خوراک پتروشیمی ها نباید تفاوت زیادی با قیمت های صادراتی گاز داشته باشد/ لزوم اتصال رانت خوراک مشروط و موقت در جهت توسعه زنجیره ارزش

به گزارش خبرنگار نفت خبرگزاری کردوار نیوز، یکی از مشکلات مهم صنعت کشورمان، تولیدات صنعتی با ارزش افزوده پایین و با ماهیت خام‌فروشی است. این موضوع سبب شده است که علاوه بر درآمدزایی بسیار پایین ارزی، رقابت‌پذیری این صنایع نیز تنها منوط به دریافت رانت بیشتر انرژی ارزان باشد. در این ارتباط به عنوان نمونه می توان به شرکت های متانولی اشاره کرد که کاملا به اعطای رانت خوراک وابسته هستند.

به عقیده بسیاری از کارشناسان، یکی از دلایل شکل‌گیری صادرات انرژی مجازی به این معنا که رقابت پذیری محصولات صادراتی فقط به خاطر رانت خوراک و سوخت ارزان است، ارزان بودن انرژی اعطایی به صنایع است. 

در این شرایط، خام‌فروشی و صادرات محصولات خام ابتدای زنجیره ارزش نیز سوددهی دارد و شرکت ها دلیلی برای توسعه ی زنجیره ارزش محصولاتشان نمی بینند. به نظر می رسد، اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی ها به نحوی که این نرخ به قیمت های صادراتی کشور گره بخورد، می تواند به حل مشکل کمک کند. 

برخی کارشناسان نیز هدفمند کردن اعطای یارانه ی انرژی را مطرح می کنند. به طوری که فقط شرکت های فعال در زمینه توسعه زنجیره ارزش از آن بهره مند شوند.

محمد علی قدیری کارشناس انرژی در گفت وگو با خبرنگار نفت خبرگزاری کردوار نیوز درباره لزوم حل و فصل مشکلات فعلی کشور در زمینه نرخ خوراک پتروشیمی ها و تولید محصولات با ارزش افزوده پایین اظهار داشت: موضوعی که می تواند کمک کننده باشد و نرخ خوراک پتروشیمی ها را از این حالت ضرردهی خارج کند، این است که اصلاحاتی را در این زمینه به اجرا بگذاریم. دلیل اینکه الان بحث متانولی های ما سود پایین یا ضرردهی دارند و این موضوع حتی به شرکت هایی که اوره تولید می کنند نیز اثر گذاشته، این است که ما عموماً متانول خود را در بازار چین عرضه می کنیم. 

وی در ادامه گفت: چینی ها از ذغال سنگ برای تولید متانول استفاده می کنند و با اعطای یارانه قیمتش را پایین نگه داشته اند. این باعث شده است که قیمت متانول ما هم پایین باشد.

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: لازم است به توسعه بازار برای متانول بپردازیم. اول، باید با ظرفیت دیپلماسی ای که داریم به فکر بازارهایی به موازات بازار چین برای صادرات متانول باشیم. 

وی ادامه داد: راهکار دومی که باید به اجرا بگذاریم این است که کاربردهای جدیدی را برای متانول در داخل کشور تعیین کنیم. در این زمینه مطالعاتی در خصوص اختلاط بنزین و متانول انجام شده است و به لحاظ زیست محیطی مشکلی ندارد. از نظر بهسوزی موتور هم وضعیت خوبی دارد و باعث می شود و عدد اکتان بنزین را بالا می برد.

قدیری گفت: راهکار سوم این است که یک سری مطالعات بازار انجام دهیم و مشوق هایی هم به شرکت های متانولی ارائه دهیم و آن ها را به سمت توسعه زنجیره ارزش محصولاتشان سوق دهیم. زنجیره ارزش متنوعی در قسمت پایین دست متانول وجود دارد که می توانیم از آن ها استفاده کنیم. 

وی خاطرنشان کرد: اعطای خوراک یارانه ای غیرمشروط و دائمی به صنایع و پتروشیمی ها نمی تواند کمکی به توسعه زنجیره ارزش محصولات در کشورمان بکند. اگر می خواهیم به صنایع یارانه ی خوراک بدهیم، باید این حمایت به صورت موقت و مشروط باشد. در غیر این صورت کارساز نخواهد بود و ما را به وضعیتی مشابه شرایط فعلی مبنی بر ضرردهی متانولی ها می رساند. 

این کارشناس انرژی ادامه داد: خوراکی که در اختیار شرکت های متانولی قرار می دهیم نباید خیلی قیمت پایین تری نسبت به گازی که می توانیم به کشورهای دیگر مثل عراق و ترکیه صادر کنیم، داشته باشد. متصل کردن نرخ خوراک پتروشیمی ها به قیمت های صادراتی منطقی به نظر می رسد. 

وی تأکید کرد: قیمت گاز بر خلاف نفت خام کاملاً به صورت منطقه ای تعریف می شود. بنابراین، ما هم بر اساس منطقه ای که می توانیم در آن صادرات داشته باشیم که همان خلیج فارس است، باید به تعیین نرخ خوراک بپردازیم. به گونه ای که فرمول قیمت گاز کشور باید به هاب گاز منطقه ی خودمان گره بخورد. 

انتهای پیام/