استاندارد راهنمای عمومی گردشگری
حوزه‌های مختلف مشاغل صنعت گردشگری
گردشگردی یک صنعت متنوع است که فرصت‌های شغلی طولانی‌مدت را برای افراد مشتاق که می‌خواهند با تحصیلات و مهارت‌های خود در محیط‌های مختلف کار کنند، فراهم می‌کند. صنعت گردشگری یک صنعت نوپاست و رشد باورنکردنی آن در سال‌های اخیر فرصت‌های بسیاری برای کارآفرینی در این صنعت به وجود آورده است که به تَبَع آن شغل‌های بسیاری نیز به وجود آمده‌اند. برای اینکه بفهمیم رشته گردشگری چه شغل هایی دارد لازم است آن را به چند دسته اصلی تقسیم کنیم؛ پس حوزه‌های مختلف شغل گردشگری را در 5 حوزه شغلی اصلی دسته‌بندی می‌کنیم:
بخش غذا و نوشیدنی
- رستوران‌ها
- سالن‌ها
- کافه‌ها
- فست‌فودها و سرویس‌‌های ارئه‌دهنده غذا
- و…
هنگامی که گردشگران به یک مقصد سفر می‌کنند، یکی از مهم‌ترین نیازهای آنان غذا و دسترسی به خوراک مناسب است که همین این حوزه را به یکی از مهم‌ترین بخش‌های مشاغل صنعت گردشگری با فرصت‌های شغلی فراوان تبدیل می‌کند.
بخش اوقات فراغت و سرگرمی
- مکان‌های اسکی
- باشگاه‌های گلف و تنیس
- شهربازی‌ها
- مکان‌های تفریحی
- طبیعت
- ماهی‌گیری
- شکار
- تفریحات دریایی
- موزه‌ها
- سینما
- گالری‌ها
- میراث فرهنگی و ناملموس
- پارک‌ها
- باغ‌ها
- و…
این بخش بالاترین نرخ رشد سالانه را نسبت به سایر بخش‌های مشاغل در صنعت گردشگری شامل می‌شود.
بخش اسکان
- هتل‌ها
- متل‌ها
- مسافرخانه‌ها
- اردوگاه‌ها
- اقامتگاه‌های بومگردی
- هاستل
- هتل آپارتمان
- بوتیک هتل
- هتل پانسیون
- ریزوت‌ها
- و…
هر گردشگری که سفرش بیش از یک روز طول بکشد نیاز به یک محل برای اقامت و اسکان دارد. در اینجاست که حوزه محل اقامت (Accommodation) به‌عنوان یک شغل گردشگری اهمیت پیدا می‌کند.
بخش حملونقل
- وسایل حملونقل هوایی
- وسایل حملونقل دریایی
- قطار
- اتومبیل کرایه‌ای
- اتوبوس
- مینی‌بوس
- ون
- و…
برای رسیدن به هر مقصدی نیاز است که از یک وسیله نقلیه استفاده شود. مشاغل مربوط به حملونقل، بالاترین درآمد متوسط را در مشاغل رشته گردشگری به خود اختصاص می‌دهند.
بخش خدمات سفر
- شرکت‌های مسافرتی
- آژانس‌های مسافرتی
- مراکز بازدیدکنندگان جشنواره‌ها و رویدادها
- کنفرانس‌ها و جلسات
- نمایشگاه‌های تجاری
- رویدادهای ورزشی
این بخش پس از اوقات فراغت و سرگرمی، دومین مرود از انواع شغل های گردشگری است که رشد سریعی را تجربه می‌کند. همچنین، طیف وسیع و متنوعی از مشاغل رشته گردشگری را شامل می‌شود.
