عراقچی: جلوی گسترش جنگ را گرفتیم | احتمالا به‌زودی مذاکرات با اروپا آغاز می‌شود
روند مسقط هنوز متوقف است و دولت جدید آمریکا باید تصمیم بگیرد
سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه امشب (شنبه) ۲۶ آبان‌ماه در برنامه‌ای تلویزیونی به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سفرش به بیروت و دستاورد آن برای جبهه مقاومت عنوان کرد: در آن مقطع که سفر انجام شد شرایط بحرانی و خاص بر منطقه حاکم بود. زمانی بود که رژیم صهیونیستی به لبنان حمله کرده بود و شهید سیدحسن نصرالله و شهید نیلفروشان به شهادت رسیده بودند و قبل از آن هم شهادت شهید اسماعیل هنیه. به این تجاوزات با عملیات وعده صادق ۲ پاسخ قاطع و محکمی دادیم.
وزیر امور خارجه بیان کرد: ضرباتی به حزب‌الله وارد شده بود و لازم بود نمایشی از حمایت ایران از مقاومت را داشته باشیم و در صحنه حضور یابیم و به دوستان در جبهه مقاومت و حزب‌الله اطمینان خاطر بدهیم که ایران همچنان حامی مقاومت است و همچنین نمایشی باشد از اقتدار ایران.
عراقچی افزود: در بیروت ملاقات‌های خوبی انجام شد شرایط سختی بود. حزب‌الله دوباره کمر راست کرده و شروع کرده به مقاومت کردن و اکنون شاهد تلفات زیادی که از رژیم صهیونیستی می‌گیرد، هستیم.
وی به سفر قالیباف و سفر‌های بعدی و سفر اخیر لاریجانی به بیروت نیز اشاره کرد و گفت: این‌ها کمک کرد روحیه مقاومت بازسازی شود و حزب‌الله به موقعیت میدانی قوی خود برگردد.
وزیر خارجه به سفرش به دمشق و ملاقات‌هایی که انجام داد و سفر‌های بعدی به منطقه بیان کرد: هدف اصلی سفرم به منطقه چند نکته بود اینکه به کشور‌های منطقه اطمینان داده شود که مقاومت همچنان مقاوم سر جایش است.
عراقچی ادامه داد: در مرحله بعدی انذار بود نسبت به تهدید رژیم صهیونیستی و اینکه اهداف این رژیم محدود به غزه و لبنان نیست و بزرگ‌تر است و قصد دارد کل منطقه را به آتش و جنگ بکشد. سناریوی واقع بینانه از آنچه ممکن است رخ دهد را ترسیم کردم. بعضا اطلاعات کشور‌های منطقه کمتر بود و تحلیل‌هایشان دقیق نبود. نگرانی مشترک نسبت به اهداف این رژیم و اهداف آن رژیم پدید آمد.
وی گفت: توفیق خوبی در این سفر‌ها حاصل شد.
وی ادامه داد: ما در اینکه بتوانیم جبهه واحد منطقه‌ای علیه این رژیم ایجاد کنیم موفق شدیم و جلوی گسترش بیشتر جنگ و رفتن به سمت یک فاجعه که این رژیم دنبالش بود، این فشار‌ها موثر بود.
عراقچی افزود: این حرکت دیپلماتیک منطقه‌ای به اضافه آمادگی رزمی نیروهای ما در صحنه میدانی و آمادگی دولت برای فراهم کردن شرایط مناسب برای مقاومت باعث شد با شرایط کنترل شده‌ای مواجه شویم. بعد از تجاوز رژیم صهیونیستی شاهد بودیم بلافاصله منطقه محکوم کرد.
وزیر خارجه بیان کرد: در اجلاس سران کشور‌های عربی و اسلامی در ریاض شاهد محکومیت این حمله توسط محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی بودیم.
وی گفت: در منطقه یک حرکت و صدای واحد و نگرانی و فهم مشترک نسبت به تهدیدات این رژیم شکل گرفته و این در کنترل ماشین جنگی این رژیم موثر خواهد بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره خبر دیدار امیرسعید ایروانی نماینده ایران در سازمان ملل با ایلان ماسک اظهار داشت: قطعا این دیدار اتفاق نیفتاده است. صرفا خبرسازی توسط رسانه‌های آمریکایی بود و می‌توان اهداف آن را حدس زد.
