز به عبور از صخره ها دارد، اما چشم اندازهای اطراف و خود بنا ارزش این تلاش را دارد.
- برج امیر نخعی (برج امیر): این برج دوقلو که مردم محلی آن را به نام برج امیر می شناسند، مربوط به دوره پهلوی است و در سال ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. برج امیر نخعی در فلکه فرمانداری، خیابان گلنار راور قرار دارد و از نمادهای شهری راور محسوب می شود.
- یخدان راور: بنایی از دوره قاجار که در گذشته برای جمع آوری و نگهداری یخ و آذوقه مردم استفاده می شد. این یخدان با ۶۰ متر طول، ۵ متر ارتفاع و گنبد زیبای خود، از مصالحی چون سنگ، خشت و کاهگل ساخته شده است. یخدان راور یکی از نمونه های برجسته معماری سنتی کویری است که مهندسی هوشمندانه نیاکان ما را در مواجهه با طبیعت سخت به نمایش می گذارد.
- حمام مرتضی علی و مزار شاه: این دو بنا نیز از دیگر جاذبه های تاریخی راور هستند که به ترتیب در بخش های مرکزی و اطراف شهر قرار دارند و به دلیل قدمت و اهمیت فرهنگی، مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می گیرند.
۶.۲. جاذبه های طبیعی راور
طبیعت شهرستان راور، با وجود اقلیم کویری، دارای شگفتی های منحصر به فردی است که برای دوستداران طبیعت جذابیت فراوان دارد.
- منطقه حفاظت شده دربند راور: این منطقه، یک زیست بوم غنی و متنوع است که گونه های جانوری و گیاهی خاصی را در خود جای داده است. از جمله حیواناتی که در این منطقه زیست می کنند می توان به یوزپلنگ ایرانی (در گذشته و احتمالاً تعداد بسیار اندک امروز)، ببر (احتمالاً اشاره به گربه وحشی یا کاراکال در متون قدیمی)، کاراکال، هوبره، زاغ بور و عقاب اشاره کرد. این منطقه از نظر تنوع زیستی دارای اهمیت اکولوژیکی بالایی است و برای محققان و طبیعت گردان بسیار ارزشمند است.
- آبشار مکی و آبشار فیض آباد: در میان مناطق کوهستانی و ییلاقی اطراف راور، آبشارهای فصلی مانند آبشار مکی و آبشار فیض آباد، مناظری دلنشین و سرسبز را در دل طبیعت خشک کویری به وجود می آورند و محلی برای تفرج و استراحت هستند.
- مناطق کوهستانی و روستاهای ییلاقی: دامنه های کوه هایی چون کوه گاو، لکرکوه و دربند، با مناظر زیبا و آب و هوای معتدل تر، از جمله مناطق ییلاقی محبوب در فصل های گرم سال هستند. روستاهایی مانند فیض آباد، خورند و کوهساران، با باغ ها و فضای سرسبز خود، پناهگاهی دلپذیر از گرمای کویر محسوب می شوند.
۶.۳. روستاهای هدف گردشگری: روستای گوجر
روستای گوجر، یکی از زیباترین و سرسبزترین روستاهای شهرستان راور کرمان است که به عنوان یکی از روستاهای هدف گردشگری منطقه شناخته می شود. طبیعت بکر و آب و هوای دلپذیر این روستا، آن را به مقصدی محبوب برای بازدیدکنندگان تبدیل کرده است. اقتصاد مردم گوجر بر پایه کشاورزی، قالی بافی و باغداری استوار است و محصولات باغی متنوعی در آن کشت می شود. قلعه گوجر نیز یکی از بناهای تاریخی این روستا است که به جذابیت آن می افزاید. علاوه بر جاذبه های طبیعی و تاریخی، روستای گوجر به غذاهای محلی لذیذ خود نیز شهرت دارد. آبگوشت هلو و کشک بادمجان با پسته، از جمله غذاهای سنتی این روستا هستند که طعم و عطر خاص خود را دارند و تجربه گشت و گذار در گوجر را کامل می کنند.