لیست شغل های رشته گردشگری
حوزه‌های مختلف شغلی صنعت گردشگری را بررسی کردیم و فهمیدیم که شغل گردشگری شامل طیف وسیعی از مشاغل می‌شود. برای اینکه بهتر به سؤال رشته گردشگری چه شغل هایی دارد پاسخ دهیم، در ادامه به معرفی 15 شغل از شغل های رشته گردشگری می‌پردازیم:
1- آژانس مسافرتی
آژانس مسافرتی اولین شغل از لیست مشاغل گردشگری این مقاله است. آژانس‌های مسافرتی برای سفر افراد و گروه‌ها تحقیق و برنامه‌ریزی می‌کنند. با اینکه معمولاً افراد در مورد برنامه‌های سفر خود تحقیق می‌كنند و به‌صورت آنلاین رزرو می‌کنند، ولی استفاده از آژانس مسافرتی اغلب آسان‌تر است؛ زیرا آن‌ها سال‌ها تجربه و دانش دارند. آن‌ها می‌توانند در رزرو پرواز، انتخاب هتل، ترتیب انتقال و فعالیت‌های تعطیلات کمک کنند. اگر می‌خواهید صاحب یک آژانس مسافرتی شوید، رعایت موارد زیر به موفقیت شما کمک می‌کند:
- قابل اعتماد و اطمینان باشید.
- به گردشگری علاقه و اشتیاق داشته باشید.
- در گردشگری متخصص باشید.
- مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنید.
- برند قابل اعتماد و با اعتبار بسازید.
- آینده‌نگر باشید.
- یک وب‌سایت تخصصی داشته باشید.
- از ایمیل مارکتینگ استفاده کنید.
- با صبر و حوصله پاسخگو باشید.
- همیشه در دسترس باشید.
2- مدیر هتل
مدیریت هتل یکی از قدیمی‌ترین شغل های گردشگری است. امروزه تنها داشتن سرمایه برای توسعه هتلداری کافی نیست؛ بلکه مدیران هتل باید از دانش، مهارت و توانمندی‌های نیروی انسانی برخوردار باشند. به‌عنوان مدیر هتل نیاز است که با اصول مدیریتی و مهارت‌های هتلداری شامل مدیریت کارکنان، نحوه ارتباط با مشتریان و اصول مهمانداری آشنا باشید.
مدیر هتل ممکن است سرمایه‌گذار هتل هم باشد یا تنها پست مدیریت هتل را بر عهده داشته باشد. مدیران هتل بر کلیه جنبه‌های اداره هتل از نظافت و نگهداری عمومی گرفته تا مدیریت بودجه و بازاریابی هتل نظارت دارند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک مدیر هتل موفق، توانایی تصمیم‌گیری سریع است. شما به‌عنوان یک مدیر هتل باید به‌خوبی نسبت به توانایی‌هایی که نیاز است در زمینه مسئولیت‌های مختلف خود داشته باشید،آگاه باشید و همواره آن‌ها را تقویت کنید. مهارت‌هایی چون:
- مهارت و دانش مورد نیاز شغل مدیریت هتل
- خلاقیت و نوآوری
- توانایی حفظ و کنترل آرامش در شرایط سخت
- استخدام، آموزش و نظارت بر کارکنان
- مدیریت بودجه‌ها و برنامه‌ریزی
- رسیدگی به شکایات مشتریان
- نظارت بر رزروها
- تبلیغ و بازاریابی هتل
- اطمینان از مطابقت هتل با مقررات بهداشتی و ایمنی
- آشنایی با چند زبان خارجی به‌ویژه در هتل‌های بین‌المللی
- و…
3- ایجاد یک کسب‌وکار مبتنی بر گردشگری خلاق
کسب‌وکارهای کوچک بر پایه گردشگری خلاق یکی از جدیدترین شغل های رشته گردشگری است. گردشگری خلاق با شعار «موزه‌های کمتر، میدان‌های بیشتر» بر فعالیت‌های تجربی و تعامل بیشتر با زندگی واقعی فرهنگی در شهرها و روستاها متمرکز است. امروزه توریست‌ها مانند گذشته علاقه‌ی چندانی به شرکت در تورهای سنتی بازدید از مکان‌های دیدنی ندارند.