وزیر خارجه بیان کرد: خبر به وقت ایران دیروز صبح یک بامداد منشتر شد. من برای نماز صبح بیدار شدم و این خبر را دیدم. تا ظهر هم به نظر ما ارزش پاسخگویی نداشت و ضمن اینکه منتظر بودیم در نیویورک صبح بشود و از همکاران سؤال کنیم و توضیح آن‌ها را نسبت به عقبه موضوع جویا شویم. مطمئن بودم ملاقاتی صورت نگرفته و بدون هماهنگی ما چنین ملاقاتی صورت نمی‌گیرد.
وی گفت: دوستان در نیویورک معتقد بودن خبرسازی است و ارزش پاسخگویی ندارد. پاسخی که دادند پاسخ بودی که مبهم بود، ولی صبح دیدم خبر خیلی می‌پیجد و در داخل هم عده‌ای له و علیه واکنش نشان دادند.
عراقچی ادامه داد: بعد از آن سخنگو قاطع خبر را تکذیب کرد. فکر می‌کنم یک خبرسازی و فضاسنجی است که ببینند زمینه برای این قضیه وجود دارد یا جلوه دهند ایران بعد از آمدن رئیس جمهور جدید ایران دنبال تماس است.
وی گفت: منتظریم سیاست‌های دولت جدید آمریکا مشخص شود و بعد از مشخص شدن سیاست‌ها در سطوح بالای کشور تصمیم خواهیم گرفت. الان نه وقت چنین ملاقات‌هایی است و نه مصلحت در این است و نه اراده‌ای وجود دارد و قاطع آن را تکذیب می‌کنم.
وزیر خارجه درباره گزینه‌های کابینه ترامپ بیان کرد: ما سیاست‌ها و اصول خودمان را با توجه به منافع و آرمان‌های خود تعیین می‌کنیم. ما رفتار خود را با توجه به سیاست‌های آن‌ها تنظیم می‌کنیم. افرادی که به کار گرفته شده‌اند از خصلت تندروی رادیکالی در حمایت از رژیم صهیونیستی برخوردارند یا معروفند به این خصلت. به این گفته‌ها و افراد اهمیت قائل نیستیم. اهداف و سیاست‌های ما روشن است.
عراقچی ادامه داد: الان زود است که بتوانیم قضاوت کنیم منتظر می‌مانیم آن‌ها سیاست‌هایشان را تنظیم و اعلام کنند.
وی درباره سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران نیز گفت: رفتار ما با آژانس حرفه‌ای است. آژانس نهاد فنی است و حق ندارد وارد حوزه‌های سیاسی است.
عراقچی اضافه کرد: به گروسی گفتم که سفر شما فنی است یا سیاسی؟ ایشان هم گفت که سؤال خوبی و خودش قبول داشت که باید پاسخ دهد و توضیح داد که سفرش فنی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: وظایفی براساس ان. پی. تی و وظایفی بر اساس برجام بر عهده مدیرکل گذاشته است و سؤالاتی از گذشته وجود دارد و مورد اختلاف است. تا زمانی ایشان در چارچوب ان. پی. تی حرکت کند ما با آژانس همکاری کامل خواهیم کرد. عضو متعهد ان. پی. تی هستیم و در چارچوب ان. پ. تی به تعهدات خود عمل می‌کنیم.
وی گفت:، ولی در چارچوب برجام تعهدات ما مدت‌هاست متوقف شده است و این هم در پاسخ به خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها و ناتوانی کشور‌هایی اروپایی بوده است. در چارچوب برجام هیچ تعهدی الان به آژانس نداریم. درباره گذشته چند سؤال وجود دارد. دو سؤال همچنان باقی مانده اگر آژانس برخورد فنی داشته باشد این سؤالات قابل حل شدن است. مشکل در برخورد سیاسی اعضای شورای حکام و اعضای غربی با این سؤالات هستند و مدیرکل را مجبور می‌کنند وارد حوزه‌ای شود که کار را سخت کند.
عراقچی ادامه داد: ما نسبت به صلح‌آمیز بودن برنامه خود معتقدیم و هیچ مشکلی برای همکاری با آژانس برای اثبات صلح آمیز بودن برنامه خود داریم.
وزیر خارجه گفت: در این سفر قرار همکاری‌های بیشتر را گذاشتیم. ما به او گفتیم مشکلی برای همکاری با آژانس نداریم. به شرطی که مسیر ما و آژانس مسیر همکای باشد اگر بخواهند مسیر تقابل را انتخاب کرده و قطعنامه صادر کنند ما هم همین مسیر را اتخاذ می‌کنیم، ولی اگر مسیر همکاری باشد ما مسیر همکاری را پیش می‌بریم.