۷. مشاهیر و نام آوران راور
شهر راور، در طول تاریخ خود، پرورش دهنده شخصیت های برجسته ای در حوزه های مختلف علم، ادب، هنر و ورزش بوده است. اگرچه اطلاعات مستند و جامع درباره تمامی این افراد ممکن است به راحتی در دسترس نباشد، اما حضور این مشاهیر نشان از پویایی فرهنگی و فکری این دیار دارد. این افراد با تلاش و پشتکار خود، نه تنها نام راور را در عرصه های مختلف مطرح کرده اند، بلکه الهام بخش نسل های بعدی نیز بوده اند. از میان این نام آوران، می توان به هنرمندان چیره دست قالی باف اشاره کرد که با خلق آثار بی نظیر، نام قالی راور را به جهان معرفی کرده اند، یا پژوهشگران و ادیبانی که در حفظ و گسترش فرهنگ و زبان فارسی نقش داشته اند. همچنین، در سال های اخیر ورزشکاران موفقی در رشته هایی چون کشتی، شنا و کونگ فو از این شهرستان به سطوح استانی و ملی راه یافته اند که موجب افتخار و سربلندی مردم راور هستند.
۸. راهنمای سفر به راور؛ چگونه به این شهر تاریخی برسیم؟
برنامه ریزی برای سفر به شهرستان راور، مستلزم آگاهی از مسیرهای دسترسی و امکانات موجود است. این راهنما به شما کمک می کند تا سفری راحت و دلپذیر به این نگین کویری کرمان داشته باشید.
۸.۱. مسیرهای دسترسی به راور
دسترسی به راور از طریق سه مسیر اصلی هوایی، ریلی و جاده ای امکان پذیر است:
- مسیر هوایی: برای مسافرانی که از شهرهای دورتر قصد سفر به راور را دارند، نزدیک ترین فرودگاه ها در استان کرمان واقع شده اند. می توان با پرواز به فرودگاه های بم، سیرجان یا جیرفت سفر کرد و سپس با استفاده از خودروی شخصی یا وسایل نقلیه عمومی زمینی خود را به راور رساند. فرودگاه بین المللی کرمان نیز گزینه ای مناسب است که با ۱۲۰ دقیقه رانندگی به راور دسترسی دارد.
- مسیر ریلی: شهرستان راور دارای ایستگاه راه آهن نیز می باشد که آن را در شبکه راه آهن سراسری کشور قرار می دهد. این گزینه برای کسانی که به دنبال سفری آرام و ایمن هستند، بسیار مناسب است.
- مسیر جاده ای: راور در مسیر جاده ای مهم کرمان-مشهد قرار دارد. از تهران، بهترین مسیر شامل عبور از اتوبان ۳ باند قم و کاشان و سپس ادامه مسیر به سمت کرمان و راور است. این جاده از امکانات رفاهی مناسبی نظیر کاروانسراها و فروشگاه ها برخوردار است. برای سهولت در مسیریابی، استفاده از اپلیکیشن های مسیریابی توصیه می شود. راور از جنوب و شرق به شهرستان کرمان و از غرب به شهرستان زرند و کوهبنان منتهی می شود، بنابراین مسیرهای جاده ای متعددی از شهرهای اطراف به آن وجود دارد.
۸.۲. امکانات رفاهی و اقامتی در راور
برای اقامت در راور، گزینه های مختلفی وجود دارد. علاوه بر اقامتگاه های سنتی و بوم گردی که در سال های اخیر توسعه یافته اند، کاروانسراهای تاریخی نیز در این منطقه وجود دارند که می توانند تجربه ای متفاوت از اقامت را به ارمغان بیاورند. توصیه می شود پیش از سفر، از طریق وب سایت های گردشگری یا تماس با مراکز اطلاعاتی محلی، از وضعیت و امکانات اقامتی موجود اطلاع حاصل کنید. در شهر راور و روستاهای اطراف، فروشگاه ها و بازارهای محلی برای تأمین نیازهای روزمره مسافران فراهم است. همچنین، رستوران هایی با غذاهای محلی و ایرانی نیز آماده پذیرایی از گردشگران هستند.