آن‌ها دوست دارند تا از زندگی روزمره مردم شهر، روستا یا کشوری که به آن سفر می‌کنند، باخبر شوند. اگر به این شغل گردشگری علاقه دارید، بهتر است مقالات Gerg Richards بنیانگذار گردشگری خلاق و استاد دانشگاه بردا هلند را مطالعه کنید.
4- مهمانداری هواپیما
یکی از پرطرفدارترین مشاغل دنیا و یکی از سخت‌ترین شغل های رشته گردشگری محسوب می‌شود. به‌عنوان مهماندار هواپیما لازم است مهارت‌های خاصی را داشته باشند. برخی از این مهارت‌ها عبارتند از:
- روابط عمومی بسیار خوب
- صبوری و حفظ آرامش
- مهارت کار تیمی
- تسلط بر زبان انگلیسی
- فن بیان عالی
همچنین یک مهماندار باید از لحاظ فیزیکی، سلامت باشد؛ زیرا این شغل گردشگری از نظر جسمانی نیز کار دشواری به حساب می‌آید. اگر تمایل دارید که مهماندار شوید، تعدادی از مؤسسات آموزشی مانند واقع در اکباتان و واقع در بلوار آیت اله کاشانی، کلاس‌های آموزشی مهمانداری را برگزار می‌کنند. لازم است که در این کلاس‌ها شرکت کنید و مدرک مهمانداری بگیرید؛ سپس با توجه به درخواست هواپیمایی‌های مختلف، رزومه خود را ارسال کنید.
5- تور گردان
اپراتور تور یا تور گردان، شغلی دیگر از لیست مشاغل گردشگری است. تور گردانان برای یک سفر گردشگری، خدمات حملونقل، اقامت و دیگر خدمات را جداگانه خریداری می‌کنند و یک بسته‌ی ترکیبی از آن‌ها را به مشتریان عرضه می‌کنند. تور گردانندگان، برنامه‌های سفر را برای مقصدهای مختلف آماده می‌کنند و معمولاً سفرها را در مقصدهای محبوب رصد می‌کنند تا بسته‌های تعطیلات جذاب را برای مشتریان جمع کنند.
آن‌ها معمولاً با نمایندگی‌های مسافرتی سروکار دارند، در حالی که آژانس‌های مسافرتی با عموم مردم سروکار دارند. تور گردانان غالباً از مقصدها بازدید می‌کنند تا بررسی کنند که آیا باید آن‌ها را در بسته‌های خود بگنجانند یا خیر؟ اگر از مسافرت لذت می برید، ممکن است این شغل از شغل های رشته گردشگری مطلوب شما باشد.
6- راهنمای تور
سرپرستی و مدیریت اجرایی برنامه‌ی یک سفر بر عهده راهنمای تور است. او هماهنگی‌های لازم را با وسیله نقلیه، محل اقامت، رستوران و… انجام می‌دهد؛ همچنین زمان‌بندی، انتخاب مسیر و… را مدیریت و برنامه‌ریزی می‌کند. راهنمایان تور باید دارای دانش تخصصی در مورد مناطق خاص از جمله ویژگی‌های طبیعی، مکان‌های تاریخی، موزه‌ها و سایر مقاصد گردشگری باشند. اگر تصمیم دارید یک راهنمای تور شوید، یکی از لذت‌بخش‌ترین شغل های رشته گردشگری را انتخاب کرده‌اید.