وی گفت: شورای حکام پیش رو است و بحث صدور احتمالی قطعنامه است بار‌ها ما را تجربه کرده‌اند و الان صراحتا به گروسی گفته شد که اگر قطعنامه‌ای علیه ما صادر شود با اقدامات متقابل ایران مواجه خواهد شد و در برنامه هسته‌ای خود اقدامات جدید خواهیم کرد که حتما آن‌ها دوست نخواهند داشت. بخشی از آن‌ها به گروسی گفته شد که چه کار خواهیم کرد.
وزیر خارجه بیان کرد: آن‌هایی که باید بدانند می‌دانند ما چه کاری انجام خواهیم داد. معتقدم در یک پروسه زمانی می‌توانیم به سؤالات آژانس پاسخ دهیم و آژانس را به همکاری معقول با ایران برگردانیم.
عراقچی بیان کرد: همزمان بحث مذاکرات هسته‌ای هم مطرح است. مذاکرات هسته‌ای ما برای احیای برجام چند سال است که وجود داشته و دارد. از بهار ۱۴۰۰ شروع شد وقتی ترامپ انتخاب نشد و بایدن آمد و دولت بایدن ابراز علاقه کرد به برجام برگردد، مذاکراتی از فروردین ۱۴۰۰ من شروع کردم و بعد به انتخابات در ایران خورد و دولت شهید رئیسی این مسیر را ادامه داد و بعد علی باقری مذاکرات را ادامه داد و به جا‌هایی رسید و اتفاقاتی رخ داد که نشد.
وی افزود: در دولت پزشکیان ما در نیویورک تلاش کردیم مذاکرات دوباره احیا شود طرف‌های اروپایی استقبال کردند دولت آمریکا نیز استقبال کرد در چارچوب روند مسقط که یک مذاکرات غیرمستقیمی است که به واسطه عمان صورت می‌گیرد. ابراز علاقه شد که هر دو مسیر، مسیر ما با اروپایی‌ها و مسیر مسقط شروع شود. ما آماده شروع مذاکرات بودیم که با تحولات در لبنان روبرو شد و متوقف شد.
وی گفت: الان ابراز علاقه در سمت کشور‌های اروپایی برای شروع مجدد مذاکرات وجود دارد و احتمالا به‌زودی این کار را صورت خواهیم داد. با دولت جدید آمریکا و روند مسقط نه، آن هنوز متوقف است و دولت جدید آمریکا باید تصمیم خودش را بگیرد و ما براساس آن عمل خواهیم کرد.
وزیر خارجه بیان کرد: اگر مذاکرات هسته‌ای شروع بشود برجام ممکن است به صورت مرجع مورد استفاده قرار گیرد، ولی برای ما خاصیت سابق را ندارد و باید وارد مذاکراتی شویم که به توافق برسیم. اگر مذاکراتی شروع شود فرصت محدودی خواهد داشت.
وی خطاب به کشور‌های غربی تصریح کرد: مسیر هسته‌ای ما در یک سال آینده حساس و پیچیده خواهد بود، ما برای هر سناریو و شرایطی اعم از تقابل و همکاری آمادگی داریم.
وزیر خارجه افزود: به شرطی که اراده واقعی در طرف‌های مقابل ما وجود داشته باشد.
وی همچنین درباره مشکل با اروپایی‌ها گفت: دولت پزشکیان با شعار گفتگو کار را آغاز کرد، ولی در همان ابتدا شاهد بودیم که فردای تحلیف ترور شهید هنیه رخ داد. آن‌هایی که باید بدانند می‌دانند اهداف پنهان این ترور در تهران چه بود و قصد داشتند در ابتدای کار دولت جدید مانع از یکسری سیاست‌ها شوند.
وزیر امور خارجه بیان کرد: برای اروپایی‌ها اوکراین موضوع جدی است. موضوع هسته‌ای ما پیچیدگی‌های خودش را دارد. ورود به یک دور مذاکرات جدید با موانعی مواجه است، ولی معتقدم دیپلماسی هنوز می‌تواند به کار گرفته شود.
