هدف اسرائیل از ترورهای اخیر؛ چه کسی به نتانیاهو خط داد؟
سایت تحلیلی عرب نیوز مقالهای با قلم «غسان چاربل» در مورد اقدامات نخست وزیر رژیم صهیونیستی در منطقه خاورمیانه منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه میآید.
«بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل از پایان جنگ میترسد و از دید وی مسئله عملاً موضوع مرگ یا زندگی است نه چسبیدن به مقام جهت اجتناب از پاسخگویی. در اسرائیل، نخست وزیر باید هر گونه عملیات ترور که دشمن اصلی را هدف قرار میدهد، امضا کند و این امر ممکن است به پیامدهای امنیتی و سیاسی منجر شود. اما این نهادهای نظامی و امنیتی هستند که فهرست اهداف را تهیه و آن را به نخست وزیر جهت انتخاب ارائه میکنند.
ترورهای اخیر در بیروت و تهران نشان دهنده تمایل نهاد امنیتی اسرائیل برای بازگرداندن قدرت بازدارندگی است که با وقایع ۷ اکتبر تا حد زیادی متزلزل شد. تصویر و ژست بین المللی همیشه برای اسرائیل مهم بوده و رهبران آن بر این باور هستند که ترساندن دشمنان از پرداختن بهای گزاف برای حملاتی که انجام میدهند، از هرگونه حمله به اسرائیل در آینده جلوگیری میکند.
زمانبندی طی جنگ اهمیت فوقالعادهای دارد. ترور رهبر حماس و مقام ارشد حزب الله بلافاصله پس از ایستادن نتانیاهو در کنگره آمریکا اتفاق افتاد – جایی که وی با تشویقهای مداوم روبرو شد. وی در طول سخنرانی خود ۲۷ بار از ایران نام برد و حتی یک بار هم از آتش بس صحبت نکرد.
برخی میگویند نتانیاهو از سفر خود به واشنگتن به این نتیجه رسید که ایالات متحده آمریکا علیرغم انتقادهای «جو بایدن» و «کامالا هریس»، دفاع خود از اسرائیل را رها نخواهد کرد. برخی گفتهاند که نتانیاهو منتظر بود تا حماس در غزه ضعیف شود و سپس به خطری که از بیروت و تهران میآمد روی آورد. آنها معتقدند که نخستوزیر اسرائیل احساس میکند که نه حزبالله و نه تهران خواهان یک جنگ تمام عیار نیستند، بنابراین تصمیم گرفته است که جنگ را به سمت آنها ببرد تا آنها را ضعیف نشان دهد.
نتانیاهو اذعان کرده است که این ترورها برای ایران و حزب الله چارهای جز انتقام جویی باقی نمیگذارد. وی سپس این موضوع را با اعلام رسمی کشته شدن «محمد دیف»، رهبر شاخه نظامی حماس پیگیری کرد. شاید وی میخواهد مرحله بعدی جنگ به جای رویارویی با فلسطینیها در غزه و کرانه باختری، شکل رویارویی با ایران و متحدانش را به خود بگیرد.
نخست وزیر اسرائیل میخواهد موضوع ایران، نقش آن در منطقه و پرونده هستهای آن تلاشها برای دستیابی به آتش بس در غزه و تشکیل کشور فلسطینی را تحت الشعاع قرار دهد. وی ممکن است بخواهد در صورت مشارکت آمریکا در خنثی کردن حمله ایران به اسرائیل، احتمال رویارویی آمریکا و ایران را احیا کند – به ویژه اگر متحدان تهران به دنبال هدف قرار دادن پایگاههای نظامی در منطقه باشند.
برخی بر این باورند که نتانیاهو ممکن است منطقه را به آستانه یک درگیری تمام عیار سوق دهد تا حدی که ایران آتش بس را در همه جبههها متوقف کند. نهادهای نظامی و امنیتی اسرائیل میدانند که موشکها و پهپادهای حزب الله میتوانند به هر مکانی در اسرائیل برسند. همین واقعیت را میتوان در مورد ایران و موشکها و پهپادهایش نیز گفت. با وجود این، نتانیاهو ترجیح داد که دو طرف را با احتمال یک جنگ تمام عیار مواجه کند.
حزب الله نمیتواند پس از ترور «فواد شکر» فرمانده ارشد نظامی در حومه جنوبی بیروت از انتقام جویی خودداری کند. ایران همچنین نمیتواند از واکنش به ترور «اسماعیل هنیه» رهبر حماس در تهران خودداری کند.
تشکیلات اسرائیل طوری عمل میکند که گویی میخواهد جنگ را از رویارویی با «یحیی السنوار» رهبر حماس و دستور کار وی به رویارویی با دستور کار رهبر ایران تغییر دهد. به همین دلیل است که نتانیاهو روز شنبه اعلام کرد: ما در حال جنگ چند جبههای علیه ایران و دستیارانش هستیم. ما با قدرت به هر یک از بازوهای آن ضربه خواهیم زد.
پس از ۱۰ ماه، اسرائیل تصمیم گرفت ۷ اکتبر را به گونهای ببیند که گویی آغاز یک جنگ فرسایشی هماهنگ و آشکار است که ارزش آن را دارد که با قمار بردن منطقه به لبه یک جنگ تمام عیار متوقف شود.
رفتار نتانیاهو در روزهای اخیر توضیح دهنده رفتار وی در ۱۰ ماه گذشته است. در این مدت آتش بس هرگز برای وی گزینهای قابل قبول نبود، حتی اگر با آزادی اسرای اسرائیلی همراه باشد. وی معتقد بود که زدن ضربات قدرتمند به حماس و غزه اهداف راهبردی است که بسیار مهمتر از جشن بازگشت اسراست. این واقعیت همچنین توضیح میدهد که چرا دولت بایدن در تغییر موضع اسرائیل که به آتشبس کمک میکند ناتوان بوده است.
اکنون خاورمیانه مشتاقانه منتظر انتقام بوده و این ترس فزاینده وجود دارد که واکنش ایران و حزب الله بیشتر از آنچه منطقه در ماه آوریل شاهد بود، باشد. در مورد حدود تقابل جدید نیز سوالاتی مطرح میشود. جناحهای عراقی طرفدار ایران چه نقشی خواهند داشت؟ حوثیها و جبهه سوریه چطور؟ آیا نتانیاهو به حمله ایران با بردن نبرد به لبنان پاسخ خواهد داد؟ محدودیتهای نفوذ اسرائیل در منطقه چیست؟ محدودیتهای ایران چیست؟ آیا ایالات متحده میتواند تغییر قواعد تعامل ایران و اسرائیل را برای جلوگیری از لغزش منطقه به سمت یک جنگ تمام عیار بپذیرد؟
خاورمیانه دهههاست که در معرض خطر بوده است. با این حال تصاویر جدید بی سابقه هستند و تابستان ترورها و تبادل ضربات داغتر میشود.