شما احتمالاً بیشترین تجربه خود را در کار کسب خواهید کرد. شما به مهارت‌های ارتباطی عالی احتیاج دارید و در صورتی که می‌خواهید با گردشگران خارجی ارتباط بگیرید لازم است که به حداقل یک زبان خارجی تسلط داشته باشید. احتمالاً با شنیدن واژه‌ی راهنمای تور، با خود فکر کنید که همان تور لیدر است؛ اما باید بگویم که این دو با هم فرق دارند و دو شغل متفاوت هستند. برای اینکه بهتر با این دو شغل راهنمای تور (Tour guide) و سرپرست تور (Tour leader) آشنا شوید و به تفاوت آن‌ها پی ببرید، پیشنهاد می‌کنم ویدئوی زیر را از دست ندهید:
7- برگزارکننده کنفرانس، همایش، جشنواره و مراسم
اگر توانایی برنامه‌ریزی و هماهنگی برنامه‌ها و رخدادهای ویژه را دارید، برنامه‌ریزی نمایشگاه گردشگری، جشنواره، کنفرانس و… گزینه‌ی مناسبی برای شما است. شما میتوانید در برگزاری تورها در سطح محلی، استانی، کشوری و حتی بین‌المللی فعالیت کنید. برگزاری رویداد یا کنفرانس پروسه‌ای زمان‌بر است و لازم است از مدت‌ها قبل از زمان برگزاری رویداد برای آن برنامه‌ریزی شود و هماهنگی‌های لازم انجام شود.
یک برنامه‌ریز کنفرانس به جزئیات دقیق‌تر برنامه‌ریزی یک رویداد کمک می‌کند. برگزارکنندگان رویدادها و کنفرانس‌ها وظیفه هماهنگی جزئیات جلسات و کنفرانس‌ها و سخنرانان و مکان‌های جلسات گرفته تا مواد چاپی و تجهیزات سمعی و بصری را دارند. اگر شما علاقه‌مند به این شغل از شغل های رشته گردشگری هستید، باید بتوانید به جزئیات توجه کنید؛ همچنین برای اطمینان از موفقیت یک رویداد باید مایل باشید ساعت‌های طولانی و مخصوصاً در روزهای پایانی مانده به رویداد بدون وقفه و استراحت کار کنید. توجه کنید که اطلاع‌رسانی رویداد، مهم‌ترین بخش برگزاری موفق یک رویداد است. حتی اگر یک رویداد در سطح بالایی برگزار شود، موفقیت آن رویداد به میزان شرکت‌کنندگان آن بستگی بسیاری دارد؛ پس به‌عنوان یک برگزارکننده رویداد موفق، باید به اطلاع‌رسانی توجه ویژه‌ای داشته باشید.
یکی از وب‌سایت‌هایی که در برگزاری رویداد بسیار موفق عمل کرده، وب‌سایت است. شما هم میتوانید استارت‌آپ خود را در زمینه‌ی رویداد آغاز کنید.
8- تولید محتوا در زمینه گردشگری
تولید محتوا انواع مختلفی چون تولید محتوای متنی، تولید محتوای تصویری و تولید محتوای صوتی دارد که شما میتوانید به هر کدام از این انواع محتوا وارد شوید و در زمینه گردشگری تولید محتوا کنید.
وبلاگ‌نویسی گردشگری
یکی از به‌روزترین مشاغل رشته گردشگری وبلاگ‌نویسی گردشگری است. شما میتوانید با تولید محتوا از جاذبه‌های گردشگری مناطق مختلف، گردشگران را به یک مقصد خاص گردشگری ترغیب کنید. اگر تجربه‌ای از گردشگری در یک منطقه خاص دارید، اطلاعات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید.
اگر ایده‌ی خاصی برای شروع ندارید، میتوانید از مناطق گردشگری محل سکونت یا محل تولد خودتان یا والدین خود بنویسید؛ حتی میتوانید سفرنامه بنویسید و پادکست بسازید. در این مطلب از کجارو راهنمای گام‌به‌گام ساخت وبلاگ گردشگری آورده شده است که می‌تواند در این زمینه اطلاعت خوبی به شما بدهد. اگر وبلاگ شما دارای محتوای مفید باشد، بازدیدکنندگان و ترافیک زیادی جذب خواهید کرد.