عراقچی همچنین درباره اظهارات رئیس‌جمهور در بحث سیاست خارجی گفت: پزشکیان بحث بسیار خوبی را کرد و از شعر با دوستان مروت با دشمنان مدارا را استفاده کرد. مگر می‌شود با دشمنان مدارا کرد. سیاست‌های پزشکیان درباره آمریکا، رژیم صهیونیستی و غرب کاملا روشن است. راه ما با دشمنان مشخص است. آن‌ها مدارا ندارند که ما مدارا داشته باشیم. مسیر ما مشخص است البته در این مسیر هر هزینه‌ای را نمی‌خواهیم بپردازیم. سعی می‌کنیم تنش‌ها در موارد غیرضروری کاهش یابد و امنیت جمهوری اسلامی ایران مدنظر است.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره عملیات وعده صادق ۳ و تحلیل‌ها در این خصوص مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد این عملیات صورت نخواهد گرفت و … بیان کرد: در فضای رسانه‌ای ما این مباحث مطرح می‌شود، ولی من در مواضع رسمی کشور هیچ تفاوتی ندیدم و قائل نیستم. موضع ما از فردای این تهاجم خیلی روشن بوده که ایران حق پاسخگویی را براساس حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد دارد و زمان و چگونگی آن را خودمان تصمیم می‌گیریم و در زمان مقتضی آن را انجام خواهیم داد.
عراقچی بیان کرد: ایران در سال‌های گذشته نشان داده به ویژه یک سال اخیر و پس از جنگ غزه نشان داده حکیمانه و هوشمندانه رفتار کرده است. ایران نشان داد براساس حکمت، مصلحت و عزت حرکت کرده و می‌کند.
این دیپلمات عالی‌رتبه ایرانی در خصوص تهدید رژیم صهیونیستی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران اظهار داشت: در اینکه این رژیم به هیچ یک از قوانین و اصول حقوق بین‌الملل پایبند نیست و هر عملی را انجام خواهد داد تردیدی نیست. در اینکه سازمان‌های بین‌المللی به خاطر نفوذ و حضور آمریکا و قدرت‌های اروپایی چشم خود را می‌بندند و هیچ مقابله‌ای با این جنایات جنگی و نسل‌کشی و… انجام نمی‌دهند. روشن است.
وی گفت: تهدیدات زیادی را صورت دادند ما به گروسی و هر جایی لازم بوده گفته‌ایم. در طول سفر منطقه‌ای که داشتم این را به صراحت گفتیم که هر اقدامی رژیم صهیونیستی علیه ایران انجام دهد ما مشابه آن و متناسب با آن را عینا انجام خواهیم داد می‌دانند اگر به تأسیسات هسته‌ای ما حمله کنند چه رخ خواهد داد.
وزیر خارجه درباره دیپلماسی اقتصادی نیز بیان کرد: برای همه سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور مأموریت‌های اقتصادی نیز تعریف کرده‌ایم.
وی درباره FATF نیز اظهار داشت: این بحث مفصلی است که الان در مجمع تشخیص مصلحت در حال بررسی است. وزارت اقتصاد این موضوع را پیگیری می‌کند و جلسات جدیدی در حال برگزاری است. ادله ضرورت الحاق ما هم وجود دارد و هم دلایلی برای مخالفت است و امیدوارم مسیر طبیعی خود را طی کند و کشور به یک تصمیم در این خصوص برسد.
وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی گفت: ما در حوزه همسایگی و بعد حوزه دوستان چین و روسیه و پیدا کردن حوزه‌های جدید برای دیپلماسی در برنامه ما وجود دارد. روابط دولت چهاردهم با چین و روسیه در چند ماه گذشته و با بحران‌هایی متعدد مواجه بوده خوب پیش رفته است. در اجلاس سران بریکس میدان بسیار خوبی بود که حوزه حرکت سیاست خارجی ما را نشان داد. در بریکس ملاقات‌های خوبی بین پزشکیان با چین، روسیه، برزیل، آفریقای جنوبی و هند انجام شد.
وی ادامه داد: ملاقات با پوتین دومین ملاقات در فاصله کمتر از یک هفته انجام شد. ملاقات با رئیس‌جمهور چین مهم بود و رئیس‌جمهور چین تصمیماتی که گرفته بودند را اعلام کرد که ان‌شاءالله آثار خود را نشان داد. توجه سیاست خارجی ما همسایگان و منطقه و بعد کشور‌های تشکیل دهنده بریکس است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: توافق ۲۵ ساله با چین یک چشم‌انداز و برنامه عمل است و باید به قرارداد‌های مختلف در حوزه‌های مختلف تبدیل شود. توافق مشابهی را با روسیه آماده کرده‌ایم که احتمالا در یکی دو ماه دیگر در سفر پزشکیان به مسکو امضا خواهد شد که برنامه عمل است که مسیر همکاری‌های دو کشور را روشن می‌کند.