۹. سوغات راور؛ یادگاری هایی از هنر و طبیعت
سوغات راور، آینه ای از هنر دست و محصولات طبیعی این سرزمین است. هر یک از این یادگاری ها، نه تنها محصولی برای خرید، بلکه نمادی از فرهنگ و تلاش مردم این دیار هستند.
فهرست سوغات اصلی راور به شرح زیر است:
- قالی راور: مهم ترین و مشهورترین سوغات راور، قالی دستباف آن است که با طرح های منحصربه فرد و کیفیت بی نظیر، شهرت جهانی دارد. خرید یک تخته قالی راور، به معنای همراه بردن بخشی از هنر و تاریخ این شهر است.
- پسته راور: به دلیل اقلیم مناسب، پسته یکی از محصولات اصلی کشاورزی راور است و کیفیت بالایی دارد. این محصول مغذی و خوش طعم، سوغاتی دلپذیر برای عزیزان شما خواهد بود.
- زعفران راور: زعفران کشت شده در برخی مناطق شهرستان راور، به دلیل عطر و رنگ بی نظیر خود، از کیفیت ممتازی برخوردار است و یکی از گران بهاترین سوغات این شهر به شمار می رود.
- قوَّتو (قاووت): این پودر انرژی زا و مغذی، ترکیبی از انواع دانه ها، مغزها و ادویه جات است که خواص درمانی و تقویتی فراوانی دارد و از دیرباز یکی از شیرینی جات سنتی و محبوب کرمان، از جمله راور بوده است.
- کلمپه: نوعی کلوچه سنتی کرمانی که با خرما و مغز پسته یا گردو تهیه می شود و طعمی بی نظیر دارد. کلمپه راور نیز با دستور پخت خاص خود، طرفداران زیادی دارد.
- انار راور: در برخی باغ های راور و روستاهای اطراف، انار با کیفیت بالا کشت می شود که محصولی خوشمزه و سالم برای سوغات است.
- شال کرمانی: اگرچه شال کرمانی مربوط به کل استان کرمان است، اما در راور نیز بافندگی شال و سایر منسوجات دستباف رواج داشته و می تواند گزینه مناسبی برای سوغات باشد.
هر یک از این سوغات، داستانی از طبیعت سخاوتمند و دستان هنرمند مردم راور را در خود نهفته دارند و یادگاری هایی ماندگار از سفر شما خواهند بود.
جمع بندی
شهرستان راور، با تضادی دلنشین از کویر سوزان و کوهستان های سرسبز، گنجینه ای ارزشمند از تاریخ، فرهنگ و طبیعت در شمال استان کرمان است. این دیار کهن، از قرون متمادی، شاهد تمدن ها و فرهنگ های گوناگون بوده و میراثی غنی از خود بر جای گذاشته است. قالی راور با شهرت جهانی، نه تنها نمادی از هنر و خلاقیت مردم این سرزمین، بلکه موتور محرکه اقتصاد آن محسوب می شود. در کنار هنر قالی بافی، کشاورزی پررونق پسته و زعفران و معادن غنی، پتانسیل های اقتصادی راور را تکمیل می کنند. جاذبه های گردشگری متنوع، از قلعه های باستانی و یخدان های تاریخی گرفته تا مناطق حفاظت شده طبیعی و روستاهای ییلاقی، این شهر را به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است. معرفی شهر راور، تنها روایتی از یک منطقه جغرافیایی نیست، بلکه بازگویی داستانی از مردمان سخت کوش، هنرمند و اصیلی است که در دل کویر، زندگی را معنا بخشیده اند. این شهر با تمام پتانسیل های نهفته و هویت تاریخی خود، نویدبخش آینده ای روشن و توسعه ای پایدار است و بی شک تجربه سفر به آن، خاطراتی فراموش نشدنی را برای هر بازدیدکننده به ارمغان خواهد آورد.