در این صورت میتوانید به‌راحتی تبلیغات پرسودی بگیرید. برای افزایش بازدیدکننده، لازم است که محتوای مفید از موضوعات روز در حوزه گردشگری را به‌طور منظم در وبلاگ خود قرار دهید. اگر به زبان انگلیسی مسلط هستید، بهتر است یک وب‌سایت برای توریست‌های خارجی بسازید. از جاذبه‌های گردشگری ایران، غذاهای محلی و فرهنگ مناطق مختلف،صنایع‌دستی، آیین‌ها و رسومات خاص و… هر منطقه بنویسید.
یکی دیگر از ایده‌های پولساز در این وب‌سایت می‌تواند توجه به گردشگری خلاق باشد. اگر قادر به راه‌اندازی یک سایت به زبان انگلیسی نیستید، میتوانید بخش‌هایی از کار را در سایت‌های فریلنسری مانند ، و… برون‌سپاری کنید. با راه‌اندازی این وب‌سایت گردشگری میتوانید تجربه را داشته باشید.
تولید محتوای صوتی گردشگری
پادکست گردشگری و تولید محتوای صوتی در زمینه گردشگری از موضوع‌های اشباع نشده در این حوزه است. در فرایند تولید پادکست بیش از هر چیزی استفاده از تجربیات دیگران می‌تواند به شما کمک کند. در این اپیزود از رادیو کارنکن، کیمیا خسروی، هم‌بنیان‌گذار رادیو جولون، از مسیر شغلی خود و چگونگی به وجود آمدن رادیو جولون می‌گوید:
9- بیمه مسافرتی
یکی دیگر از مشاغل مرتبط با رشته گردشگری ، فروش بیمه مسافرتی است. این نوع از بیمه، از بیمه‌گزاران در برابر حوادث احتمالی سفر محافظت می‌کند. بسیاری از سفارت‌خانه‌ها برای صدور ویزا اجبار به بیمه مسافرتی دارند. اگر تصمیم به خدمات‌رسانی در این حوزه دارید، بهتر است بدانید که یکی از رموز موفقیت در این کار، توجه به کیفیت خدمات‌رسانی شرکت شما است. درست است که با توجه به شرایط سفر و وضعیت مسافر، انتخاب بهترین بیمه مسافرتی می‌تواند معنای متفاوتی داشته باشد؛ اما قطعاً کیفیت خدمات شرکت‌ها، گزینه ثابت و قابل توجه برای تمام متقاضيان است.
10- سرآشپز اجرایی
سرآشپز اجرایی یکی دیگر از انواع مشاغل در صنعت گردشگری است. سرآشپز اجرایی مسئول آشپزخانه یک رستوران است.او مسئولیت مدیریت کارکنان آشپزخانه، برنامه‌ریزی منو، تهیه تازه‌ترین مواد اولیه و اطمینان از بهداشت مواد غذایی در سراسر رستوران را بر عهده دارد. یک سرآشپز اجرایی باید بتواند مشکلات را تشخیص داده و آن‌ها را سریع و بدون ایجاد وقفه در کار برطرف کند.
اگر علاقه زیادی به آشپزی برای یک جمعیت دارید، این ممکن است بهترین حرفه برای شما باشد؛ همچنین اگر شخصیتی درونگرا دارید، این شغل می‌تواند یک شغل مناسب برای شما باشد. شما همچنین میتوانید از دانش خود استفاده کرده و تورهای گردشگری غذا برگزار کنید. برای اینکه بیشتر با این نوع تورها و مسیری که در پیش دارید آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنم اپیزود گفت‌وگو با متین لشکری، هم‌بنیان‌گذار persian food tour را از رادیو کارنکن بشنوید:
11- مدیر روابط عمومی
یکی دیگر از شغل های رشته گردشگری ، مدیریت روابط عمومی است. مدیر روابط عمومی کسی است که اعتبار یک نام تجاری را مدیریت می‌کند و برای ایجاد و حفظ نام تجاری و شهرت کلی، استراتژی‌های خاصی را برنامه‌ریزی، توسعه و پیاده‌سازی می‌کند. غالباً مدیر روابط عمومی نیز به‌عنوان سخنگوی شرکت فعالیت می‌کند.
در محیط گردشگری و مهمان‌نوازی، یک مدیر روابط عمومی می‌تواند برای یک هتل یا یک شرکت سفر دریایی کار کند. این کار شامل نوشتن بیانیه‌های مطبوعاتی مثبت در مورد برند تجاری، ترتیب دادن رویدادها در هتل از جمله کنفرانس‌های مطبوعاتی، نمایشگاه‌ها و ارتباط با تأثیرگذاران مرتبط در صنعت است. مدیران روابط عمومی باید با شرایط بالقوه بحران کنار بیایند. اگر می‌خواهید مدیر روابط عمومی شوید، باید در ارتباطات و حل مسئله مهارت داشته باشید.
12- مشاوره در زمینه‌ی کسب‌وکار گردشگری
خدمات مشاوره در زمینه‌ی کسب‌وکار گردشگری یکی دیگر از انواع شغل های رشته گردشگری است. اگر در گردشگری تجربه و دانش دارید، میتوانید از دانشتان برای مشاوره به دیگران استفاده کنید. امروزه افراد بسیاری هستند که قبل از سرمایه‌گذاری در هر شغل، از مشاوران حوزه موردنظر کمک می‌گیرند. شما میتوانید به افراد دارای این ذهنیت مشاوره بدهید. برای کار خود حتماً یک وب‌سایت شخصی راه‌اندازی کنید و برند شخصی خود را به متقاضیان معرفی کنید.
13- خلبان
یکی دیگر از شغل های گردشگری، شغل هیجان‌انگیز و چالشی خلبانی است. این شغل مسئولیت زیادی را به‌همراه دارد؛ اما اگر عاشق پرواز، مسافرت و ارتفاع هستید، این حرفه می‌تواند یک شغل گردشگری ایده‌آل برای شما باشد. برای این که خلبانی موفق باشید، نیاز است که توانایی‌هایی چون موارد زیر را داشته باشید:
- توانایی انجام کار تیمی قوی
- قدرت بینایی بالا
- تمرکز بالا
- توانایی حفظ آرامش در شرایط بحرانی
اگر به خلبانی علاقه دارید و نمی‌دانید از کجا شروع کنید، میتوانید با ورود به مطلب زیر اطلاعات خوبی درباره این شغل به دست می‌آورید.
14- دیسپچری پرواز
دیسپچری پرواز یکی از شغل های رشته گردشگری است که افراد کمی با آن آشنایی دارند. یک دیسپچر پرواز اطلاعات شرایط آب‌و‌هوایی (نوع بارندگی، سرعت باد، نوع ابر) در طول مسیرها و فرودگاه‌های مبدأ و مقصد را در اختیار خدمه‌ی پرواز قرار می‌دهد. دیسپچر‌ها در شرکت‌های هواپیمایی یا همان ایرلاین‌ها کار می‌کنند. مسئولیت‌پذیری و مهارت تصمیم‌گیری سریع از جمله مهارت‌هایی هستند که یک دیسپچر موفق به آن‌ها نیاز دارد.
15- شرکت هواپیمایی
تأسیس یک شرکت هواییمایی، یکی دیگر از شغل های رشته گردشگری است؛ البته باید در نظر داشته باشید که این شغل به سرمایه هنگفتی نیاز دارد، ولی اگر سرمایه دارید و عاشق پرواز هستید، میتوانید یک شرکت هواپیمایی تأسیس کنید. البته تأسیس و ، نیاز به اخذ پروانه و مجوز دارد. شرکت هواپیمایی را می‌توان در قالب شرکت سهامی خاص یا شرکت با مسئولیت محدود به ثبت رساند. معمولاً شرکت‌های سهامی خاص دارای اعتبار بیشتری هستند؛ در نتیجه برای اخذ تسهیلات بانکی و اخذ نمایندگی‌های معتبر مناسب‌تر هستند.
منابع: